Nazarbaevtyń nemere inisi Qaırat Satybaldy týraly ne bilemiz?

8679
Adyrna.kz Telegram
Foto: global55.ru
Foto: global55.ru

«Qańtar oqıǵasynan» keıin bılik basynda otyrǵan urylardyń birshamasy ustaldy. Olardyń biri - 13 naýryz kúni  laýazymdyq ókilettikterin asyra paıdalaný jáne "Qazaqtelekom" AQ-nyń qarajatyn asa iri kólemde urlaý faktileri boıynsha kúdikke ilinip, qamaýǵa alynǵan Qaırat Satybaldy boldy.

Qaırat Satybaldy - Nursultan Nazarbaevtyń nemere inisi, tuńǵysh prezıdenttiń aǵasy Satybaldy Nazarbaevtyń uly, kásipker. Forbes jýrnaly 2018 jyly ony Qazaqstandaǵy eń yqpaldy 50 kásipker qataryna jatqyzǵan. Jýrnal sol jyly onyń baılyǵyn 163 mln dollarǵa baǵalady.

Jeke ómiri

Jeke ómirine kelsek, Satybaldy úsh balanyń ákesi. Jubaıy Gúlmıra Qaýasqyzy Nazarbaeva, muǵalim, kásipti jubaıymen birge damytqan.

1991 jyly áıeli Qaıratqa Baýyrjan esimdi tuńǵysh sábıin syılady. Keıin otbasynda taǵy eki qyz dúnıege keldi - Arýjan (1999 j.t.) men Darııa (2002 j.t.). 2005 jyly Qaırat Satybaldynyń nekesi buzyldy. Ajyrasý sebepteri ashyq aıtylmady.

Qaırat Satybaldynyń ákesi Satybaldy Ábishuly Nazarbaev (1947-1981) – N. Nazarbaevtyń týǵan inisi. 1981 jyly jol apatynan qaza tapqan. Al anasy Svetlana Myrzahmetovna Nazarbaeva ustaz bolyp qyzmet etken. Sondaı-aq, "Dáýir" baspasynyń bas dırektory.  

Bılikten bızneske... 

Áskerı boryshyn ótegen Satybaldy 1992 jyly Qazaqstannyń qaýipsizdik organdaryna qyzmetke ornalasady. Qaırat alty jyl boıy Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl departamenti bastyǵynyń joǵary laýazymdy tulǵalar jónindegi orynbasary qyzmetin atqardy. Osy ýaqyt ishinde budan bólek, zańger mamandyǵyn oqyp aldy.

UQK-de qyzmet etkennen keıin Astana (qazirgi Nur-Sultan) qalasy ákiminiń orynbasarynyń joǵary laýazymyna taǵaıyndaldy. Osy jolda ol bıznes salasynda da damı bastady. Bıliktiń joǵary eshelonyndaǵy baılanystary men zań ǵylymdarynyń kandıdaty ataǵy Satybaldyǵa 2000 jyly «KazakhOil» iri munaı-gaz kompanııasynda vıe-prezıdent qyzmetinde keldi.

Eki jyldan keıin Nazarbaevtyń nemere inisi «QazMunaıGaz» degen  memlekettik kompanııanyń áleýmettik máseleler, strategııalyq josparlaý jáne telekommýnıkaııalar jónindegi basqarýshy dırektory qyzmetine kóterildi.

Saıası arenada Satybaldynyń ómirbaıany da toqyraýǵa ushyraǵan joq. 2000 jyldardyń basynda «Meniń Qazaqstanym» patrıottyq uıymyn basqardy. Sonymen qatar, Ulttyq sport túrleri qaýymdastyǵynyń tizginin ustady, onyń qaramaǵynda úsh sport federaııasy boldy.

2002 jyldan keıin Qaırat «Nur Otan» partııasynyń qataryna ótip, sol jerde jyldam qyzmeti kóterilip, tóraǵa orynbasaryna deıin bardy. Sondaı-aq, Qaırat Satybaldy osy ýaqyttar aralyǵynda oqýmen de aınalysypty-mys.  L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetin ekonomıst, Safı Ótebaev atyndaǵy Atyraý munaı jáne gaz ýnıversıtetin munaı ınjeneri mamandyǵyn támamdap alǵan.

UQK-degi qyzmetine qaıta oralǵan saıasatker onda jetekshi oryndardyń birinde boldy. Biraq eki jyldan keıin ol qaıtadan bızneske den qoıyp, «Qazaqstan temir joly» UK» AQ birinshi vıe-prezıdenti boldy. Osy jolda Satybaldy «Aq Orda» respýblıkalyq qozǵalysy» qoǵamdyq birlestigin jáne «Qaırat jáne dúnıe» halyqaralyq qaıyrymdylyq qoryn basqardy. 2010 jyly ol eń iri bılik partııasy «Nur Otannyń» hatshysy boldy. Bul qyzmetti bes jyl atqardy.

