"شەتەلدەگى ستۋدەنت" – ءار دۇيسەنبى سايىن جارىق كورەتىن جاڭا جوبا. بۇل جەردە شەتەلدە ءبىلىم الىپ جاتقان قازاق جاستارى وزدەرىنىڭ ويلارىمەن ءبولىسىپ، ەستەلىكتەرىن ايتادى. بۇگىنگى ءبىزدىڭ قوناعىمىز – قاراعاندىلىق تەمىرلان.
مىرزاحمەتوۆ تەمىرلان
KAIST ۋنيۆەرسيتەتى، وڭتۇستىك كورەيا
Materials Science and Engineering سالاسى
مەن قازاقستاندا جۇرگەندە... مەنىڭ بار ويىم KAIST ۋنيۆەرسيتەتىنە ۋاقىتىنان كەشىكپەي تاپسىرۋ عانا بولدى. قاتارلاستارىم نۋ-عا ءتۇسۋدى جوسپارلاپ جۇرگەندە، مەن ودان دا ۇلكەن نارسەگە قول جەتكىزگىم كەلدى. مەكتەپتە ۇزدىك بولۋعا تىرىستىم. جان-جاقتى دامۋ ءۇشىن بارىمدى سالدىم. قازىر سونىڭ جەمىسىڭ كورىپ جاتقاندايمىن.
مەنىڭ شەتەلدەگى العاشقى كۇنىم... مەنى كورەيادا قازاقستاندىق دوستارىم كۇتىپ الدى. ەڭ العاشقى كۇندى ءوزىمنىڭ وقۋ ورنىمدى، ونىڭ اۋلاسىن، اينالاسىنداعى ساياباقتار مەن كوشەلەردى ارالاۋمەن وتكىزدىم. كەشكىسىن كورەيادا ءبىلىم الىپ جاتقان ەرەسەكتەر توبى كۇرىش تاعامىن دايىنداپ، كAIST ۋنيۆەرسيتەتىندە مەنى كۇتىپ تۇرعان بولاشاق ءومىرىم تۋرالى ايتىپ بەردى.
مادەني شوك ارينە، شەتەلگە شىققان ادام مىندەتتى تۇردە مادەني شوكتى باسىنان وتكىزەدى. ءداستۇر، دىلدەگى وزگەرىستەرگە ۇيرەنۋ ءۇشىن ءبىرشاما ۋاقىت كەرەك بولادى. كارىستەر وتە ەڭبەكقور. تۇنگى 2-3-كە دەيىن كىتاپحانادا وتىراتىن. اسىرەسە، ەمتيحان ۋاقىتىندا...
ەكىنشىدەن، حالىق باي تۇرادى. قازاقستاندا ءبۇتىن، بىراق، ەسكىرگەن كيىمدەردى اۋىلداعى اعايىندارعا جىبەرسە، بۇل جەردە سەمەستر سايىن قوقىس جاشىگى قىمبات كىتاپتار، كيىم مەن اياق كيىمگە تولادى.
ۇشىنشىدەن، ولار اعىلشىن ءتىلىن بىلمەگەنى ءۇشىن قاتتى ۇيالادى. كارىس ءتىلى قازاق تىلىنە قاتتى ۇقسايدى، اعىلشىن تىلىنەن الدەقايدا ەرەكشەلەنەدى. وزىندىك تەرميندەرى بار. ولاردىڭ بويىنداعى بۇل كومپلەكس، شەتەلدىكتەرمەن ارالاسۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. ال، ءبىزدىڭ ەلدە ادامدار اعىلشىن ءتىلىن بىلمەسە دە، ىمداۋ ارقىلى بىرنارسە تۇسىندىرەرى انىق.
مەن نەنى ۇيرەندىم؟ نەنى ۇمىتتىم؟ كورەياعا بارعالى ۇلكەندەردى سىيلاۋدىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن ۇقتىم. ءوز ەلىمە دەگەن ماحابباتىم كۇشەيدى. تاعام دايىنداۋدى ۇيرەندىم. بويىمداعى كەي قاسيەتتەردەن ارىلدىم دەپ ايتا المايمىن، بار بولعانى ويلاۋ جۇيەسى مەن مادەنيەتى بولەك جاندارمەن ارالاسۋ ارقىلى ومىرگە دەگەن كوزقاراسىم وزگەردى.
مەن جەگەن ەڭ ءدامسىز تاعام تاعام تۋرالى سۇراق مەن ءۇشىن ەڭ اۋىرى بولماق. ويتكەنى، بۇل ەلدە وتە اششى ءارى ءدامسىز تاعامدار كوپ. ءتىپتى، اتاۋى ەسىمدە جوق. بىراق، بۇل بارلىق تاعام ءتۇرى جەۋگە كەلمەيدى دەگەنىم ەمەس، اراسىندا وتە دامدىلەرى دە كەزدەسەدى.
ەڭ قىزىقتى ساتتەر ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىندا Food Festival شاراسى ۇيىمداستىرىلعان بولاتىن. ءبىزدىڭ مىندەتىمىز – ۇلتتىق تاعامدى ازىرلەپ، ونى ساتۋ. ءبىز، قازاق جاستارى، ءتۇنى بويى دايىندالدىق. ۇلكەندەرمەن باس قوسىپ، شاي ءىشىپ، ەركىن سويلەستىك. ۇلتتىق تاعامدى كورەيادا دايىنداپ، ونى ۇلتتىق ناقىشتاعى كيىم كيىپ، كوشەدە ساتۋ قىزىقتى بولدى. كAIST ۋنيۆەرسيتەتىندە جىل سايىن ساكۋرا گۇلدەگەن شاقتا اتاقتى كارىس جۇلدىزدارى كەلىپ ونەر كورسەتەتىن فەستيۆال بولادى. وتكەن جىلى Ailee مەن Bolbbalgan sachungi كەلدى.
