وسىدان ءبىراز بۇرىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنە ناۋرىز مەيرامىن جاڭا ۇلگىدە وتكىزۋ جونىندە تارقاتا اڭگىمەلەپ بەرگەن بولاتىن. ءتول مەرەكەمىز تۋرالى بەرىلگەن تۇشىمدى سۇحباتتى ءوز سايتىمىزدا دا جاريالاعاندى ءجون كورىپ وتىرمىز.
– ارىستانبەك مۇحامەديۇلى، وسىدان بىرەر جىل بۇرىن رەسپۋبليكالىق ءباسپاسوز بەتتەرىندە ناۋرىز مەيرامىن جاڭا ۇلگىدە وتكىزۋ جونىندە تولعاقتى وي ايتىپ، جالپى ۇلتتىق اۋقىمدا اتاپ ءوتۋدىڭ تىڭ جولدارىن ۇسىنعان ەدىڭىز. ەلباسىنىڭ بىلتىر ءساۋىر ايىندا جاريالانعان ماقالاسىنان كەيىن بۇل ماسەلەگە ەرەكشە دەن قويۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداعان سەكىلدى.
– ءاربىر مەرەكەنىڭ وزىندىك سالماعى بار، ال ناۋرىز ءبىزدىڭ ۇلتتىق ەڭ ءبىرىنشى مەرەكەمىز! ءداستۇرىمىزدى دارىپتەپ، اسىل مۇرالارىمىزدىڭ بەدەرىن ايشىقتاۋدا ورنى ەرەكشە بۇل مەرەكەنى قازاق حالقى «جاقسىلىقتىڭ باستاۋى» دەپ ۇعادى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسىندا: «جاڭا تۇرپاتتى جاڭعىرۋدىڭ ەڭ باستى شارتى – سول ۇلتتىق كودىڭدى ساقتاي ءبىلۋ. ونسىز جاڭعىرۋ دەگەنىڭىزدىڭ قۇر جاڭعىرىققا اينالۋى وپ-وڭاي»، – دەپ ايتقان ءسوزى بار.
شىعىستىڭ شىرايىن كەلتىرگەن، حالىق اراسىندا كەرەمەت قولداۋعا يە بۇل مەرەكە حVIII عاسىرعا دەيىن ەجەلگى گرەكيادا، ەجەلگى ريمدە، ۇلىبريتانيادا، 1700 جىلعا دەيىن ەجەلگى رۋستە دە اتالىپ كەلگەن. سوندىقتان تاريحى ارىدە جاتقان وسى ۇلىق كۇنگە ءبىز ايرىقشا ىقىلاس تانىتىپ، ونىڭ مازمۇندىق قىرى مەنەن سىرىن ودان ءارى بايىتا ءتۇسۋىمىز كەرەك. ناۋرىز مەرەكەسى 1991 جىلى 15 ناۋرىزدا قازاقستان پرەزيدەنتى جارلىعىنىڭ نەگىزىندە مەملەكەتتىك مارتەبەگە يە بولعان. ال 2009 جىلدىڭ 24 ساۋىرىندە ەلباسى ناۋرىز ايىنىڭ 21, 22, 23 كۇندەرىن «ناۋرىز مەيرامى» دەپ جاريالادى.
ناق وسى كۇننەن باستاپ رەسپۋبليكامىزدا ناۋرىز مەيرامى كەڭىنەن اتاپ وتىلە باستادى. دانىشپان اتا-بابالارىمىز بۇل كۇندى تابيعاتتىڭ عاجاپ بەلگىلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ايرىقشا قاسيەتى بار اي رەتىندە باعالاعان.