Sondaı-aq, Qaırat Kaspi bank holdınginiń iri úlesine ıe, ol «Allur» kompanııalar toby» AQ táýelsiz dırektory, 2015 jyldan beri «Alatau Capital Invest» kompanııasynyń basqarýshy seriktesi.

Satybaldy 2015 jyly Kaspi Bank akııalaryn satyp alyp, Vıacheslav Kım jáne Baring Vostok kompanııasymen birge eń úlken úshinshi akıoner atanǵan. Nazarbaevtyń nemere inisine akııalardyń 30%-y tıesili bolǵan. Al 2018 jyly ol Kaspi Bank-tegi óz úlesin tolyǵymen Qazaqstan qor bırjasyna satty.

Sarapshylar muny Kaspi-diń IPO-ǵa shyǵýyna qajetti bolǵan jalǵan saýda dep atady. 

«Qaıyrymdy Qaırat»

Qaırat Satybaldyuly 2005 jyldan bastap jurt kózine túse bastaǵan. UQQ generaly sol jyly uıymdastyrǵan «Aq orda» atty qoǵamdyq qozǵalysqa ózi basqaratyn ulttyq sport túrleri assoıaııasy men «Qaırat» qaıyrymdylyq qoryn qosyp, «Orda ı K» atty bıznes qurylym jasaǵan.

Ol «Aq orda» qozǵalysy qurylar qarsańynda bergen bir suhbatynda 17 kesene men 25 meshitti jóndeýge demeýshilik jasaǵanyn da aıtqan. Bul sózden keıin keıbir sarapshylar  2005 jylǵa deıin Mekkege jeti ret baryp, eki ret qajylyq paryzyn ótegen Qaırat Satybaldyulynyń qozǵalysy «dinı baǵytty kóbirek ustaýy múmkin» degen boljam jasaǵan. Al Satybaldyuly mundaı boljamdarǵa «maqsatymyz – ekonomıkalyq jáne qoǵamdyq reformalardy jedeldetý» dep jaýap bergen. Biraq «Aq orda» qozǵalysy qurylǵannan keıin de birneshe ret saılaý ótse de, Satybaldyuly saıası belsendiligimen kózge túsken emes.

Foto: ashyqderekkózden alyndy

Jergilikti BAQ kásipkerdiń ıslamnyń jat aǵymdardyń shabýylynan tazartýdy ýaǵyzdaıtyn salafızm tarmaǵynyń qamqorshysy bolǵanyn birneshe ret jarııalady. Biraq Satybaldynyń ózi suhbatynda onyń jaı ǵana ıslam dinin damytýmen aınalysatynyn aıtty.

Aıta keteıik, Qazaqstandyq halyqaralyq adam quqyqtary jáne zańdylyq bıýrosynyń saıtynda 2010 jylǵy 11 qarashadaǵy «Qazaqstan: bıliktegi «salafıtter»» materıaly jarııalanǵan. Onda Satybaldy salafızmniń meenaty dep atalady.

«Memleket basshysynyń týysy toqsan saıyn«Sáláfıler» qoryna 50 myń dollar aýdarypturady, onyń ústine Satybaldyǵa jaqynadamdardyń aıtýynsha, jazda Almatyoblysynyń Qushshy aýylynda sáláfılerge arnaptaǵy bir meshit salyp bergen», - delingen maqalada.

 

foto: vıdeodan alyndy

Sonymen qatar, 2010 jyly «Nur Otan» partııasynyń hatshysy qyzmetine taǵaıyndalǵan Qaırat Satybaldyuly bul qyzmetinde «aıtys óneriniń demeýshisi» retinde kóbirek ataldy. Ol 2011 jyly sáýir aıynda 50 aıtysker men on shaqty jazýshy jáne jýrnalıst – jıyny 60 adamdy kishi qajylyqqa da jibergen.

«Qylmesker Qaırat»

2022 jyldyń 13 naýryzynda,  Qaırat Satybaldy sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmetpen qamaýǵa alyndy. Nazarbaevtyń týysy qyzmettik ókilettigin asyra paıdalanǵany úshin jaýapqa tartyldy. Oǵan «Qazaqtelekom» ulttyq kompanııasyna tıesili iri kólemdegi qarajatty zańsyz ıemdendi degen aıyp ta taǵylǵan. Kompanııa keńselerinde birqatar tintýler júrgizildi.

Foto: kaztag.kz

Saıasatker ári kásipker Qazaqstanda ustalyp, ýaqytsha ustaý ızolıatoryna jetkizildi.Qazir ol is boıynsha qosymsha tergeýdi kútýde. Bul rette sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet ókilderi aıyptalýshynyń basqa da qylmystarǵa qatystylyǵynyń dáleli bolatynyn joqqa shyǵarmady.

Aıta keteıik, kásipker Skyline Investment Company S.A ofshorlyq kompanııasynyń jalǵyz quryltaıshysy bolǵan soń BAQ-tyń nazaryna ilikti. Fırma telekommýnıkaııalyq kompanııanyń tórtten bir bóligine ıe bolyp shyqty.

