تىلسىم الەم
مىناۋ بالانى كەيبىرەۋلەرىڭىز ءتۇرىن تانيتىن شىعارسىزدار...
بۇگىن قازاق ەلىنىڭ قابىرعاسىن قايىستىرىپ وتىرعان تاعى ءبىر اۋىر كۇن بولدى. باعانا جۇمىستا وتىرىپ، مازام بولماي، امان ابدۋجاپپارۇلى دوسىما "امان، ەسەپ قيساپتى ەرتەڭ جاسايىقشى، بۇگىن ۇيگە بارىپ تىنىعايىق!" دەپ ايتتىم. امان جارايدى دەپ، ۇيگە قايتىپ كەتتىك.
بۇگىنگى بەس پەرىشتەنىڭ قازاسىنا وراي ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ءبىزدىڭ اۋلەتتىڭ باسىنان وتكەن اۋىر جاعداي ەسىمە ءتۇسىپ، كەتپەي تۇرىپ الدى. مىناۋ كوزى وتتاي جانعان پەرىشتەدەن ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ايىرىلىپ قالدىق. بالا سۋعا كەتتى. بىراق ءىستىڭ بارلىعى دا كوكەيىمىزدە كۇمان كۇيىندە قالدى. نارەستەنى قورلامايىق، جاراتۋشى اللاعا عانا تاپسىرايىق دەپ، مەن ءوزىم توقتاتتىم. ونسىز دا جۇرەگىمىز قارس ايىرىلعان ەدى.
بۇل بالانىڭ ەسىمى ءالينۇر. وتە رۋحتى، وتتاي جانىپ تۇراتىن، ءوزىنىڭ قاتارلاستارىنان كوش الدىندا جۇرەتىن بالا ەدى. وزىمەن قاتار بالالاردىڭ باسىنان سيپاپ، قۇلاپ قالسا ورنىنان تۇرعىزىپ ءجۇرۋشى ەدى. ءبىز كەنەتتەن بۇل پەرىشتەدەن ايىرىلدىق تا قالدىق. اكەمىزدىڭ ومىردەن وتكەنىنە از عانا ۋاقىت ءوتىپ ەدى، اراعا ءسال ۋاقىت سالىپ، وسى بالا اتتانىپ كەتتى. بۇل بىزگە وڭاي بولمادى. جاعدايدىڭ ءوزى تىلسىم الەممەن بايلانىستى سياقتى ءوربىدى.
بۇل بالاپاىم ءوزىنىڭ اتاسىن وتە قاتتى جاقسى كوتەتىن ەدى. اكەم دە بۇل بالانى قالادان كەلسە بولدى، الدىنا سالىپ الىپ، ەركەلەتىپ، موينىنا وتىرعىزىپ الاتىن. سونداي سۇيكىمدى بالاپان ەدى. قوزعالىسى باسقا بالالارعا ۇقسامايدى. وتە وتكىر، ءبىر ورىندا تۇرمايتىن، ءار نارسەنى ءبۇلدىرىپ جۇرەتىن. بالالاردى ارتىنان بارىپ تەۋىپ، سوعىپ كەتەتىن. بىراق وزىنە ءبارى دە جاراساتىن ەدى. قالادان ۇيگە كەلسە بولدى، اكەمدى ىزدەپ، بولمەلەردى ارالاپ جۇرەتىن ەدى. ءبىر كۇنى اكەم ومىردەن ءوتتى. سوندا بۇل بالاپاننىڭ اتاسىن ىزدەۋى كوزگە قاتتى كورىندى. ۇيگە كەلسە بولدى، بولمەلەردى ارالاۋعا كىرىسەتىن. بىراق اتاسى جوق. اتاڭ كەلمەيتىن جاققا قىدىرىپ كەتىپ قالدى دەيتىنبىز.
