“كوكىل كۇي” كوتەرگەن كوڭىل كۇي

6261
Adyrna.kz Telegram

كۇيشى قازانعاپتىڭ ءار تۋىندىسىنىڭ وزىندىك ءمانى، ماعىناسى بار. ەلگە ەرەكشە تانىلعان «كوكىل» كۇيىنىڭ دە شىعۋ تاريحى اڭىزعا اينالدى. ءبىرى بالاسىن ەركەلەتىپ كوكىل دەپ اتايتىنىن، قايتىس بولعاننان كەيىن اكە كوڭىل «كوكىل» اتىمەن وسى كۇيدى دۇنيەگە اكەلگەن دەسەدى.

ال ءبىرى قازانعاپ كۇيشى قۇدايى قوناق بوپ، ۇسەن تورەنىڭ ۇيىنە بارعان كەزدە قاسيەتتى دومبىراعا كوزى ءتۇسىپ، «كوكىل» كۇيى تۋعان دەيدى. قاي اڭىزعا سەنسەك تە كۇي قۇدىرەتىنىڭ تىڭدارمانعا بەرەر اسەرى ەرەكشە.

ەڭسەلى ەلورداعا باستاۋ العان ۇزاق جول... قولىمدا قالام، جۇرەكتە ساعىنىش، كوڭىلدە تولقۋ. كوڭىل مەن جۇرەكتەگى ىشكى سەزىم ۇشتاسقاندا اق قاعازعا توگىلەر وي دا، قالامعا بەكەم بايلانعان شەكسىز شەر دە ەرىكسىز اعىلارى انىق. اينالامدا كەدەرگى كەلتىرەر كەسكىن جوق. پويىزدىڭ تۋلاعان دىبىسى، قاسىمداعى جول كورشىلەردىڭ تولاسسىز وسەگى جانە جاسى ءالى ون جەتىگە جەتپەگەن ويى لاستانباعان، جامان اتاۋلىنى جاقسى دۇنيەگە الماستىرار ءسابي ساناسىمەن كەلە جاتىرعان جەتكىنشەك. ونى جەتەلەگەن شىعارماشىلىق شابىت. ەلورداعا جەتۋىمىزگە ەكى كۇن بار. دەمەك ەكى كۇن ومىرىمدەگى ەلەۋلى ساتتەردى ەسكە ءتۇسىرىپ، ەستەلىك جازۋعا مۇرشا بار.

ەلورداعا مەنى جەتەلەگەن ارمان جانە مارقۇم اجەمنىڭ ماعان دەگەن سەنىمى. جالعىز قالعان ساتىڭدە ەسىڭە عاشىعىڭ نەمەسە اسپان ءوز الەمىنە الىپ كەتكەن اياۋلى جان ەلەستەيدى. قۇلاققاپتا جان تىنىشتىعىن سەزدىرەتىن ساۋندترەك، كوز پويىز تەرەزەسىنىڭ ارعى بەتىندەگى زۋ ەتكەن شاتقالدار مەن تولى تالدا. كەزەكتى ساپارىما ارقاۋ بولعان جاس اقىندىق تالابىم. تالانت دەۋگە كەلمەس، ويتكەنى قازىر اق پاراققا ولەڭ شىعارۋ جۇيەسىنەن الشاقتاپ كەتتىم. ال سول كەزدەگى اقىندىق بالا كوڭىل مەنى تالاي جەرگە سۇيرەدى. بۇل جولعى ستانتسيا استانا قالاسى.

ەستەلىكتەردى ەسىركەپ، كۇرمەلەنگەن ءتىلدى جاتتىقتىرىپ وتىرعان كەزىمدە كەنەت پويىز توقتاپ، جولدا ءبىر ادامدى قاعىپ كەتكەنىمىزدى ايتىپ، ەلەڭ ەتكىزگەن ەدى. قاناتى قاتايماعان، كوكىرەگىندە قورقىنىش سەزىمى بار مىنا مەن بۇل سۋىق حاباردى ەستىگەندە ەلەگىزىپ، اڭ تاڭ كۇيدە بولدىم. كۋپەدە وتىز-قىرىق شاماسىنداعى اپكەي ەكى قىزىمەن جانە اقساقال بار. اقساقالدىڭ ءسوزى ءتۇزۋ، ويى جۇيرىك ەكەن. جول جۇرگىزۋشىسىنە بارىپ، ءمان جايدى تولىق ءبىلىپ، قۇدايعا قۇلشىلىق ەتەر كەزەكتى ناماز ۋاقىتىندا قايتقان ادامعا دۇعا ءوتىپ، جانىن جانناتتىق قىلۋدى تىلەپ الەك. شاما شارقىنى جەتكەن ادامنىڭ قۇلشىلىق ەتۋدەن باسقا باقىتتى كەزى جوق ەكەنىن، ءوز ونەگەسىن ورىمدەي جاس، مىنا بىزگە ايتىپ، ءبىر كۇرسىنىپ قويدى.