Buǵan deıin qańtar aıynda reseılik «MK» jáne «Novye ızvestııa» basylymdary Satybaldanyń yqtımal seriktesi dep ataǵan «Jabaıy Arman» laqap atymen tanylǵan jergilikti krımınaldyq avtorıtet Arman Jumageldıev temir tordyń ar jaǵynda otyrǵan edi. Keıin Qaırattyń inisi Samat Ábish UQK tóraǵasynyń birinshi orynbasary qyzmetinen bosatylǵanymen, onyń ustalǵany týraly aqparat joqqa shyǵaryldy.

17 naýryzda Qaırat Satybaldyulynyń burynǵy áıeli Gúlmıra Satybaldy men basqa da tulǵalardyń bıznesti basyp alý deregi boıynsha ustalǵany belgili boldy.

Sondaı-aq, jaqynda Qaırat Satybaldynyń zańsyz salynǵan lıýks vıllasy tabyldy. Ol «Ile-Alataý» memlekettik ulttyq tabıǵı parkiniń (MUTP) qorǵalatyn aımaǵy mańyndaǵy taýlarda ornalasqan. Bul týraly belgili zańger, jer quqyǵy salasyndaǵy sarapshy Baqytjan Bazarbaev aıtqan edi.

 

Foto: kaztag.kz

Zańger Baqytjan Bazarbek óziniń Facebook paraqshasyna jarııalap, túrli dálelder keltire ketken.

«Ile-Alataý ulttyq tabıǵı parki» memlekettik ulttyq parki men onyń býferlik aımaǵynyń shekarasyndaǵy jer telimderin ıelikten shyǵarý faktilerin tekserýdi jalǵastyrýdamyn. Búgin biz Shamalǵan aýylyndaǵy Uzyn-Qarǵaly shatqalynda ornalasqan, kadastrlyq nómiri 03-047-150-053, aýdany 62458 sharshy metr, nysanaly maqsaty «jeke tulǵalarǵa arnalǵan» qyzyqty jer ýchaskesi týraly aıtamyz. Málimetterge qaraǵanda, bul jer telimi  Q.Satybaldyǵa tıesili», - delingen jazbada.

Ol jer teliminde 100-den 25 metrge deıin úlken baqshasy men ádemi joldary bar vılla bar ekenin túsindirdi. Sondaı-aq, eki tikushaq alańy, tennıs korty, qonaq úı, kúzet úıi, kúzet turaǵy, qonaqtarǵa arnalǵan turaq jáne t.b. oryndar kezdesedi.

«Vıllanyń ornalasqan jeriniń zańdylyǵyna qatysty kóp suraq týyndaıdy. Birinshiden, aýyl sharýashylyǵy jerleri men Ile-Alataý ulttyq parkiniń býferlik aımaǵynyń ortasyna jeke turǵyn úı qurylysyna arnalǵan bir ýchaske qalaı «otyrǵyzyldy»? Kadastrlyq nómiri: 03-047-150-053 jáne maqsaty «jeke turǵyn úı qurylysyn júrgizý úshin» jer ýchaskesinde ornalasqan vılla eshbir jaǵdaıda eldi-mekenmen shektespeıdi. Jer kodeksiniń 44-babynyń 5.3-tarmaǵyna sáıkes sý jáne elektr jelilerimen qamtamasyz etilgen ýchaskelerde jeke turǵyn úı qurylysy úshin jer ýchaskelerin berýge jol beriledi. Ortalyqtandyrylǵan sý qubyry joq eldi mekenderde mundaı jer telimderin berýge tek elektrmen jabdyqtaý jelileri bolǵan jaǵdaıda ǵana ruqsat etiledi», - dep atap ótti sarapshy.

Ol Jer kodeksiniń 44-babynyń joǵaryda keltirilgen redakııasynan mynadaı qorytyndy jasaýǵa bolady: jeke turǵyn úı qurylysy úshin, jer ýchaskesin berý úshin, turǵyn úı qurylysy úshin berilgen jer ýchaskesi Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasynda belgilengen tártippen turǵyn úı qurylysyn salýǵa múmkindik beretin jer ýchaskesi bolýy tıis.

Sondaı-aq, ulttyq parktiń qorǵalatyn aımaǵy 10 shaqyrymnan astam, al elıtalyq vılla ornalasqan jerde kúzet aımaǵy 2 shaqyrymǵa deıin taryltylyp, turǵyzylǵan vılla kúzet aımaǵynan tys jerde ornalasqan.

Ýaqytsha ustaý ızolıatoryna qamaýǵa alynǵan Qaırat Satybaldynyń memleket qaýipsizdigine nuqsan keltiretin basqa da qylmystarǵa qatysy bolýy múmkin. Qazir tekserilip jatyr.

Adyrna” ulttyq portaly

 

Pikirler