بۇگىن ۇكىمەت وتىرىسىندا دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى الەكسەي تسوي كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان بولەك، ەلىمىزدەگى وزگە دە جۇقپالى اۋرۋلار بويىنشا ەپيدەميولوگيالىق جاعداي جايلى باياندادى. سونداي-اق، تۇماۋ مەن ۆاكتسيناتسيا دا ءسوز بولدى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى دسم-ءنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
ا.تسويدىڭ ايتۋىنشا، كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىن قوسپاعاندا، جالپى قازاقستاندا جۇقپالى اۋرۋلارعا قاتىستى ەپيدەميولوگيالىق احۋال تۇراقتى. مينيسترلىك 64 ينفەكتسيالىق اۋرۋ بويىنشا مونيتورينگ جۇرگىزۋدە، 2020 جىلدىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس 42 ينفەكتسيا بويىنشا ناۋقاس سانى ازايدى.
«بيىل وبا، تىرىسقاق، ءىش سۇزەگى، قۇتىرۋ، تۋليارەميا، كۋونگو-قىرىم گەمورراگيالىق قىزباسى، ديفتەريا، سىرەسپە، قىزامىق، قىزىلشا، ءسىبىر جاراسى، بەزگەك اۋرۋلارى تىركەلگەن جوق»، - دەدى ا.تسوي.
وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 45 ينفەكتسيالىق اۋرۋ، ونىڭ ىشىندە كوكجوتەل (22 ەسە), بوتۋليزم (6,5 ەسە), مەنينگوكوكك ينفەكتسياسى (6 ەسە), ۆيرۋستىق گەپاتيت (4,7 ەسە), باكتەريالىق ديزەنتەريا (2 ەسە), برۋتسەللەز (49%), تۋبەركۋلەز (25%) بويىنشا سىرقاتتانعاندار سانى ازايعان.
سونىمەن قاتار، قازاقستان اۋماعىندا وبا، تۋليارەميا، گەمورراگيالىق قىزبا (كقگق، بسگق), كۇيدىرگى جانە باسقا دا زوونوزدىق ينفەكتسيالاردىڭ تابيعي وشاعى بار. ەلىمىزدە اسا قاۋىپتى جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ تابيعي وشاعىنڭ اۋماعى ايتارلىقتاي اۋقىمدى.
ماسەلەن، رەسپۋبليكادا 1 ملن.كم2-دەن استام وبانىڭ تابيعي وشاعىبار جانە وبا بويىنشا ەنزووتيالىق اۋماق شەكاراسىنىڭ كەڭەيگەنى بايقالادى.
2020 جىلى تابيعي وشاقتاردا حالىقتىڭ وبامەن سىرقاتتانۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن سانيتاريالىق-پروفيلاكتيكالىق ءىس-شارالاردى ورىنداۋ بارىسىندا ەنزووتيالىق اۋماققا ەپيزووتولوگيالىق زەرتتەۋ جۇرگىزىلدى.
«ەنزووتيالىق اۋماقتا جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر بارىسىندا وبا قوزدىرعىشىنىڭ 31 شتاممى انىقتالدى. حالىقتى وبا اۋرۋىنان قورعاۋ ءۇشىن 152 ەلدى مەكەننىڭ اينالاسىندا قورعانىس ايماقتارى قۇرىلدى. ەندەميالىق اۋدانداردا وباعا قارسى 113705 ادام ەگىلدى. الداعى ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىمعا بايلانىستى اۋماق اكىمدەرى دايىندىقتى الدىن الا باستاۋى قاجەت»، - دەپ اتاپ ءوتتى دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى.
سونىمەن قاتار، ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىك وڭىرلەرى كونگو-قىرىم گەمورراگيالىق قىزباسىمەن سىرقاتتانۋ بويىنشا ەندەميكالىق بولىپ قالۋدا.
سوڭعى ءۇش جىلدا كقگق سىرقاتتانۋشىلىق ءبىر دەڭگەيدە قالىپ وتىر. كقگق الدىن الۋ ماقساتىندا 2020 جىلى سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق قىزمەت 318 ەلدى مەكەننىڭ اينالاسىندا قورعانىس ايماقتارىن قۇردى. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار 6,9 ملن. مال باسىن وڭدەدى، 1092 ەلدى مەكەندە مال قورالارى ىندەتكە قارسى وڭدەلدى، بۋفەرلىك ايماقتار قۇرىلدى.