ۇلىتاۋ سۇحباتىندا ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆ: «ءبىز ۇلتتىق مادەنيەتىمىز بەن سالت-ءداستۇرىمىزدى قاستەرلەۋىمىز كەرەك» دەگەن سوزىندە ءۇلكەن ءمان جاتىر. زامان ءبىر ورىندا تۇرعان جوق. ناۋرىز مەيرامىنا جاڭا رەڭك بەرۋ ءۇشىن ادامنىڭ ۇلتىنا، ءدىني باعىنىستىلىعىنا قاراماستان، ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارعا ءمان بەرگەنىمىز ابزال. قازاقستان حالقى تۇگەل قامتىلاتىنداي مازمۇنىن جاساۋ كەرەك. بىرلىكتىڭ، تاتۋلىقتىڭ، ەڭبەكتىڭ، ىزگىلىكتىڭ، باقىتتىڭ مەرەكەسى بارىمىزگە قاتىستى.
– ەل اراسىندا «ناۋرىز مەرەكەسى بۇقارالىق سيپاتتان اجىراپ، ساحنالىق كەيىپكە ەنىپ كەتتى» دەگەن دە سوزدەر ايتىلىپ ءجۇر.
– ءيا، ازداعان جۇرتشىلىقتىڭ قىزىقتاۋىنا عانا اينالعان فولكلورلىق قويىلىم كورىنىسىنەن اسپاي جۇرگەنى راس. سول سەبەپتى مەرەكەنىڭ وزىنە ءسايكەس ايشىقتارىن تۇلەتە وتىرىپ، فولكلورلىق-ەتنوگرافيالىق اۋقىمنان جالپى قازاقستاندىق مەرەكە دارەجەسىنە جەتكىزۋ كەرەك. بۇل ماسەلەدە ۇلتتىق نامىس پەن رۋحاني بولمىسىمىزدى جاڭعىرتۋ دەگەن اسقاق وي جاتىر. قازىر ناۋرىز دەگەندە، تىگىلگەن كيىز ۇيلەرگە كەلىپ، قوناق بولىپ كەتەتىندەر مەن سىرتتان باقىلايتىندار دەپ ەكىگە ءبولىپ قاراۋعا بولادى. مەرەكەدە باقىلاۋشىلار بولمايدى، ءبارى دە قاتىسۋشى بولۋ كەرەك. ءبىز وسىعان اسا نازار اۋدارعانىمىز ءجون. سوندىقتان دا ناۋرىزعا قاجەت ءىرگەلى ىزدەنىستەر مەن تاريحي ءارى زاماناۋي شارالار تۋراسىندا ايتار بولساق، مۇنىڭ بىرنەشە جولى بار.
– ول قانداي جولدار؟
– ءبىرىنشى. ەڭ اۋەلى ناۋرىز بالدىرعاندارعا ارنالۋى كەرەك. ناۋرىزدا ءبىز بار مەيىرىم-شاپاعاتىمىزدى بالعىن بالاپاندارىمىزعا ارناعانىمىز دۇرىس. جاڭا جىلعا ءسابي نەگە ءۇيىر؟ روجدەستۆو نەسىمەن مىقتى؟ اياز اتا دا، سانتا-كلاۋس تا ەڭ اۋەلى بالانىڭ ءتىلىن تابادى. ءبىر عانا شىرشا سول كۇننىڭ شىرايىن كەلتىرىپ، جاڭا جىلدىڭ يدەولوگيالىق نىسانىنا اينالىپ كەتتى.
العاشىندا جاڭا جىل قارساڭىندا ۇيگە تەك قاراعاي نەمەسە شىرشا بۇتاعىن ورناتقان. بەرتىن كەلە ءبۇتىن ءبىر اعاشتى ساندەپ قويۋ داستۇرگە اينالعان. العاشقى جاڭاجىلدىق شىرشا فرانتسۋزدىق اۋداننىڭ ءبىرى – ەلزاستا ورناتىلعان. بۇل وقيعا، شامامەن، 1600 جىلدارى بولعان ەكەن. ال ەندى سول شىرشانىڭ اينالاسىندا اسىر سالعان ويىن بالاسىنا اياز اتالار سىيلىق سىيلايدى، تارتۋ-تارالعىسىن جاسايدى. وتباسى مۇشەلەرىن، ءۇلكەندەردى دە نازاردان تىس قالدىرىپ كورگەن ەمەس. وسى ءتارىزدى ءداستۇردىڭ بەرىك ورنىعۋى بۇل مەرەكەلەردى حالىققا بارىنشا جاقىنداتقانى ءمالىم. ءسويتىپ جاڭا جىلدان ءاربىر بالا توسىن جاڭالىقتار كۇتەدى.
