Kóz aldyńyzǵa qazirginiń muǵalimin qalaı elestetesiz? Ol qandaı bolýy qajet? Álbette, bul turǵyda árkimniń qııaly ártúrli sharyqtaıdy.
Biri alǵashqy synyp jetekshisin kóz aldyna elestetip jatqan bolar, endi birine stýdent kezdegi muǵalimderiniń beınesi kólbeńdep kelgen shyǵar. Rasymen de, «ustazy jaqsynyń ustamy jaqsy» degendeı, kókjıegińdi keńeıtetin, maqsaty aıqyn, bilimi men biliktiligi ushtasqan muǵalim kez kelgen oqýshyǵa úlgi. Al eger ol, sonymen qatar, jas, eńbekqor, zııaly bolyp jatsa, tipten keremet.
Sondaı muǵalimderdiń biri – Qaraǵandy qalasyndaǵy mektepterdiń birinde aǵylshyn páninen sabaq beretin Ádilet Isabekov.
Pedagogıka ǵylymdarynyń kandıdatymen otandyq bilim berý júıesi týraly suhbattasyp, balalarǵa qandaı keńes beretinin suraǵan edik.
Bolashaq mamandyǵyn qaraǵandylyq jas muǵalim AQSh-ta oqyp júrgeninde-aq tańdaǵan. Ol kezde 23 jasar Ádilet maqsatyna jetip, alys Amerıkaǵa magıstratýraǵa túsken. Alaıda tropıkalyq kúnge kúıip jata bermeı, aldyna jańa maqsat qoıyp, tez arada sheshim qabyldaý qajet bolǵan.
Kantrı-Klabtaǵy jalaqysy mol jumys, restorandyq bıznes menedjmentindegi tabysty qyzmet… Álbette, Ádilet uzaq oılandy. Onyń ústine, kelisimshartty uzartý týraly da usynys túsip, AQSh-taǵy karerasy alǵa basyp turǵan edi. Alaıda, Otanǵa degen súıispenshilik Ádiletti elge jetelep turdy. Búginde onyń 4 joǵary bilimi bar.
«Oqýdy bitirgen soń muǵalim bolam dep sheshtim. Sondyqtan, elge oralǵan soń birden magıstratýraǵa túsip, aǵylshyn pániniń muǵalimi degen dıplomdy ıemdendim. Oqyp júrip, Qaraǵandydaǵy qazaq-túrik lıeıinde ustazdyq ettim», – deıdi bul týraly Ádilettiń ózi.
Búginde Ádilettiń jasy 26-da. Oqýshylarǵa sabaq berip, bilimderin tolyqtyryp júr. Bala da adam tańdaı biledi ǵoı, oqýshylar da muǵalimine ábden úıir bolyp alǵan.
«Balany sabaqqa baýlý qıyn emes. Eń bastysy, tilin taba bilý qajet. Áıtpese, qabiletsiz bala bolmaıdy. Árqaısysy óz aldyna daryndy, óz aldyna zeıindi. Meniń basty metodıkam – balalardy tyńdaý, solardyń tilinde sóılesý.
Ustazdardyń jumysyndaǵy jalǵyz qıyndyq – qazaqstandyq bilim berý júıesinde, bizdiń ǵana emes, búkil álemde muǵalimderdi tym qatty shektep tastaǵan. Al men kreatıvti jaqsy kóremin, tyń dúnıelerdi oılap taýyp, solardy oqý júıesine qosqandy unatamyn. Biraq, keıde shekteýlerdiń kesirinen kreatıv pen oqý júıesin baılanystyrý óte qıyn. Al balalar úshin oqýdy qyzyqty etýdiń joldary kóp", - deıdi Ádilet.
Ádilettiń aıtýynsha, HHI ǵasyrdyń muǵalimi birinshi kezekte balalardy bilimge qyzyqtyra bilý kerek, al qalǵanyn oqýshylardyń ózderi qajetine qaraı úırenip alady.
«Ár sabaqqa jospar qurǵanda birinshi kezekte atmosferany joǵary qalypta ustaýǵa tyrysamyn. Sabaqtyń qarqynyn túsirmeý qajet, qyzyqty etip, ár saǵatty bir-birine uqsamaıtyndaı erekshe etý kerek. Sonda balanyń bilimge degen qyzyǵýshylyǵy joǵalmaıdy. Jalpy, HHI ǵasyrdyń muǵalimine qoıylar basty talap – balany sabaqqa qyzyqtyra bilý. Al qalǵanyn oqýshynyń ózi úırenip alady. Óıtkeni, qazirgi balalar óte zeıindi ári qabiletti. Tez úırenedi. Eń bastysy, jalyqtyryp almaý kerek. Til úıretip, ádebıetke baýlı otyra olardyń boıyna meıirbandyqty, adaldyqty, raqymdylyqty sińirgim keledi. Adamnyń boıyndaǵy bul qasıetter akademııalyq kórsetkishterden de áldeqaıda qundy. Sonymen qatar, balalardy kitap oqýǵa baýlý qajet. Barlyq oqýshylarym klassıkalyq kitaptar oqıdy. Klassıkalyq kitaptar oqýshynyń damýyna jaqsy áser etedi», - deıdi ol.
Budan bólek, Ádilet Isabekov búginde PROF ME UP dep atalatyn onlaın-kýrstyń avtory.
«Bul kýrsta mamandyqty qalaı tańdaý qajet, qalaı izdegen durys nemese unaǵan isińmen aınalysý úshin ne isteý kerek degen syndy ábden jaýyr bolǵan máselelerdi aıtpaımyz. Munda mamandyqty tańdaýǵa degen jańa kózqarastar týraly oı qozǵaımyz. Iaǵnı, «A» núktesin adaspaı taýyp, «V» núktesine jańylmaı barýdyń barlyq joldaryn qarastyratyn navıgatoryńyz bolmaq».
Avtordyń aıtýynsha, kýrs mekteptiń joǵarǵy synyp oqýshylaryna ǵana emes, stýdentterge de paıdaly bolmaq.
«Jalpy, bolashaǵyn qaı salamen baılanystyrýdy bilmeı júrgenderge, mamandyq tańdaýda qatelesýden qorqatyndarǵa, ishki dúnıesin damytqysy kelgenimen neden bastaryn bilmeı júrgenderge arnalady», – deıdi Ádilet.
Ambıııasy joǵary Ádilettiń aldaǵy josparlary da orasan. Onysyn jasyrmaıdy da.
«Josparym óte kóp. Qazir jańa bilim berý júıesi jóninde joba daıyndap jatyrmyn. Aldaǵy ýaqytta Bilim jáne ǵylym mınıstrliginde sátti qorǵaımyn dep oılaımyn. Jalpy, qazaqstandyq mektepterdiń áleýeti zor. Men sol áleýetin ashqym keledi», – dep suhbatty aıaqtady Ádilet Isabekov.
