Arabqa aınalyp joǵalǵan ulttar

4765
Adyrna.kz Telegram

Irandyq, Pakistandyq, Aýǵandyq, Iraqtyq, Sırııalyq, Egıpettik, Týnıstik, Aljırlik, Lıvııalyq, Marokkolyq, Lıvandyq halyqtar túgeldeı tarıhta arab emes bolatyn, qazir tolyq, ne jartylaı arab bolyp ketti.

Tarıhtaǵy dańqy men joǵary órkenıetine qaramastan, bular qazir basynan baǵy taıǵan, sorlaǵan mesheý elder. Olar arab bolýdyń jaman ekenin tolyq dáleldedi.

Túrkııa Atatúriktiń arqasynda arap bolýdan qutylyp, órkenıetti el qura aldy. Biraq arab etýge jantalas áli jalǵasýda.

Qazaq, Ózbek, Qyrǵyz, Tatar, Ázerbaıjan, Uıǵyr ulttary ejelgi Ǵun, Saq, Túrik urpaqtary bolyp, arabpen úsh qaınasa sorpasy qosylmaıtyn múlde bólek tekten edi. 300 jyldyq orys otarshyldyǵy sebebinen olardyń arab bolýy birshama keshikti.

Al táýelsiz elder qurylǵan kezde oraıdy paıdalanyp lap qoıǵan jaldamaly jankeshti Ý aǵyzshylar arabqa aınaldyrý proessin shuǵyl bastap kep jiberdi.

Olar ulttyq qundylyqtar men jalpy adamzattyq qundylyqtardy túgel jamandyqqa balap, arabı qundylyqtardy tus-tustan tyqpalap, arabquldyqty átýarlap, orystandyrý proessiniń ornyn arabızaııaǵa tez almastyrǵysy kelip jinikti.

Táýelsizdikti saıası turǵyda orystan alǵanymyz ras. Biraq mádenı turǵydaǵy, rýhaı turǵydaǵy táýelsizdikti arabtan alý kerek, ekonomıkalyq turǵydaǵy táýelsizdikti qytaıdan alý kerek! Áıtpese urpaǵymyz súıiner irgeli biregeı el qura almaımyz.

ISLAMMEN ARAP BOLYP JOQ BOLYP KETKEN ÓRKENIETTER ..

Eń ejelgi órkenıettiń besigi bolǵan Irandyq parsylyr arab emes edi. Islammen tanysqaly arabqa aınaldy.

Pakıstandyqtar, Aýǵandyqtar - Arab emes edi, biraq olar da arabqa aınaldy.

Iraktyqtar - Arap emes, eski Shýmerlerdiń, Assırııalyqtardyń, Vavılondyqtardyń urpaǵy. Olar da arabqa aınaldy.

Sırııalyqtar da arapqa aınaldy.

Túrkııa Mýstafa Kemal Atatúriktiń arqasynda arap bolýdan qutylǵan edi, biraq tap qazir arapqa aınalýda.

Týnıs Arap emes, ejelgi Karfagen ataqty qolbasshy Ganıbaldyń urpaqtary. Qazin olar da Arapqa aınaldy.

Aljırlikter, Lıvııalyqtar, Marokkandyqtar - Arap emes Týareg nemese Berberlikter bolatyn…Arapqa aınalyp shyǵa keldi.

Lıvan - Arap emes, tarıhtegi eń myqty teńizshi bolǵan Fınıkııalyqtardyń urpaqtary. Arap bolyp assımılıaııaǵa ushyrady.

Bosnııalyqtar - Arap emes, ıslamdy qabyldaǵan Serbtar, arabqa aınaldy.

Qazaqtardyń ejelgi atalary Kók Túrikter, saqtar, ǵunda bular arab emes edi. Arabqa aınalý proessi bastalyp ketti.

Mamyrbek Erqalıev

Pikirler