سول سەكىلدى ناۋرىزدىڭ قادىر-قاسيەتىن جان-جاقتى قامتي وتىرىپ، شىن مانىندە مەرەكە جاساعىمىز كەلسە، ناۋرىزدىڭ ءبىرىنشى ماعىناسى دا، ءسانى مەن سالتاناتى دا بالدىرعاندار بولۋى ءتيىس.
ەكىنشى. ۇلتتىق كيىم. وسىنداي قاسيەتتى كۇندەرى اركىم ءوزىنە جاراساتىنداي، ءسان-سالتاناتىمەن، ماقتانىشپەن كيەتىندەي ۇلتتىق كيىم ۇلگىلەرىنە ەرەكشە ءمان بەرسە. ناۋرىز – بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ مەرەكەسى. سوندىقتان بۇل ۇلى مەرەكەگە ءار ۇلتتىڭ وكىلى وزدەرىنە ءتان ءداستۇرلى كيىمدەرىن كيسە. قازاقتىڭ ءداستۇرلى ۇلتتىق كيىمىنە كۇللى الەم تامسانا، قىزىعا قارايدى. بارلىعىمىز وسى قاسيەتتى كۇنى، باسقا دا اتاۋلى كۇندەرى ۇلتتىق كيىم كيىپ شىعايىق!
بايقاساڭىز، تاۋەلسىزدىك تاڭى اتقالى بەرى جوعارعى بيلىكتەن ناۋرىز مەرەكەسىندە ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ قانا ادەمى شاپان كيىپ، ۇلىس كۇنىندە قالاي ءجۇرۋدىڭ كەرەمەت مادەنيەتتى ۇلگىسىن كورسەتۋدە.
قازاقتىڭ «تانىعان جەردە بوي سىيلى، تانىماعان جەردە تون سىيلى» دەيتىن ماتەلى بار. حالىق اراسىندا بەلگىلى ءبىر توپتار ۇيدە دە، تۇزدە دە، كۇندەلىكتى تۇرمىستا دا ۇدايى جاقسى كيىنىپ جۇرگەن. ەل اعالارى جاعالى كيىم، تىماق جانە بورىك كيگەن. مەنىڭشە، ءبىز شال، اقساقال، قاراساقال، قارت، قاريا سەكىلدى اتاۋلاردى كەز كەلگەن جەرگە ءجون-جوسىقسىز قىستىرا بەرمەي، ءوز ارداقتىلارىمىزدى سىيلاپ، ەل اعاسى دەسەك ورىندى بولماي ما؟!
ال ەندى باس كيىمگە كەلسەك، تىماقتىڭ ءتۇرى كوپ قوي. تۇلكى تىماق، ەلتىرى تىماق، سەڭسەڭ تىماق، پۇشپاق تىماق. سىرتىن بەرىك، قىمبات ماتالارمەن تىستايدى. تىماق – قاسيەتتى باس كيىم. ونى ايىرباستاۋعا بولمايدى، وعان اياق تيگىزبەيدى. جاقسى كىسىلەردىڭ تىماعى اتادان بالاعا مۇرا رەتىندە قالىپ وتىرعان. ءبىزدىڭ ەسىمىزدە تىماققا سالۋ دەيتىن سالت بولعان. حالىقتا ادەتتە شالا تۋعان ءسابيدى وسىلاي وسىرەتىن عۇرىپ بار. ونىڭ سەبەبى كۇنىنەن ەرتە تۋعان ءسابي ۇستاۋعا، بەسىككە سالۋعا كەلمەيدى، تىماق جىلى، ءارى بولەۋگە، ۇستاۋعا ىڭعايلى بولادى. بۇل – تىماقتىڭ قادىرى مەن قاسيەتىن بەينەلەيتىن كورىنىس. ۇلتىمىزدىڭ باس كيىمدەرىنىڭ تاعى ءبىرى – بورىك. بورىكتىڭ سىرتى ماقپال، ءپۇلىش، بارقىت سياقتى قىمبات ماتالاردان تىگىلەدى. ءساندىك ءۇشىن توبەسىنە ۇكى، جيەگىنە مونشاق، شاشاق، ءتۇرلى اسىل تاستار، تۇيمە، وقا، زەر، كۇمىس تاعىلادى.
