قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالعان سالتاناتتى جيىنعا قاتىسىپ، قازاقستاندىقتاردى ۇلىق مەرەكەمەن قۇتتىقتادى.
نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ءوز سوزىندە قازاقستاننىڭ وسى جىلدار ىشىندە قول جەتكىزگەن باستى جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتىپ، تاۋەلسىز مەملەكەت قۇرۋ جانە ونى دامىتۋ ىسىنە قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن قازاقستان حالقىنا ريزاشىلىق ءبىلدىردى.
ەلباسىنىڭ قۇتتىقتاۋ ءسوزىنىڭ تولىق ءماتىنىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
قىمباتتى وتانداستار!
ارداقتى اعايىن!
قادىرلى حالقىم!
ەڭ اسىل قۇندىلىعىمىز – قاستەرلى تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىق تورقالى تويىمەن بارشاڭىزدى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىن!
قۇرمەتتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى، سىزگە مازمۇندى بايانداماڭىز بەن مەنىڭ ەل باسقارعان كەزدەگى ەڭبەگىمە بەرگەن اسا جوعارى باعاڭىز ءۇشىن زور ريزاشىلىق بىلدىرەمىن.
* * *
تۇڭعىش پرەزيدەنت رەتىندە كۇن-ءتۇن دەمەي ەلدىڭ تاعدىر-تالايىن ويلاپ، تۋعان حالقىممەن بىرگە تىنىمسىز تەر توككەن، تولاسسىز ۋايىم كەشكەن كەزدەردىڭ ءار ءساتى مەنىڭ جادىمدا وشپەستەي جازۋلى.
«اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلعان» اقجولتاي كۇن، ازاتتىق العان شاعىمىز ءدال كەشەگىدەي كوز الدىمدا.
ەگەمەن ەلىمىزدىڭ دەربەس ءداۋىرى، سالتاناتتى ساپارى سول تاريحي وقيعادان باستالعان ەدى.
بابالارىمىز عاسىرلار بويى اڭساعان ارمان اقيقاتقا اينالدى.
تاڭىرگە تاۋبە، كوزدەگەنىمىز بەن كوكسەگەنىمىزگە جەتتىك!
كوكتەن تىلەگەنىمىز بەن كوپتەن كۇتكەنىمىز بولدى.
كەتكەن ەسەمىزدىڭ، شەككەن زاردابىمىز بەن كەمشىن-كەمىسىمىزدىڭ ورنى تولدى.
ارۋاق قولدادى، ادىلەت ورنادى:
«مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن» قاسيەتتى حالقىمىز قايتا تۇلەدى.
مىڭجىلدىقتار توعىسار تۇستا بايىرعى مەملەكەتتىگىمىز قايتا جاڭعىردى.
* * *
وتىز جىلدا ەلىمىز تۇتاس عاسىرعا تاتيتىن ۇلى جولدان ءوتتى.
وسى تاريحي كەزەڭدە ءبىز باعىندىرعان بەلەستەر – تاۋەلسىزدىك ءداۋىرىنىڭ ءبىر-ءبىر بەدەرلى بيىگى دەۋگە لايىق.
بارلىعىن تۇيىندەي كەلگەندە، ەڭ باستى جەتىستىگىمىز – ءبىز قازاقستاندى الەم مويىنداعان مەملەكەت رەتىندە قالىپتاستىرىپ، ەڭسەلى ەلگە اينالدىردىق.
بۇگىندە جاھان جۇرتشىلىعى قازاق جەرىن – بەيبىت مەكەن، قازاق ەلىن – مارتەبەلى مەملەكەت، سەنىمدى سەرىكتەس رەتىندە تانيدى.
مۇنداي بەدەلگە تەك رۋحى كۇشتى، جۇدىرىقتاي جۇمىلعان بىرلىگى بەكەم حالىق قانا يە بولا الادى.
ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي، ءبىر قولدىڭ سالاسىنداي ىنتىماعى جاراسقان جۇرتىمىزدىڭ ۇلكەن-كىشىسىنە سول ءۇشىن شىنايى العىسىمدى ارناعىم كەلەدى.
وسى ورايلى ساتتە، ازاتتىق الۋدىڭ اۋىر جۇگىن بىرگە كوتەرىسكەن الدىڭعى-كەيىنگى سەرىكتەرىمە دە ارنايى راحمەت ايتامىن.
* * *
تاياۋدا «تاۋەلسىزدىك تاعىلىمى» اتتى ماقالام جارىق كورگەنىن بىلەسىزدەر.
ونداعى ەلىم دەپ ەمىرەنۋدەن، تاۋەلسىزدىك دەپ تەبىرەنۋدەن تۋعان وزەكجاردى ويلارىم مەن تاريحي وقيعالاردى قايتالاۋدىڭ قاجەتى جوق شىعار.
تەك الماعايىپ زاماندا ازۋلى مەن ءتىستىنىڭ، كۇشتى مەنەن سۇستىنىڭ ولجاسى بولىپ كەتۋدەن وڭاي نارسە جوق ەكەنىن عانا ەسكە سالىپ وتكىم كەلەدى.