جازاتايىم جول اپاتى ەمەستىگى ايقىن ەدى. سەبەبى پويىز جولاعى وزگە ماشىندەر جۇرەتىن جولدان باسقاشا. اجالىنا اسىققان جيىرما جاستاعى جىگىت ەكەن. ەكى قولىن ۇشارداي ەتىپ كوتەرىپ، پويىز استىنا ءتۇسىپ، ءوز ۋاقىتىنان بۇرىن ءجانتاسىلىم ەتكەن جاننىڭ بۇل ءىس-ارەكەتى مەنىڭ پسيحولوگياما كەرى اسەرىن تيگىزدى. ويتكەنى، مەندەگى جاماندى جاقسى ەتەتىن ءسابي كوڭىل قاراما قايشى پىكىردى قالىپتاستىردى. جانىمدا جاقىنىم جوق كەزدە ەرەسەك ومىرگە بىردەن قادام باسقانداي كۇي كەشتىم. اقىندىق ارعىماعىنا ءمىنىپ، ارمانىما ىلەسە، ماقساتىممەن جارىسىپ كەلە جاتىرعان مىنا جول ماعان پەندە پيعىلىنىڭ سونداي پاسىق بولاتىنىن، ۇنەمى جاقسى دۇنيەلەر ورىن المايتىنىنا سەندىردى. پويىزداعى ءبىر كۇن شىمشىتىرىق وقيعامەن ۇشتاسىپ ۇزاق ءوتتى. كەلەسى كۇنى وتكەن ساعاتتار سىنىن ويلاماس ءۇشىن كۋپەلەردى ارالاپ، شەكەر سۇرادىم. شەكەر جاي سىلتاۋ عوي، ءوزىم جاستى ومىرگە عاشىق كەيىپكەردى ىزدەستىرىپ جۇرگەم. ۇزىن قولاڭ شاشىن ەكى جاققا جىبەرىپ، تاراپ وتىرعان بويجەتكەنگە كوزىم ءتۇسىپ قاسىنا باردىم. سالەمى ءتۇزۋ، ءجۇزى جارقىن قىز ەكەن. بىردەن ءتىل تابىسىپ كەتتىك. مەنەن ءبىر جاسقا ۇلكەندىگى بولماسا,ساناداعى وي بىردەي ەكەن. جەتىمدەر ۇيىندە تاربيەلەنگەن جەتكىنشەكتىڭ ومىرگە تەز ارالاسىپ، بەيىمدەلگەنى تۇرىنەن اق كورىنىپ تۇرعان ەدى. ءبىر قىزىعى ەكەۋمىزدە ءبىر الامان جارىسقا بارا جاتىرمىز. جولسەرىك تاپتىم. مەنىڭ ەكى جىلدا جازعان ەلۋ شاقتى ولەڭىم، زەرەنىڭ توم كىتابىنىڭ قاسىندا جاي وي داپتەر سەكىلدى بوپ قالدى. «قانداي كۇشتى، قالامىڭ ۇشتالا بەرسىن» دەگەن بالا تىلەگىمە قاتقان جاۋابى مەنى تاعى ءبىر قادامعا ەسەيتتى.

«قالامىم قۋانىشتان جازسا يگى ەدى. مەندەگى پاراقتار انا الاقانى مەن اكە اقىلىنا دەگەن جەتكىزبەس شەكسىز سارا جول مەن شەتسىز ساعىنىشتان تۋعان جىرلار عوي...».

ەكى كۇندىك ۇزاق جول جالعان ءومىردىڭ ۇزىن بوپ كورىنگەنىمەن سونشا قىسقا ەكەنىن ۇقتىردى. جيىرما جاستاعى جاس جىگىتتىڭ ءوز ءومىرىن رۇقساتسىز، بۇيرىقسىز قيۋى مەن جاسى جەتكەن اقساقالدىڭ ءومىر ءۇشىن تالاسىپ اللاعا راقىم ەتىپ، امانشىلىقتى تىلەپ جۇرگەن قاراما-قارسى بەينە.

قالامنىڭ قۋانىش پەن قايعىعا ورتاقتىعى. مەنىڭ قالامىم باقىتتى ساتتەردى جىرلاسا، بىرىنىكى ارداقتى انا الاقانىن اڭساعان ساعىنىشتان، كۇيىنىشتەن، جوقشىلىقتان جازا باستاعان قالام، شىعا باستاعان ولەڭ...

ءدال وسى ساتتەن كەيىن اقىندىق جول مەن ءۇشىن تارس جابىلدى. بۇل ساپار مەنى ەسەيتتى.

ەلوردادان ەكىنشى ورىندى قانجىعاعا بايلاپ تاعى دا ويعا شومىپ ءدال وسى كۋپەگە ءمىندىم. الدا تاعى دا ەكى كۇن. بىراق مەن جاتاتىن ورىنعا جولاي ءالى ەشكىم مىنگەن جوق...

ءىنجۋ ومىرزاق،

”ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى

                                                                                          

پىكىرلەر