جاس جىگىتتەر مەن سال-سەرىلەر، اقىندار بورىكتەرىنە ۇكى تاعىپ، زەرلەپ، ورنەكتەپ كيگەن. مىسالى، اقان سەرى، ءبىرجان سال، ۇكىلى ىبىراي، ءماشھۇر ءجۇسىپ كوپەيۇلى بورىكتەرىنىڭ توبەسىنە ۇكى تاعىپ جۇرگەن.
انالارىمىز، قىز-كەلىنشەكتەر بەرگەك، بورىك، جاۋلىق، جەلەك، جىرعا، كيمەشەك، كۇندىك، ورامال، قارقارا، ساۋكەلە، تاقيا، ءشالى كيگەن. سونىڭ ىشىندە ساۋكەلەنىڭ ورنى بولەك. ساۋكەلە – تەك باس كيىم ەمەس، ول – قازاق حالقىنىڭ بايلىعى مەن ءسان-سالتاناتىنىڭ، مادەنيەتى مەن ونەرىنىڭ وزىق ۇلگىسى، ونەر تۋىندىسى رەتىندە باعالاناتىن وتە قىمبات ەتنوگرافيالىق مۇلىك. سونىمەن بىرگە ول – قازاقتىڭ قىزدارىنا دەگەن كوزقاراسىنىڭ دا ءبىر بەلگىسى. مۇنىڭ ءبارى اينالىپ كەلگەندە، ەكونوميكامىزدىڭ دا قوزعاۋشى كۇشتەرىنىڭ بىرىنە اينالادى. ەل اراسىندا ۇلتتىق كيىمگە دەگەن سۇرانىس پايدا بولادى دا، كاسىپكەرلەر ساپالى ونىمگە كوڭىل بولە باستار ەدى.
ءۇشىنشى. قىزعالداق – ناۋرىزدىڭ اتريبۋتتىق بەلگىسى، ەمبلەماسى رەتىندە بەكىتۋدى قاجەت ەتەدى. گۇلدىڭ ادامعا دەگەن اسەرى وتە مول. سەبەبى گۇلدەن ەرەكشە سۇلۋلىقپەن بىرگە ادام ءنار الادى. گۇل تۇرعان جەردە بيىك سەزىم بار. مەرەكە كۇنى انالارعا، قىز-كەلىنشەكتەرگە گۇل سىيلاۋ كوڭىلدەرگە قۇشتارلىق سىيلايدى.
بۇعان قوسا مەكەمەلەر، كوشەلەر، ساياباقتار قىزعالداقتارمەن، باسقا دا گۇلدەرمەن كومكەرىلىپ، اباتتاندىرىلسا نۇر ۇستىنە نۇر.
ءتورتىنشى. كۇن مەن ءتۇننىڭ تەڭەلۋى – استرونوميالىق كوكتەمنىڭ تۋى. استرونومداردىڭ ءتىلىمەن ايتار بولساق، بۇل كەزدە كۇننىڭ ورتالىعى ءوز قوزعالىسى بارىسىندا جەر ەكۆاتورىن كەسىپ وتەدى. عىلىمدا كوكتەم تۋاتىن مەزگىلدى تۇرلىشە شامالاۋ ءادىسى قالىپتاسقان. كۇن قوزعالىسىنا نەگىزدەلگەن ەسەپ بويىنشا ناعىز كوكتەم وسى – كۇن مەن ءتۇننىڭ (21-نەن 22-نە قاراعان ءتۇنى) تەڭەلۋ ءساتى. ءتۇن ورتاسى اۋعاندا جاپپاي جاڭا كۇندى قارسى الۋ ءداستۇرىن ءتۇلەتكەنىمىز ابزال. باسقا حالىقتارعا قاراعاندا، قازاقستان حالقىنىڭ جاڭا جىل – ناۋرىزدى قارسى الۋى وسى قاسيەتىمەن باسىم.
