«ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ» مۇراجايى

4778
Adyrna.kz Telegram
؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

 

قاراعاندى جەكە ەڭبەكپەن تۇزەتۋ لاگەرى (قارلاگ) 1931 جىلى 19 جەلتوقساندا قۇرىلعان. لاگەردىڭ ورتالىعى اباي اۋدانى، دولينكا كەنتىندە ورنالاسقان. قارلاگ اۋماعىنىڭ ۇزاقتىعى سولتۇستىكتەن وڭتۇستىككە قاراي – 300 كم، شىعىستان باتىسقا قاراي– 200 كم.

سونىمەن قاتار، وسى اۋماقتان تىس جەردە: ورتالىق لاگەردەن 350 كم قاشىقتىقتا ورنالاسقان اقمولا، ورتالىق لاگەردەن 650 كم قاشىقتىقتا ورنالاسقان بالقاش بولىمشەلەرى بولعان. دولينكا كەنتى قاراعاندىدان وڭتۇستىك-باتىسقا قاراي 45 كم قاشىقتىقتا شەرۋباي نۇرا وزەنىنىڭ اڭعارىندا ورنالاسقان.

دولينكا كەنتىندەگى «ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ» مۇراجايى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس 2002 جىلى قۇرىلدى. قارلاگتىڭ ەكسپوزيتسيالىق الاڭى 2078,645 ش. م قۇرايدى، مۇراجاي قورىندا كوپتەگەن جادىگەرلەر بار: كارتالار، سۋرەتتەر، قۇجاتتار، كىتاپتار، سونىمەن قاتار قارلاگ تۇتقىندارىنىڭ جەكە زاتتارى.

قارلاگ باسقارماسىنىڭ عيماراتى 1933-1935 جىلدارى مىڭداعان تۇتقىنداردىڭ كۇشىمەن سالىندى. بۇل 2 قاباتتى عيماراتتىڭ جالپى الاڭى 3,5 ت. ش.م قۇرايدى. گرەك-ريمدىك ۇلگىدە سالىنعان عيماراتتىڭ كولونالارى عيماراتقا ايبارلى سيپات بەرىپ تۇرعانداي اسەر قالدىرادى. 1961 جىلى عيماراتتا اۋىلشارۋاشىلىق تەحنيكۋمى بولدى. 1971 جىلدان 90-جىلدارعا دەيىن مۇندا "بريگانتينا" بالالار شيپاجايى بولعان. 90-جىلداردىڭ باسىندا عيمارات "قاراعاندىكومىر" بىرلەستىگىنە بەرىلگەن جانە كەنشىلەر ءۇشىن دەمالىس ءۇيىن سالۋ جوسپارلانعان. كەيىننەن كاسىپورىن بانكروتقا ۇشىراۋىنا بايلانىستى عيمارات ساتىلىمعا قويىلدى. 2005 جىلى عيمارات دولينكا كەنتىندەگى «ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ»  مۇراجاي بالانسىنا بەرىلدى.

«دولينكا كەنتىندەگى ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەستە ساقتاۋ مۇراجايى» رەسپۋبليكا پرەزيدەنتىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا قاراعاندى وبلىسى اكىمىنىڭ 24.02.2001ج. وكىمىمەن جانە شاحتينسك قالاسى اكىمىنىڭ 30.11.2001گ.  شەشىمىمەن قۇرىلعان. زاڭدى تۇلعا رەتىندە مۇراجاي ادىلەت باسقارماسىندا 19.03.2002ج. تىركەلگەن جانە كوممۋنالدىق مەملەكەتتىك قازىنالىق كاسىپورىن دارەجەسىنە يە. 2005 جىلدان باستاپ مۇراجايدىڭ قۇرىلتايشىسى قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمدىگى، مەملەكەتتىك باسقارۋ ورگانى – قاراعاندى وبلىسىنىڭ مادەنيەت، ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما  باسقارماسى.

ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەستە ساقتاۋ مۇراجايىنىڭ ماقساتتارى مەن مىندەتتەرى - قارلاگ ەسكەرتكىشتەرىن كەشەندى زەرتتەۋ، جۇيەلەۋ، ساقتاۋ جانە زەرتتەۋ، ايماقتا تۇرىپ جاتقان حالىقتاردىڭ مورالدىق الەۋەتىن ناسيحاتتاۋ جانە قالىڭ بۇقارانىڭ قازاقستان كولەمىندە ورنالاسقان كونتسلاگەرلەردىڭ جازىقسىز قۇرباندارىن ەستە قالدىرۋعا ۇمتىلىسى نەگىزىندە تاريحي-مادەني مۇرانىڭ جيناقتالۋى مەن تاپسىرىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ بولىپ تابىلادى.

مۇراجاي ىىحك قارلاگ باسقارماسىنىڭ عيماراتىندا ورنالاسقان. عيماراتتىڭ جالپى اۋدانى 3326,6 ش.م قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە ەكسپوزيتسيالىق-كورمەلىك اۋدانى 1821,69 ش. م، قور ساقتايتىن قويماسى – 112, 06 ش.م، قۇرىلىس اۋدانى 1524,1 ش.م.

2016 جىل مەرزىمىندە  1574 ەكسكۋرسيا وتكىزىلدى. سول تاندا مۋزەيدى پولشانىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى ماچەي لانگ، يسپانيانىڭ ەلشىسى پەدرو حوسە سانس، اقش ەلشىلىگىنىڭ مادەنيەت جانە ءبىلىم جونىندەگى اتتاشەسى مەگان تەتريك،  بەلوستوكتاعى (پولشا) ەكونوميكا جوعارى مەكتەبىنىڭ رەكتورى الەكساندر پروكوپيۋك، ەلشىنىڭ پرەسسا، مادەنيەت جانە ءبىلىم جونىندەگى كەڭەسشىسى اليشا ۆۋدۆارد،  تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيالىق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىڭ پروفەسسورى مۇساعاليەۆا ارايلىم سابيتقىزى، رف قوعامدىق پىكىر ورتالىعىنىڭ باس ديرەكتورى فەدوروۆ ۆالەري ۆالەرەۆيچ، پولشا، رەسەي، ۋكراينا، المانيا، يسپانيادان ءتاۋ ەتىپ ۆلاديسلاۆ بۋكوۆينسكيدىڭ بەاتيفيكاتسياسىنا كەلگەن كيەلى مەسساعا قاتىسۋشىلار، جاقىن جانە الىس شەت ەلدەردىڭ ازاماتتارى، ستۋدەنتتەر، وقۋشىلار، قازاقستاننىڭ جانە رەسەيدىڭ جوو شاكىرتتەرى جانە باسقالارى ارالاپ كوردى.

 


“رۋحاني جاڭعىرۋ” باعدارلاماسى اياسىندا 

قاراعاندى وبىلسى اكىمدىگىنىڭ مادەنيەت،

ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما باسقارماسى مەن

“ادىرنا”ۇلتتىق پورتالىنىڭ  بىرلەسكەن جوباسى


 

پىكىرلەر