سوندىقتان جاھاندانۋ جالىنىنا جۇتىلىپ كەتپەي، ۇلتتىق جاڭعىرۋدىڭ نەگىزىن بىرلەسە نىقتاۋىمىز قاجەت.
* * *
وسىدان وتىز جىل بۇرىن تۇڭعىش پرەزيدەنت رەتىندە قىزمەتىمە كىرىسەر الدىنداعى سالتاناتتا ماعان حالقىمىزدىڭ ابىز اقساقالى شاكىر ابەنوۆ دانا بابالار داستۇرىمەن:
تار اسۋ، تايعاناق جول، كەر بەلەستە،
ەل تىزگىنىن نىق ۇستار سەن ەمەس پە؟!
حالقىڭ سۇيگەن پەرزەنتى بول دەيتۇعىن،
قارت اتاڭ توقسان بىردە مەن ەمەس پە؟!
– دەپ اق باتاسىن بەرگەن بولاتىن.
باتاعا قوسا حالىقتىڭ كەلەشەككە دەگەن ءۇمىتى مەن ارمان-تىلەگىن جەتكىزىپ، امانات جۇكتەگەنى ءالى ەسىمدە.
ءوزىم باسشىلىق ەتكەن وتىز جىلعا جۋىق ۋاقىت بويى مەن حالقىمنىڭ سەنىمىنەن شىعۋعا بار كۇش-جىگەرىمدى جۇمساپ، سانالى عۇمىرىمدى ەل يگىلىگى ءۇشىن ايانباي قىزمەت ەتۋگە ارنادىم.
ەڭبەگىم اقتالدى دەپ ويلايمىن.
وتانىمىز قازاقستان رەسپۋبليكاسى ورتالىق ازيانىڭ كوشىن باستاپ، تمد ەلدەرىنىڭ تورىنە جايعاستى.
الپاۋىت ەلدەرمەن ۇزەڭگى قاعىستىرىپ، وزىق مەملەكەتتەرمەن تەڭ دارەجەدە ىنتىماقتاستىق ورناتتى.
* * *
جىر الىبى اتانعان بابامىز جامبىل جاباەۆ كەزىندە: «جامبىل – مەنىڭ جاي اتىم، حالىق – مەنىڭ شىن اتىم»، – دەپتى عوي.
بۇگىندە ەڭبەگىمدى ەلەگەن ەل-جۇرتىم مەنى ءوزىنىڭ اتىنا ورتاقتاستىرىپ، «ەلباسى» دەگەن مارتەبە بەردى.
ءوز باسىم «ەل ماعان ەمەس، كەرىسىنشە مەن ەلىمە نە بەرەمىن؟» دەۋمەن كەلە جاتقان اداممىن.
بۇدان دا كەيىن، اقىرعى دەمىمە دەيىن تۋعان ەلىمنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىنە الاڭداۋمەن وتەرىم انىق.
* * *
ەڭ قيىن دا كۇردەلى شەشىمدەر قابىلدار ساتتەردە مەن ءاردايىم قالىڭ ەلىمە، قارا ورمان حالقىما ارقا سۇيەدىم.
ماعان ءاردايىم سەنىم ارتىپ، بارلىق باستامالارىما قولداۋ كورسەتتىڭىزدەر.
سول ءۇشىن بارشاڭىزعا تاعى دا راحمەت!
* * *
ءبىز – تەكتى حالىقتىڭ ۇرپاعىمىز.
عاسىرلار بويى باتىر بابالار ۇلان بايتاق جەردى اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن، اق نايزانىڭ ۇشىمەن قورعاپ، بىزگە ميراس ەتتى.
مەن سول اتا-بابالار اماناتىنا ءاردايىم ادال بولدىم.
«ەل باسىنا كۇن تۋسا، ەر ەتىكپەن سۋ كەشەر» دەگەندەي، جۇرتىمنىڭ جارقىن بولاشاعى ءۇشىن جانىمدى ايامادىم.
بۇگىن، ارادا 30 جىل وتكەن سوڭ، سول اسقاق ارماندارىمنىڭ ورىندالعانىن كورۋ – مەن ءۇشىن زور باقىت.
جەتكەن بارلىق بيىكتەر – بىزدىكى جانە بارىمىزدىكى.
ونى ەشكىم دە جوققا شىعارا المايدى.
مەن وردا بۇزار جاسقا ەندى تولعان قازاقستاننىڭ بولاشاقتا قازىرگىدەن دە قۋاتتى، الەمگە ايگىلى مەملەكەتتىڭ ءبىرى جانە بىرەگەيىنە اينالعانىن قالايمىن ءارى سوعان سەنەمىن.
* * *
قازىرگى كۇنى ءبىز الدىمىزعا وزىق 30 ەل قاتارىنا قوسىلۋ جونىندە ءورشىل ماقسات قويىپ وتىرمىز.