«كقگق بويىنشا ەپيدەميالىق ماۋسىم قارساڭىندا جانە وڭتۇستىك وڭىرلەردەگى كۇننىڭ جىلۋىن ەسكەرە وتىرىپ، ءوڭىر اكىمدىكتەرى كقگق اۋرۋلارىنىڭ الدىن الۋ ماسەلەسىن مۇقيات پىسىقتاۋى قاجەت – اتاپ ايتقاندا، بۋفەرلىك ايماق قۇرۋ، مال جانە مال شارۋاشىلىعى قورالارىنا، ەلدى مەكەندەردەگى جەكە اۋلالارعا، ۋاقىتشا تۇراقتارعا، قورالارعا جانە قورشاعان اۋماققا كەنەگە قارسى وڭدەۋ جۇرگىزۋ»، - دەپ مالىمدەدى ا.تسوي.
بۇدان باسقا، وتكەن جىلداردىڭ تاجىريبەسىن ەسكەرە وتىرىپ، مساك، جەدەل مەديتسينالىق جاردەم مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ جانە باسقا دا بەيىندى مامانداردىڭ كقگق-نى ەرتە انىقتاۋ، سارالانعان دياگنوستيكالاۋ جانە كلينيتسيستەردىڭ پاتسيەنتتەردە ەپيدەميالىق ماۋسىمدا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ەپيدەمياارالىق كەزەڭدە دە ەپيدانامنەزدى جيناۋ بولىگىندە سەرگەكتىگىن جانە دايىندىق دەڭگەيىن ارتتىرۋ بويىنشا شارالاردى ىسكە اسىرۋ قاجەت.
كقگق-نى ارنايى ۆيرۋسقا قارسى ەمدەۋ ءۇشىن يممۋندىق پلازمانىڭ جانە باسقا پرەپاراتتاردىڭ قاجەتتى قورىمەن قامتاماسىز ەتۋ. كقگق ناۋقاستارىن كۇتۋ، ەمدەۋ كەزىندە ەپيدەمياعا قارسى رەجيم تالاپتارىن ساقتاۋ. سونداي-اق، الدىن الۋ شارالارى جانە مەديتسينالىق كومەككە ۋاقتىلى جۇگىنۋدىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى حالىق اراسىندا قازىردىڭ وزىندە اقپاراتتىق-ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاجەت.
قازىرگى ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىمدا قر-دا جرۆي جانە تۇماۋمەن سىرقاتتانۋشىلىقتىڭ تومەندەۋى بايقالادى. وتكەن ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىممەن سالىستىرعاندا اۋرۋ 2,2 ەسە ازايدى. جرۆي-مەن سىرقاتتانۋشىلىقتىڭ تومەندەۋى حالىقتى، ونىڭ ىشىندە حالىقتىڭ وسال توپتارىن تۇماۋعا قارسى ۆاكتسيناتسيالاۋمەن، ماسكالىق رەجيم، الەۋمەتتىك اراقاشىقتىق ساقتاۋمەن بايلانىستى.
سونىمەن قاتار، اعىمداعى ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىمدا تۇماۋعا قارسى ۆاكتسيناتسيامەن قامتاماسىز ەتۋ تاجىريبەسىن جانە ۆاكتسينالاردىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن ەسكەرە وتىرىپ، مينيستر ءتيىستى كونتينگەنتتى ۆاكتسيناتسيالاۋمەن قامتۋ ءۇشىن تۇماۋعا قارسى ۆاكتسينانى ساتىپ الۋعا قاراجات ءبولۋدى قازىردەن باستاپ ۇلعايتۋدى اۋماق اكىمدەرىنە تاپسىرۋدى سۇرادى، بۇل بىرىڭعاي ديستريبيۋتورعا الداعى ەپيدەميولوگيالىق ماۋسىمعا تۇماۋعا قارسى ۆاكتسينانىڭ كولەمىن رەزەرۆتەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ونىڭ پىكىرىنشە، تۇماۋعا قارسى ۆاكتسيناعا دايىندىقتى قازىردەن باستاۋ كەرەك.
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