بالا شىمكەنتتەگى قالادا جۇرگەن ۇيىندە ءومىرىنىڭ سوڭعى ۋاقىتتارىندا "اتاۋ، اتاۋ!" دەگەندى قايتالاي بەرەتىندى شىعارعان. اسىرەسە ومىردەن وتەتىنىنە ءبىر اپتا قالعاندا، "اتاما بارام، اتام ايدا ءجۇر، مەنى اتاما اپارىڭدار!" دەگەندى شىعارعان. تۇندە ايعا قاراپ "اتام ايدا ءجۇر، اتام ايدا ءجۇر، اتاما بارام!" دەپ ايدى كورسەتۋمەن بولعان. سودان باۋىرىم مەن كەلىن ۇرەيلەنە باستاپ، بالانى وقىتۋعا اپارعان. بالاعا دەم سالعان، ارۋاقتارعا ارناپ شەلپەك جاساپ تاراتىپ، قۇران وقىتقان. بىراق بالا اتاما بارام دەگەن ءسوزىن توقتاتپاعان. سودان باۋىرىم مەن كەلىن تويعا بارعان كۇنى، شىمكەنتتەگى پوپلاۆوك تويحاناسىنىڭ الدىندا بالا سۋعا كەتتى ء(بارى دە كۇماندى). بالاپان اتاسىنىڭ ارتىنان ساپارعا اتتانىپ كەتتى.
بالا جوعالىپ كەتتى. اۋىلدان قالاعا ۇشىپ تۇردىق. ءبارىمىز قالانى، قالاداعى سۋدى، قالانىڭ تۇكپىر تۇكپىرلەرىن تاڭ اتقانشا ارالادىق. بالانى سول بويى تاپپادىق. كەۋدەمىز قارس ايىرىلىپ بارادى. جانىمىزدا تىنىشتىق جوق. شىمكەنتتىڭ بۇكىل ۆولونتەرلارى ىسكە كىرىسىپ كەتتى. كورىپكەلدەردى دە ارالاپ كەتتىك. ءبارى تابىلادى دا، تابىلادى دەپ توقتادى. بىراق بالا جوق. ەرتەسىنە تاڭەرتەڭ بالانىڭ ءمايىتىن بادامعا قۇياتىن سارقىرمامنىڭ ماڭىنان تاپتى. ەڭ العاش بولىپ باسىنا مەن جەتتىم. سۇمدىق جاعداي. ءىشىمىز ەزىلىپ بارادى. تومپايىپ، تاپ تازا بولىپ بالامىز جاتىر. الىستان تانىپ قويدىم. كەلىنىم ەسىنەن تانىپ ءوزىن جوعالتىپ الدى. ءىنىم بوز-بوران جىلاۋمەن كەتتى. ەندى ول كەزدەگى جاعدايدى سوزبەن جەتكىزە المايمىن.
سونىمەن بالانى تەكسەرۋگە بەرەمىز بە، انىقتايمىز با دەگەن سۇراق تۇرعان سوڭ، بالانى بولشەكتەيتىن بولعان. بىراق مەن ولاي جاساتپايمىز دەدىك. وعان جۇرەك شىدامايدى. بالانى اۋىلعا الىپ كەتتىك. كەشە عانا قازالى بولعان ۇيدە تاعى دا اۋىر قازالى جاعداي. اعايىن، ەل-جۇرتتىڭ ءبارى دە ۇيگە كەلىپ قالعان. قۇدايدىڭ سالعانىن كوتەرەسىڭ. تاعدىر سول.
بالانى جۋىندىرىپ، اتاسىنىڭ جانىنا قويدىق. جەرلەپ جاتىپ، بالاپانىمنىڭ باسىنان سيپاپ، "ەندى سەنىڭ جاتقان ورىنىڭ وسى سىز جەر بولاتىنا سەنە الار ەمەسپىن..." دەپ جۇرەگىم سىزداپ بارادى. كوزىمنەن جاس بۇلاقتاي بولىپ تۇر. ماڭدايىنان سيپاپ وتىرىپ قالىپپىن. ءبىر كەزدە ۇلكەندەر، جەتەر ەندى، ورنىڭنان تۇر دەگەننەن سوڭ عانا مەنى ادامدار شىعارىپ الدى. بالانى قويىپ قايتتىق. سودان ەل تارادى، مەنىڭ بۋىندارىم بوساپ، دەنەمدى كوتەرە الماي قالدىم. ءبىر اۋىر كۇش بويىمدا باسىپ، تۇرعىزاتىن ءتۇرى جوق. بالانىڭ اكە-شەشەسىنىڭ كۇيىن ايتۋ مۇمكىن ەمەس شىعار بۇل كەزدە. سودان ەكى كۇن اۋىرىپ، تۇرا الماي جاتىپ قالدىم.