«ارمانسىز ادام – قاناتسىز قۇس» دەگەندەي، ەلىمىزدى وركەندەتۋ جولىندا بىزگە ەشقاشان توقمەيىلسۋگە، توقتاپ قالۋعا بولمايدى.
جەر كولەمى جونىنەن الەمدە 9-شى ورىن الاتىن ەلىمىز باسقا دا بارلىق باعىت بويىنشا بولاشاقتا وزىق 10 مەملەكەت قاتارىنا قوسىلسا دەپ ارماندايمىن.
ۇلى مۇرات جولىنا بەلىن بايلاعان ۇلتىمىز، ماقساتكەر دە جاسامپاز جۇرتىمىز باردا سول ارمانىمنىڭ ورىندالارىنا سەنگىم كەلەدى.
ارداقتى الەۋمەت!
باردى باعالاعان – وزادى، جوقتى قۋالاعان – توزادى.
تاۋەلسىزدىكتەن قىمبات قۇندىلىق، ەگەمەندىكتەن اسقان بايلىق جوق.
ءبىز باسىمىزعا باق بولىپ قونعان ازاتتىقتى ايالاي ءبىلۋىمىز كەرەك.
«تىرلىك باسقا بولسا دا – تىلەك ءبىر، بارماق باسقا بولسا دا – بىلەك ءبىر» دەگەن اتادان قالعان ۇلاعاتتى ءسوز بار.
تاۋەلسىزدىكتى جاريالاپ، تۇرلاۋلى ەتۋ بىزدىڭ بۋىنعا بۇيىرعان باقىت ءارى كيەلى بورىش بولدى.
ال سول تاۋەلسىزدىكتى قورعاۋ مەن ەل ىرىسىن ەسەلەۋ – كەلەر ۇرپاققا، جاستارىمىزعا اسىل پارىز ءارى امانات.
زاماناۋي بىلىممەن قارۋلانعان بۇگىنگى جاس تولقىن تاۋەلسىزدىكتىڭ جاڭا جىلناماسىن جازىپ جاتىر.
قازىرگىدەي اۋمالى-توكپەلى ۋاقىتتا ءبارىن تەك ءبىلىم، عىلىم، تاۋداي تالاپ پەن تاباندى ىزدەنىس ارقىلى عانا تولىق يگەرىپ، بەكەم باعىندىرۋعا بولادى.
وسى ورايدا، مەن تاۋەلسىزدىك ۇرپاقتارىنا – جاستارعا زور ءۇمىت ارتامىن جانە اق باتامدى بەرەمىن.
قۇرمەتتى قازاقستاندىقتار!
بىزگە الداعى ۋاقىتتا بەيبىتشىلىكتى جاقتايتىن ساياساتىمىز بەن حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋ باعىتىنداعى يگى ارەكەتتەرىمىزدى جالعاستىرا بەرۋ كەرەك.
كوپشىلىك حالىقتىڭ قولداۋىمەن رەسمي جوعارى بيلىك تىزگىنىن قولىنا العان مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ بۇگىندە ستراتەگيالىق باعدارىمىزدى لايىقتى جالعاستىرىپ، ەلدى ءتيىمدى باسقارىپ كەلەدى.
ەلى ەرىنە سەنگەن، ەرى ەلىنە سۇيەنگەن جورالى جۇرتىمىزدىڭ ەرتەڭى بۇدان دا جارقىن بولارىنا كۇمانىم جوق.
* * *
ىنتىماق پەن بىرلىكتى تۋ ەتكەن ەل كەز كەلگەن تار جول، تايعاق كەشۋدەن سۇرىنبەي وتەتىنى انىق.
ونى وتىز جىلدا وزگەگە دە، وزىمىزگە دە داۋسىز دالەلدەدىك.
ەندەشە، ەلدىكتىڭ التىن ارقاۋىنداي ۇلتتىق اۋىزبىرلىگىمىزدى ارداقتاپ، تاۋەلسىزدىكتى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋىمىز كەرەك.
سوندىقتان ءاردايىم تۇعىرىمىز – تىنىشتىق، تىلەگىمىز تاتۋلىق بولۋعا ءتيىس.
قىمباتتى وتانداستار!
تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى – جاسامپاز قازاقستان تاريحىنىڭ جاڭا ءبىر بەلەسى.
ەلىمىز ماڭگىلىككە باعىت ۇستاعان ۇزاق جولدىڭ ءالى دە باسىندا دەپ سانايمىن.
ۇلت بولىپ اتتانعان سول ۇلى جولداعى الىستى كوزدەگەن ساپارىمىز ءساتتى بولسىن!
بارشامىزدى بابالار ارۋاعى قولداپ، حالقىمىزدى بەيبىتشىلىك پەن بەرەكەدەن ايىرماسىن.
ءححى عاسىر قازاقستاننىڭ «التىن عاسىرىنا» اينالسىن.
ءتاۋ ەتەر كيەمىز – تاۋەلسىزدىك جاساسىن!
ەگەمەندىگىمىز باياندى، ەلدىگىمىز ماڭگى بولسىن!
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