بەسىنشى. باتىستىق اعايىندار «امال كەلدى – جىل كەلدى!» دەپ، ارقا-جارقا بولىپ، ۇلىس كۇنىن ءبىر كىسىدەي اتاپ وتەدى. ال بۇل ەرەكشە كۇن ۇلت كوشباسشىسى ەل دامۋىنىڭ كەپىلى رەتىندە بەلگىلەپ بەرگەن بىرلىك، تاتۋلىق، وتباسىنى قاستەرلەۋ سياقتى ادامزاتتىق قۇندىلىقتارعا قۇرىلعان. ناۋرىز مەيرامىنا الدىن الا ۇلكەن دايىندىقتار جاسالادى. 14 ناۋرىز كۇنى تاڭعى ساعات 6-دان باستاپ جۇرتتىڭ ءبارى ءۇي-ءۇيدى جاعالاپ كورىسەدى. «كىم ەرتە تۇرىپ، 40 ۇيگە كىرىپ، كورىسەتىن بولسا، سوعان قىدىر اتا نەسىبەسىن بەرەدى» دەگەن دە ءسوز بار. سول نەسىبەنى الىپ قالۋ ءۇشىن كىشكەنتاي بالدىرعاندار تاڭ اتپاي ەرتە تۇرىپ، ءۇي-ۇيگە جۇگىرىپ، ۇلكەن اتا-اجەلەرگە بارىپ كورىسەتىن. ۇلكەن ادامدار «بۇگىن كورىسۋگە ادامدار كەلەدى» دەپ، ءۇيىنىڭ اينالاسىن، ءىشىن تازالاپ، جاڭا كيىمدەر كيىپ، كۇتىپ وتىرادى. سونىمەن بۇل كۇن كورىسۋ كۇنىنە سۇرانىپ-اق تۇر.
التىنشى. ناۋرىز مەيرامىنىڭ رۋحاني-مادەني تاربيەلىك ءمانىن ءىس جۇزىندە ومىرگە ەنگىزۋدى ۇسىنساق ارتىق بولا قويماس. بۇل ماقساتتا ناۋرىزدىڭ 21-ءى كۇنى سيپاتىن اشاتىنداي ءارى ۇلتتىق تانىم مەن ءداستۇر سالتتى جاڭعىرتاتىنداي
• وتباسى كۇنى
• قايىرىمدىلىق جاساۋ كۇنى
• اق داستارقان كۇنى
• تال ەگۋ كۇنى دەپ مازمۇن بەرە وتىرىپ، رۋحاني ءىس-شارالاردى نەگە قالىپتاستىرماسقا.
ماسەلەن، وتباسى كۇنى اتا-بابا رۋحىنا تاعزىم ەتە وتىرىپ، ءۇي ءىشى تۇگەل تۋعاندارىمەن كەزدەسكەنى دۇرىس. ءداستۇردىڭ وزىعى بار. كورەي حالقى جىلدىڭ ءبىر كۇنىن تەك وتباسى-وشاق قاسىندا وتكىزۋ ءۇشىن، وتباسى مۇشەلەرى اتا-اناسىنا سالەم بەرە بارىپ، ءبىر-بىرىنە قۋانىش سىيلايدى ەكەن. قايىرىمدىلىق جاساۋ كۇنى استا-توك ىسىراپشىلدىققا ەمەس، بالالار جانە قارتتار ۇيلەرىنە سىي-سياپات جاساۋمەن ەرەكشەلەنسە. ال اق داستارقان كۇنى – ۇلتتىق تاعامدار كۇنى دەسە دە بولعانداي. باۋىرساق، تابا نان، سالما، مايشەلپەك، قاتتاما، تالقان، بيداي كوجە، تارى، جەنت، مايسوك، بوكپە ت.ب. تاعامداردىڭ ىڭعايلى قاپتامامەن شىعارۋ وندىرىسىنە دەن قويساق قۇبا-قۇپ بولار ەدى.ناۋرىزدا سونىمەن قاتار جاپپاي تازالىق شارالارىن وتكىزۋ كەرەك. «ءبىر تال كەسسەڭ، ون تال ەك!» دەگەندەي، 21 ناۋرىز بارشامىز، اسىرەسە بالالارىمىزدان باستاپ، تال ەگىپ، كوشەت وتىرعىزۋمەن اينالىسساق. بۇل كۇن تامىلجىعان تابيعاتتىڭ قايتا وياناتىن تۇسى. تەك قانا ءوز ءۇيىمىزدى ەمەس، سونىمەن قاتار اۋىلداعى اۋلامىز بەن قالا كوشەلەرىنىڭ تازالىعىنا دا قاراۋىمىز قاجەت. اينالا تابيعاتتى اسەم ەتە تۇسەتىن دە وسى جايقالعان اعاشتار مەن گۇلدەر ەمەس پە؟ ءارى بالدىرعاندارىمىزدى ەڭبەككە باۋلۋدىڭ تاماشا ۇلگىسى بولار ەدى.