ءبىر كۇنى اۋىلدا بالالار ويناپ ءجۇرىپ بىرەۋىنىڭ اياعى سىنىپ كەتىپتى. سودان تەز ارادا ماشينا تاۋىپ، الگى كىشكەنتاي بالانى كالىستاۋ اۋىلداعى سەيدوللا دەگەن (جارىلقاپ قالىباي اعام تانۋى كەرەك، جىلبۇلاقتىڭ كىسىسى) ءبىلىمدار، سىنىقشىعا اپاردىق. شىرقىراتىپ وتىرىپ بالانىڭ اياعىن سالىپ بەردى الگى سىنىقشى. سوندا سىنىقشى مەنىڭ تەلەفونىمداعى ومىردەن وتكەن بالاپاننىڭ سۋرەتىن كورىپ قالدى. وي، مىناۋ بالانىڭ كوزىن-اي... جانىپ تۇر عوي دەپ تاڭدانىپ ەدى، بۇل بالا اتتانىپ كەتتى دەدىم. سىنىقشى بوزارىپ كەتتى. ماعان الىپ كەلمەدىڭدەر مە، مىناۋ بالانى جەتەكتەر سۇيرەپ جۇرگەن عوي، وقىتىپ قايتارۋعا بولاتىن ەدى عوي، دەگەن. بىراق ءبارى دە كەش...
بالاپاننىڭ كەتەردەن الدىن ءبىر اپتا بويى "اتاما بارام، اتام ايدا ءجۇر!" دەگەنى مەنى تاڭ قالدىردى. تىلسىم الەمنەن پەرىشتەگە راسىندا حابار كەلىپ تۇرعانى انىق سياقتى بولدى. سەبەبى، بالاپان اتاسىن، اتاسى نەمەرەسىن وتە قاتتى جاقسى كورەتىن ەدى. بۇل نە سوندا؟ تارتىلىس پا؟
بالاپانعا ارناپ سول كەزدە وسى ولەڭدى شىعارىپ ەدىم.
پەيىشتە بولشى، قۇلىنىم!!!
اينالايىن، قۇلىنىم!
جەلكىلدەگەن تۇلىمىڭ.
سەنى ويلاپ، زارلانىپ
زار سوڭىندا قۇرىدىم.
زارىمنىڭ تاپپاي ءبىر ەمىن،
قان جىلادى جۇرەگىم.
امان بولسىن دەپ قۇلىنىم
قۇدايدان جىلاپ، تىلەدىم.
وتتاي جانعان ۇل ەدىڭ،
وزاتتىنىڭ ءبىرى ەدىڭ.
ءوزىڭ قۇلىن بولساڭ دا
قيمىلىڭدا ءىرى ەدىڭ.
كوپ كورىپتى بەس كۇن دە.
اتاڭدى ىزدەپ كەتتىڭ بە؟
«اتاما بارام» دەپسىڭ عوي،
قوينىنا ونىڭ جەتتىڭ بە؟
ەرتەڭى تولماي ەس كىرگەن
بۇيىرماي ورىن بەس كۇننەن.
بىزدەردى تاستاپ، قۇلىنىم
نە كورەمىن دەپ كەتتىڭ سەن؟!
مەزگىلسىز كەلىپ كەزەگىڭ
ورتەندى مەنىڭ وزەگىم.
قۇلىنىم سەنى ويلاسام
قايعىنى قالاي جەڭەمىن؟
«قۇلىنىم» دەپ اتاعان
اڭىراپ قالدى-اۋ اتا-اناڭ.
تاعدىرىڭ بولدى تىم اۋىر
وسىنداي حالگە ماتاعان.
ۇيقىمدى مەنىڭ قاشىرعان
جۇمباق بوپ قالدىڭ جاسىرعان.
اجالدىڭ وعى وسى ما
ايلاسىن تاۋىپ اسىرعان؟
ءتاڭىردىڭ كورىپ جىلۋىن،
پەيىشتە بولشى قۇلىنىم!
دۇعا جاسايمىز ارتىڭنان
جەلكىلدەپ ءجۇرسىن تۇلىمىڭ!
ەشكىم دە قالماس، وتەرمىز
ول جاققا ءبىز دە كەتەرمىز.
جاۋتەڭدەپ كەلىپ، قارسى الساڭ
قۋانىپ ساعان جەتەرمىز.
جاۋتەڭدەگەن پەرىشتەم!
ورىنىڭ بولسىن پەيىشتەن!
بۇگىنگى وتكەن بەس پەرىشتەنى ەستىپ، ەسىمە ءتۇسىپ وتىر. بۇگىن قارالى كۇن. وتە اۋىر جاعداي. بالاپاندارىمىز امان بولسىن! پەرىشتەلەرى ساقتاسىن!
بەكبولات قارجان،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
