ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن (يدم، ەم، يسم، ەگترم) بىرلەسىپ «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ورنىقتى ەكونوميكالىق ءوسۋ» ۇلتتىق جوباسىن ازىرلەدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ رەسمي سايتىنا سىلتەمە جاساپ.
ۇلتتىق جوبانىڭ ءبىرىنشى باعىتى – بۇل شيكىزاتتىق ەمەس سەكتورعا ينۆەستيتسيالاردىڭ ءوسۋى، سونداي-اق قۇن جاساۋدىڭ جاھاندىق جانە وڭىرلىك تىزبەكتەرىنە كىرۋ نەگىزىندە ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ.
ەكىنشى باعىتى - ونىمدىلىگى جوعارى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ ارقىلى حالىق تابىسىنىڭ ءوسۋى.
ءۇشىنشى باعىتى - تومەن كومىرتەكتى دامۋ ترەندىن ەسكەرە وتىرىپ، جەك بازاسىندا ەلەكترگەنەراتسيانىڭ وزىق دامۋى.
جوبا 5 باعىتتان تۇرادى، 6 نەگىزگى مىندەت جانە 13 كورسەتكىش ايقىندالعان:
يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ;
مۇناي-گاز حيمياسى كەشەنىن دامىتۋ;
گەولوگيالىق زەرتتەۋلەردى دامىتۋ;
ەنەرگەتيكالىق كەشەندى دامىتۋ;
شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى ىلگەرىلەتۋ.
«يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ» بويىنشا ءبىرىنشى باعىتتا ەكى نەگىزگى مىندەت ايقىندالدى:
1) وڭدەۋشى ونەركاسىپ كاسىپورىندارىن تەحنولوگيالىق جاڭعىرتۋ;
2) ءوندىرىس كولەمىن ۇلعايتۋ جانە وڭدەۋ ونەركاسىبى تاۋارلارىنىڭ نومەنكلاتۋراسىن كەڭەيتۋ.
بۇل ءۇشىن كاسىپورىنداردىڭ جاڭا تەحنولوگيالاردى ساتىپ الۋعا جانە ەنگىزۋگە، جابدىقتاردى مونتاجداۋعا جانە ىسكە قوسۋ-جوندەۋ جۇمىستارىنا، سونداي-اق بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋعا، تەحنولوگيالىق جابدىقتاردى ساتىپ الۋعا جانە كرەديت بەرۋ، ونىڭ ىشىندە ليزينگ شارتتارىن جاقسارتۋعا ارنالعان شىعىندارىن وتەۋ جونىندەگى كەشەندى شارالار ازىرلەنەتىن بولادى.
وسىلايشا، 2025 جىلعا دەيىن تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى پايدالاناتىن وڭدەۋ ونەركاسىبىندەگى كاسىپورىنداردىڭ ۇلەسىن 23%-عا دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانۋدا. 2025 جىلى جابدىقتار مەن ماشينالارعا نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيالار 1 ترلن. تەڭگەلەن استام.
«ءوندىرىس كولەمىن ۇلعايتۋ جانە وڭدەۋ ونەركاسىبى تاۋارلارىنىڭ نومەنكلاتۋراسىن كەڭەيتۋ» مىندەتى شەڭبەرىندە 418 يندۋستريالىق جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانۋدا.
2025 جىلعا قاراي نەگىزگى كاپيتالعا 11 تريلليوننان استام تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلادى، سونداي-اق وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ءونىمىن ەكسپورتتاۋ كولەمى 24 ملرد. اقش. دوللارىنا ۇلعايادى. قۇرىلعان جاڭا جوعارى بىلىكتى جۇمىس ورىندارىنىڭ سانى شامامەن 100 مىڭدى قۇرايدى.
