قاسيەتتى ءۇش ءجۇزدىڭ باسىن قوسقان - ۇلىتاۋ. «ۇلى» ءسوزىنىڭ ماعىناسى تۇركى تىلىندە «جاراتۋشى»، «قۇداي»، «ءتاڭىر» دەگەن ۇعىمداردى بىلدىرەدى.
ءبىزدىڭ اتا-بابالارىمىز ءۇشىن ۇلىتاۋ تاۋلارى باتىس سارىارقانىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار، ونىڭ كىندىگى بارشا جاراتىلىس اتاۋلى ءوز باستاۋىن الاتىن تامىرى، «دۇنيەنىڭ وزەگى»رەتىندە تانىلادى.
ساناعا سىڭگەن سەنىم بويىنشا ونىڭ شىڭى كوك زەڭگىرگە بارىنەن دە جاقىن، ءدال سول ارادا اسپان مەن جەر قاۋىشادى. سوندىقتان دا تاۋ تىم ەرتە كەزدەردەن كيەلى ورىن. قۇدايلار مەن رۋحتاردىڭ مەكەنى، قاسيەتتى كۇشتەر تۇراقتى تۇردە ارەكەت ەتەتىن جەر، ىرىم-جورالار ورىندالاتىن، ادامنىڭ تابيعاتپەن تىم نازىك بايلانىسىن قامتاماسىز ەتەتىن بيىكتىك سانالدى. ونىڭ ادام مەن تابيعاتتىڭ ءوزارا بايلانىسىن ورنىقتىراتىن قۇدىرەتى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ساقتالعان.
ۇلىتاۋعا الەمدىك تاۋ رەتىندە تاعزىم ەتۋ ەرتە زامانداردان باستاۋ الادى. عالىم، تاريح عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ۆ.زايبەرتتىڭ ايتۋى بويىنشا بۇل جەردە قولا داۋىرىنە ءتان جەرلەۋ ورىندارى (قورىمدار) بار.
قازاقتىڭ عالىمى قانىش ساتباەۆتىڭ "مەنىن وتانىم-قازاقستان" كىتابىندا ۇلىتاۋدىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى-اۋليەتاۋ (1134) دەپ اتاپ جازادى.
اۋليەتاۋ ەتەگىندە شيپالى بۇلاق بار، شيپالى سۋىمەن گۇلسارا انا ەم جاساعان، سۋمەن ىشكى قۇرىلىس، اسقازان، بۇيرەك، بۇيرەك تاستارىن العان. سونىمەن قاتار ەمدىك شوپپەن دە ەمدەگەن. ولار: مويىل،يت مۇرىن، دولانا، قاراقات شوپتەرى.
1997 جىلى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قولداۋىمەن ب.اياشەۆ اۋليەتاۋداعى جەتى اۋليەگە بەلگى تاستار ورناتىلدى.
2000 -2001 جىلدارى شيپالى بۇلاق باسىنا بەلگى تاس، شارباق ورناتىلدى.
2007-2008 جىلدارى اۋليە تاۋعا بارار جالعىزاياق جول جاسالىپ، اۋليەلەردىڭ دەنە توپىراقتارى تاستارمەن قورشالدى.
2010 جىلى «ۇلىتاۋ» ۇلتتىق تاريحي-مادەني جانە تابيعي قورىق- مۇراجايى، ارنايى قۇرىلعان «ۇلى تاعزىم» قوعامدىق قورى، «ۇلىتاۋ-ەل» جشس-مەن بىرىگىپ، «ۇلىتاۋ-ەل» داستۇرلى مادەنيت ورتالىق قۇرۋ ۇسىنىلدى.
ورتالىقتىڭ نەگىزگى باعىتى –ۇلىتاۋ دۇنيە جۇزىندەگى الەمدىك تاعزىم تاۋلارمەن قاتار پايدا بولعانىن ايقىنداپ، تۋريزم كلاستەرىن دامىتۋدا باستى رول اتقارۋى، قازاقستاندىقتاردىڭ پاتريوتتىق سەزىمىن تۋعىزۋ.
ۇلىتاۋ- تابيعي-كيەلى لاندشافتتارعا تاعزىم ەتۋ ءۇشىن ارنايى ساپار شەگۋ ۇلگىسى سوناۋ قولا داۋىرىنەن باستاۋ الاتىن، تامىرى تەرەڭگە تارتقان،قۇدايدىڭ نۇرىنا بولەنگەن تاۋ.
ەلباسىمىز ن. نازارباەۆ اتاپ كورسەتكەندەي، ۇلىتاۋ-قاسيەتتى مەكەن بولىپ باعالانادى. كەلەشەكتە تۋريزم ورتالىعى بولىپ، حالقىمىز ءتاۋ ەتەتىن قاستەرلى جەر بولىپ قالادى.
ۇلىتاۋدى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋ، ونىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ءوز قولىمىزدا.
“رۋحاني جاڭعىرۋ” باعدارلاماسى اياسىندا
قاراعاندى وبلىستىق مادەنيەت، مۇراعات
جانە قۇجاتتاما باسقارماسى مەن “ادىرنا”
ۇلتتىق پورتالىنىڭ بىرلەسكەن جوباسى