جەتىنشى. ءدال وسى «ناۋرىز مەيرامى» كۇندەرى اياسىندا ەلىمىزدىڭ ىسكەر ازاماتتارى، مەتسەناتتار، قوعامدىق ۇيىمدار مەن مەكەمەلەر بالالار ۇيلەرىنە، تۇرمىسى تومەن وتباسىلارعا جانە قوعامنىڭ الەۋمەتتىك قورعالماعان توپتارىنا جاردەم جاساپ، قايىرىمدىلىق شارالارىنا كوڭىل بولگەنى ءجون. اس ءمازىرىن ءاز-ناۋرىزعا بەيىمدەپ، كاسىپكەرلەر ناۋرىز كوجە، باۋىرساعىن الدىمەن سول ادامدارعا تەگىن تاراتسا. بۇل يگى ىستە قازاقستاننىڭ بەلسەندى جاستارىن، ۆولونتەرلاردى ناۋرىزدىڭ جاڭا تۇرپاتتا تويلانۋىنا جۇمىلدىرساق، ءجۇرەگىمىزگە جاقىن مەرەكەنىڭ ءمانى مەن ءسانى ارتا تۇسەدى. كەرەك دەسەڭىز، ناۋرىزدىڭ رۋحاني ءمارتەبەسى ءۇشىن، جىل سايىن قىس ايلارىندا ءداستۇرلى بەرىلەتىن ادەبيەت پەن ونەر سالاسى قايراتكەرلەرىنە ارنالعان سىيلىقتاردىڭ تابىس ەتۋ مەرزىمىن دە ناۋرىز مەيرامىنا اۋىستىرعان ابزال.
سەگىزىنشى. قىدىر بابا (قىزىر) بار جاقسىلىقتىڭ، مولشىلىق پەن بەرەكەنىڭ يەسى، ءۇمىتتىڭ شىراعىن جاعاتىن كيە. «قىرىقتىڭ ءبىرى – قىدىر» ءسوزىنىڭ استارىنان وسىنداي تۇسىنىكتەن تۋىنداعان فاكتوردى كورەمىز. قىدىر بابا كوپشىلىكتىڭ الدىندا قاشانعا دەيىن باتا بەرىپ، «ۇلكەن» كىسىلەردىڭ سوڭىندا ءجۇرۋى ءتيىس؟
قيالدى ۇشتاي تۇسەتىن ءمۇمكىندىكتەردى پايدالانايىق. ەندەشە، قىدىر بابانى ناۋرىز مەيرامىن وتكىزۋ بارىسىندا ۇتىمدى پايدالانعان ابزال. ۋاقىتىنىڭ دەنىن بالالارمەن ءوتكىزسىن. تاقپاق ايتقىزسىن، ولەڭ وقىتسىن، ءان تىڭداسىن، ونەرىن كورسىن! سوندىقتان قىدىر اتانىڭ مەيىرىمى الدىمەن بالدىرعانداردىڭ كوتەرىڭكى كوڭىل كۇيىمەن ۇشتاسقانى كەرەك.