2025 جىلعا دەيىن ىسكە قوسۋ جوسپارلانعان ءىرى جوبالاردىڭ مىسالدارى: "Monterra Qasaqstan" جشس، "ەۆروحيم-قاراتاۋ" جشس، "مەگا سمارت" جشس، "KamLit KZ" جشس جانە باسقالارى. بۇل رەتتە رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە 50 نەگىزگى جوبا ايقىندالدى.
«مۇناي-گاز حيمياسى كەشەنىن دامىتۋ» باعىتى بويىنشا سىرتقى سۇرانىستى قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن ءىرى جوعارى تەحنولوگيالىق مۇناي-گاز حيمياسى وندىرىستەرى ەنگىزىلەتىن بولادى.
2025 جىلعا قاراي 5 مۇناي-گاز حيميا زاۋىتىن پايدالانۋعا بەرۋ.
1) پوليپروپيلەن ءوندىرىسى;
2) بەنزين مەن پوليپروپيلەنگە ارنالعان قوسپا ءوندىرىسى;
3) مەتانول ءوندىرىسى;
4) پوليەتيلەنتەرەفتالات ءوندىرىسى;
5) قاشاعان كەن ورنى شيكىزاتى بازاسىنداعى گاز وڭدەۋ زاۋىتى.
ناتيجەسىندە مۇناي-گاز حيمياسى ونىمدەرىن ءوندىرۋ كولەمى 360 مىڭنان 2 ملن.تونناعا دەيىن 5 ەسەگە ۇلعايادى، سونداي-اق ەكسپورت 9 ەسەگە (0,15-تەن 1,4 ملرد.اقش دولل) وسەدى.
گەولوگيالىق بارلاۋ سالاسىن دامىتۋ ينۆەستيتسيالىق تارتىمدىلىقتى ارتتىرۋعا جانە گەولوگيالىق ماتەريالداردى ساقتاۋ مەن وڭدەۋ بويىنشا قازىرگى زامانعى ينفراقۇرىلىممەن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالاتىن بولادى.
اۋماقتىڭ گەولوگيالىق زەرتتەلۋىن قامتۋ 683,9 مىڭ شارشى كم-گە (1576,5-تەن 2 260,4 مىڭ شارشى كم-گە دەيىن) ۇلعايادى. ءبىر قور قويماسى،
2 كەرن قويماسى سالىنادى جانە 4 كەرن قويماسى جوندەلەتىن بولادى.
ءتورتىنشى باعىت ەكونوميكا مەن حالىقتىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان قاجەتتىلىكتەرىن قاناعاتتاندىرۋ ماقساتىندا ەنەرگەتيكالىق كەشەندى جاڭعىرتۋدى كوزدەيدى.
2025 جىلعا دەيىن جۇمىس ىستەپ تۇرعان ەلەكتر ستانتسيالارىن جاڭعىرتۋ ەسەبىنەن 5 404 مۆت قوسىمشا قۋاتتاردى، ونىڭ ىشىندە 2 400 مۆت جەك قۋاتتارىن، 1 400 مۆت بۋ – گاز قوندىرعىلارىن جانە 1 604 مۆت ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا.
سونداي-اق، باتىس قازاقستان، اتىراۋ جانە ماڭعىستاۋ وبلىستارى اراسىندا ەكىنشى تىزبەك (220 كۆ) سالۋ جوسپارلانۋدا.
قابىلدانعان شارالاردىڭ ناتيجەسىندە ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدىڭ جالپى كولەمىندەگى جەك-تەن الىناتىن ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ ۇلەسى 6%-عا جەتەدى. جوبالاردى ىسكە قوسۋ ەكونوميكانىڭ ەلەكتر ەنەرگياسىنا قاجەتتىلىگىن 120 ملرد.كۆتس دەيىن وتەۋدى قامتاماسىز ەتەدى.
شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى ىلگەرىلەتۋ باعىتى بويىنشا شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورت كولەمىن 41 ملرد. اقش دولل. دەيىن ءوسىرۋ مىندەتى شەشىلەتىن بولادى.