قازاقستاندى ساعىندىم... ارينە، ەلدى ساعىندىم. وسى جولى قىسقى دەمالىسىمدا ۇيگە بارماي، ەكى اي بويىنا كورەيادا قالدىم. ۇيگە تەك جازدا بارامىن. ياعني، كورەيادا جىلدىڭ 10 ايىن وتكىزەمىن. بۇل ۋاقىت ىشىندە ءۇيدى ساعىناسىڭ، دوستارىڭدى، وتباسىڭدى جانە ءۇيدىڭ تاماعىن، قازاقتىڭ تاماعىن ساعىناسىڭ...
كەيدە كۇن كورۋ ءۇشىن قوسىمشا جۇمىس جاساۋعا تۋرا كەلدى... كارىس تاعامىنا ۇيرەنۋ ۇلكەن قيىندىق تۋدىردى. ەكىنشىدەن، اقشانى ورنىمەن جۇمساۋدى ۇيرەنۋ: كەيدە قوسىمشا جۇمىس جاساۋعا تۋرا كەلدى. ۇشىنشىدەن، كارىستەر قوعامىنا قابىلداۋ تۇسىنىگى مازا بەرمەدى. ويتكەنى، بۇل جەردە ادامدار وزدەرىنىڭ قىزىعۋشىلىقتارىنا سايكەس توپتاسىپ جۇرەدى ءارى اعىلشىن ءتىلىن بىلمەگەنى ءۇشىن سەنىمەن سويلەسۋدەن قىسىلادى. كورەيادا ساباق اعىلشىن تىلىندە وتسە دە، شارالار، ۇيىمدار بارلىعى – كارىسشە. دۇكەندەر، مەيرامحانالار تەك كارىس تىلىندە قىزمەت كورسەتەدى. وقۋدان بولەك، كوپ نارسەنى ۇيرەنۋ كەرەكتىگىن ۇقتىم.
قازاقستانداعى جانە كورەياداعى قاتارلاستارىم ءار ءتۇرلى... شەتەلدەگى قاتارلاستارىم مەن قازاقستاندىق دوستارىمنىڭ اراسىندا ايىرماشىلىق جەر مەن كوكتەي. مادەنيەتىندە، تاربيەدە جانە ستيلدەرىندە. بىراق، بارلىعىن بىرىكتىرەتىن ماقسات پەن بولاشاققا دەگەن وزىندىك كوزقاراستىڭ بولۋى.
ەلگە ورالامىن با بىلمەيمىن؟! ەلگە ورالماس بۇرىن، امەريكا نەمەسە ەۋروپا ەلدەرىنە بارۋدى ويلاپ وتىرمىن. سول جاقتا، ءبىلىم الىپ، ەڭبەك ەتىپ، ءوز بيزنەسىمدى اشقىم كەلەدى. شەتەلگە نەگە سۇرانىس كوپ؟ ويتكەنى، ولار ساعان بار جاعدايىندى جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قاراجات ۇسىنا الادى.
ەلگە ورالۋ، ورالماۋىم بولاشاقتىڭ ەنشىسىندە. دەگەنمەن، بۇل – تەك مەنىڭ پىكىرىم. قازاقستانعا كەلىپ، ءوزىن دامىتۋدى ويعا الىپ وتىرعان قانشاما ستۋدەنتتەر بار. سوندىقتان، ءبىر ادامنىڭ تاڭداۋىنا بولا، بارلىق ادامدى «قايىرىمسىزدار» ساناتىنا جاتقىزۋعا بولمايدى.
ايتارىم بار... ەگەر سەن ۇلتجاندى ازامات بولساڭ، ەلىڭە ەڭبەگىن سىڭگەنىن قالاساڭ شەتەلدە ءبىلىم الۋدى ۇسىنار ەدىم. نەگە دەيمىسىز؟ نۇربەك ساياسات ايتقانداي، بەلگىلى ءبىر سالادا مامانداندىرىلعان مەملەكەتتە ءبىلىم الىپ، ولاردىڭ بەرگەنىن بويىڭا ءسىڭىرىپ، بار جيعان-تەرگەنىڭدى قازاقستاندى دامىتۋعا قولدانعان دۇرىس. مىسالى، «بولاشاق» باعدارلاماسى ەركىن ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرگەنىمەن، ولارعا تاجىريبە الماسۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. مەنىڭشە، باعدارلامانىڭ باستى قاتەلىگى – وسى. ەگەر قازاقستاننان كەتۋدى ۇيعارسا، وندا ادامنىڭ تاڭداۋىنا قارسى شىعۋعا ءبىز قاۋقارسىزبىز. ونداي جاعدايدا، تۇراقتاپ قالۋدى كوزدەيتىن ەلگە عانا بارۋدى ۇسىنار ەدىم. ويتكەنى، ءجيى كوشۋ، وزگە مادەنيەتكە ۇيرەنۋ، ءتىل مەڭگەرۋ ونىڭ ءبارى ۋاقىت الادى. سونىمەن قاتار، كەز كەلگەن تالاپكەردى قابىلدايتىن، ءبىلىم دەڭگەيى تومەن شەتەلدىڭ ۋنيۆەرسيتەتكە تاپسىرۋ دا – قاتەلىك. سوندىقتان، تاڭداۋ جاساردا ەلگە ەمەس، ءبىلىم ساپاسىنا اسا نازار اۋدارعان دۇرىس. ودان بولەك، ەلىمىزدە نۋ سەكىلدى حالىقارالىق دەڭگەيدە باسەكەگە قابىلەتتى ۋنيۆەرسيتتەردىڭ بارىن ەستەن شىعارماعان دۇرىس.
massaget.kz