– ناۋرىز كەزىندەگى مادەني جانە سپورتتىق شارالاردى قايتەمىز؟
– دۇرىس ايتاسىز. ناۋرىز مەيرامى اياسىندا مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى ءداستۇرلى مادەني جانە سپورتتىق ءىس-شارالار ۇيىمداستىرۋدى جانداندىرۋ كەرەك. سونداي-اق بۇقارالىق سپورتتى جانە حالىقتىق داستۇرلەردى ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا، ۆەلوشەرۋ، مارافون سەكىلدى بۇكىل حالىقتىق سيپاتى بار سپورت شارالارىمەن قاتار ۇلتتىق ويىنداردان جىل سايىنعى رەسپۋبليكالىق «ناۋرىز سپارتاكياداسىن» ۇيىمداستىرۋدى ۇسىنامىز. باق ءمۇمكىندىكتەرىن پايدالانۋعا ايرىقشا نازار اۋدارعانىمىز ابزال. بارلىق بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى ناۋرىز مەيرامىن اتاپ ءوتۋ بارىسىندا وتكىزىلىپ جاتقان شارالاردىڭ تانىمدىق جانە مازمۇندىق جاعىنا ءمان بەرۋى ءتيىس. ناۋرىز يدەياسىن ناسيحاتتاۋ بارىسىندا ايماقتار اراسىندا تەلەكوپىرلەر وتكىزۋ، تەلەمارافوندار مەن تاقىرىپتىق باعدارلامالار، اقپاراتتىڭ باسقا دا فورمالارىن ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزى زور.
– شىنىمەن-اق، ءسوزىڭىزدىڭ جانى بار. بىلاي قاراساڭ قولدان كەلەتىن-اق نارسە. اتا-باباعا تاعزىم، ۇرپاققا ونەگە بولۋشى ەدى.
– ءيا. ناۋرىز قوعامدا ساياسي تۇراقتىلىقتى، دوستىق پەن كەلىسىمدى نىعايتۋدىڭ، جالپى قازاقستاندىق، وتباسىلىق مەرەكەنىڭ تەتىگىنە اينالا باستاۋى ءتيىس. بۇل – وسىناۋ قاسيەتتى دە قاستەرلى جەردى مۇرا ەتىپ قالدىرىپ كەتكەن اتا-بابا الدىنداعى بورىشىمىز. بۇل – ءبىزدىڭ ۇرپاق الدىنداعى مىندەتىمىز! «ءبىزدىڭ قاسيەتتى جەرىمىزدى ىقىلىم زامانداردان ۇلى دالا دەپ، ال بابالارىمىزدى ۇلى دالانىڭ ۇرپاقتارى دەپ اتاعان. ءبىز – سولاردىڭ جالعاسىمىز، ۇلى دالانىڭ مۇراگەرلەرىمىز. وسىناۋ كەڭ-بايتاق ۇلى دالانىڭ كوگىندە حالقىمىزدىڭ باق جۇلدىزى بولىپ جاڭا قازاقستان دۇنيەگە كەلدى. ءبىزدىڭ قازاقستانىمىز – ۇلى ءىستەردىڭ ۇيىتقىسى بولعان ۇلى دالا ەلى!» دەپ ەدى عوي پرەزيدەنت.
بولاشاققا باعدار جاساپ، ۇلكەن سەرپىلىس جاساعان ەلىمىزگە قازىر دۇنيەجۇزى تامسانىپ، ۇلكەن ۇمىتپەن قاراپ وتىر. ەندەشە، يگىلىككە بەتتەگەن كەز كەلگەن جاڭا باستامانى ەرەكشە ىقىلاسپەن اتقارىپ، جاڭعىرعان رۋحتىڭ جارشىسى بولۋعا ۇمتىلايىق.
– اڭگىمەڭىزگە راقمەت.
اڭگىمەلەسكەن عابيت ىسكەندەرۇلى
nationalmuseum.kz
ماقالا «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنەن الىندى.