بۇل ءۇشىن جاڭا ەكسپورتتاۋشىلاردى وسىرۋگە جانە جۇمىس ىستەپ جاتقان ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ قۇزىرەتتەرىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ەكسپورتتىق اكسەلەراتسيا باعدارلاماسىن دامىتۋ جالعاسادى.
1000 بەلسەندى ەكسپورتتاۋشىنىڭ سىرتقى نارىقتارعا شىعۋى قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى.
سونىمەن قاتار 350-گە جۋىق ەكسپورتتاۋشىنى ەلەكتروندىق ساۋدا پلاتفورمالارىنا (Alibaba, Amazon, OZON) شىعارۋ جوسپارلانۋدا.
مەملەكەتتىك ەتالونداردىڭ حالىقارالىق تالاپتارعا سايكەستىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سىناق زەرتحانالىق بازالارىنىڭ 30%-ى (250-دەن استام) جاڭعىرتىلاتىن بولادى.
ەكسپورتتاۋشىلاردى سىرتقى نارىقتارعا ىلگەرىلەتۋ مىناداي شارالار ەسەبىنەن قولداۋ تابادى:
- ەكسپورت الدىنداعى جانە ەكسپورتتىق قارجىلاندىرۋ;
- ساقتاندىرۋ، اينالىم قاراجاتىن تولىقتىرۋعا قارجىلاندىرۋ;
- ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ شىعىندارىن وتەۋ (ساۋدا سورەلەرى مەن ساۋدا الاڭدارىن جالعا الۋ، شەتەلدىك سەرتيفيكاتتاۋدان، اككرەديتتەۋدەن، ينسپەكتسيادان ءوتۋ، تاۋارلاردى شەتەلدە جارنامالاۋ، شەتەلدىك كورمەلەرگە، فورۋمدارعا، جارمەڭكەلەرگە، كونكۋرستارعا قاتىسۋ);
- ەكسپورتتاۋشىلاردىڭ كولىك شىعىندارىن وتەۋ.
ناتيجەسىندە شيكىزاتتىق ەمەس تاۋارلاردىڭ ەكسپورتى 14-تەن 29 ملرد. اقش دوللارىنا ۇلعايادى. كورسەتىلەتىن قىزمەتتەر ەكسپورتىنىڭ ءوسۋى 2,4 ەسەنى (5-تەن 12 ملرد. اقش دولل.) قۇرادى.
ۇلتتىق جوبانى قارجىلاندىرۋدىڭ جالپى كولەمى 15,9 ترلن.تەڭگەنى قۇرايدى، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتە 402 ملرد. تەڭگە قاراستىرىلعان. 15,5 ترلن تەڭگە جەكە ينۆەستيتسيالار تارتۋ كوزدەلىپ وتىر.
ۇلتتىق جوبانى ىسكە اسىرۋ ناتيجەسى 2025 جىلى مىناداي نىسانالى كورسەتكىشتەرگە قول جەتكىزۋ بولادى:
- 102 مىڭنان استام جاڭا تۇراقتى جۇمىس ورنى;
- ەڭبەك ونىمدىلىگىنىڭ 20%- دان استامعا ءوسۋى;
- وڭدەۋ ونەركاسىبى ونىمدەرىن ءوندىرۋ كولەمىن 1,5 ەسەگە ۇلعايتۋ.
- شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى 41 ملرد. اقش دوللارىنا دەيىن ەكى ەسەگە ۇلعايتۋ.
- جەك-تەن ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ ۇلەسى گەنەراتسيانىڭ جالپى كولەمىنىڭ 6%-ىن قۇرايدى.
ۇلتتىق جوبا جالپىۇلتتىق باسىمدىقتاردى جانە ەلدى دامىتۋدىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق جوسپارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قالىپتاستىرىلدى جانە 2025 جىلعا قاراي ورنىقتى ەكونوميكالىق ءوسۋدى 5%-تەن تومەن ەمەس دەڭگەيدە قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
