كەز كەلگەن ادامنىڭ باسىندا قازاقستاننىڭ سىرتقا قارىزى 160 ميلليارد ەكەن. ادام باسىنا شاققاندا 8500 دوللار. ءار بالا تۋىلعاندا اۆتوماتتى تۇردە مىنانشا دوللار قارىزبەن تۋىلادى دەگەن سۇراق بار. بۇگىنگى اڭگىمە وسى مەملەكەتتىك قارىزدار جونىندە بولماق. الدىمەن الەم ەلدەرىن الىپ قارايىق. الەمدەگى مەملەكەتتىڭ ادام باسىنا ەڭ قارىزى كوپ ەل جاپونيا ەكەنىن بىلەمىز. ءاربىر جاپوننىڭ جان باسىنا 100 000 دوللاردان استام قارىز اقشاسى بار. جاپونيادان سوڭ ءجىو-مەن سالىستىرمالى تۇردە ەڭ قارىزى كوپ ەل گرەتسيا. بىراق جاپونيا سول قارىزدان پايدا جاسايدى. گرەتسيا دەفولت بولادى. نەگە؟
جاپونيانىڭ قارىزى ءجىو-نەن 300% جوعارى بولسا دا جاپونيانىڭ اقشا ساياساتى وتە دۇرىس جولعا قويىلعان. ولاردا پايىزدىق ستاۆكا تومەن. جاپونيا ول اقشانى الىپ باسقا ەلدەرگە پايىزىن جوعارىلاتىپ بەرەدى. اينالىپ كەلگەندە جاپونيانىڭ الەمگە 10 تريلليون دوللار قارىزى بولسا دا جاپونياعا باسقا ەلدەر 12.7 تريلليون دوللار قارىز. جاپونيا پليۋستە وتىر. بىراق ۇلتتىق بانكتەرىنىڭ پايىزى جوعارى ەلدەر سىرتتان جوعارى پايىزبەن كرەديت الادى. ەلدە نەعۇرلىم تۇراقسىزدىق بولسا سوعۇرلىم پايىزدار دا وسە بەرەدى. جاپونيا كرەديتورلىق قارىزى بار ەل بولسا گرەتسيا دەبيتورلىق قارىزى بار ەل.
سوسىن الەمدەگى ەڭ قارىزى كوپ ەل اقش. امەريكادا تۋرا جاپونيا سياقتى جاعدايدا. سالىستارمالى تۇردە ءوزىمىزدىڭ كورشىلەرىمىزدىڭ سىرتقى قارىزدارىن بيۋدجەتىنىڭ پايىزىمەن سالىستىرساق. قىتاي 52.6%، قىرعىزستان 54.6%، تۇركمەنستان 29.3%، وزبەكستان 20.4%، رەسەي 19%، قازاقستان 18.8% شاماسىندا. قازاقستاننىڭ سىرتقى قارىزىنىڭ 8%-ى، مەملەكەتتىك قارىز، 11% كۆازيمەملەكەتتىك قارىز، قالعانى جەكە سەكتوردىڭ. جەكە سەكتوردىڭ ىشىندەگى 101 ميلليارد قارىز ەڭ ءىرى تشو، قاراشىعاناق جانە قاشاعانعا تيەسىلى. بۇل كومپانيالار مۇنايعا اقشا قۇيعاندا حالىقارالىق زاڭدار بويىنشا بىزگە سىرتتان قارىز اقشا اكەلگەندەي بولادى ەكەن.
ءسابيت رىسباەۆ،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى