10-15 ميلليون تۇرعىنى بار ستامبۋل، نيۋ-يورك، توكيو، مەحيكو سىندى قالالارمەن سالىستىرعاندا ءبىزدىڭ ەڭ ۇلكەن قالامىز الماتىدا 2 ملن حالىق تۇرادى. استانا مەن شىمكەنتتە 1 ملن تۇرعىن بار. الەمدىك دەڭگەيدە الساڭ ءبارى شاعىن قالالار. ەندى وسى شاعىن قالادان ۇلكەن پروبلەما شىعىپ جاتىر. جازىق جەردە ورنالاسقان شىمكەنتتەن ءۇي سالۋعا جەر تاپپاي يپپودرومعا تىرەلىپ تۇرمىز.
جالپى العاندا قازاقستاندا جەردىڭ جەتكىلىكتى ەكەنى، ماسەلەنى شەشۋگە دە بولاتىنى تۇسىنىكتى عوي. ليۋكسەمبۋرگ سەكىلدى شاعىن ەل بولساق ونى دا ايتايىق حالىققا. بىلاي تارتساق وزبەكستان شەكاراسىنا، ولاي تارتساق قىرعىزستانعا ءوتىپ كەتكەلى تۇرمىز. جەر تار قازاقتا دەگەندى دە كەلتىرەيىك.
نەگىزى شىمكەنت ميلليون تۇرعىنى بار قالا بولادى دەگەندە بىرنەشە اۋداننىڭ جەرلەرى اۋىلدارىمەن قوسا قالا تەرريتورياسىنا قوسىلدى. سولاي قالا حالقىنىڭ سانى دا ميلليونعا جەتتى. بۇرىنعى ەسكى قالا مەن جاڭا قوسىلعان تەرريتوريانىڭ بارىنە ءۇي سالىپ تاستاماعانىمىز دا انىق. قالاعا قوسىلعان ەسكىسى بار، جاڭاسى بار كەڭ جەردەن "BI group" كومپانياسىنىڭ 5-10 ۇيىنە جەر تاپپاي تۇرمىز عوي ەندى.
مەنىڭشە ءبىز كورشى وزبەكستاننان ۇلگى الۋىمىز كەرەك بۇل ماسەلەدە. تاشكەنت، بۇحارا، سامارقاند نە ءۇشىن تاريحي قالا بولىپ كەلگەنى سول ەلدىڭ قالانىڭ تاريحي قۇندىلىعىن جوعالتپايتىن، جوقتان بار جاسايتىن مەنتاليتەتى مەن بولمىسىندا جاتىر. ەجەلدەن وتىرىقشى حالىق. قالانىڭ قادىرىن، تاريحي ورىندارىنىڭ قۇندىلىعىن تۇسىنەتىن ۇعىم بار.
ءبىز ەندى كىشكەنە دالاقبايلاۋمىز. دالا تۇسىنىگىمىز بار. تاريح باسقاسىنا قاراماي ءبارىن قيراتىپ تاستايمىز. ءسۇرىپ تاستاپ جاڭادان باستايمىز. ءارتۇرلى توپتىڭ مۇددەلەرى جوعارى ويناپ كەتەدى. نەسىن جاسىرامىز. سوندايمىز عوي نەگىزى. بۇل ءار سالادان كورىنەدى.
جالپى قالانىڭ تاريحي ورىندارىنىڭ ءبىرى بولعان يپپودرومدى قالا سىرتىنا شىعارساق تا ورنىنا قۇندىلىعىن جوعالتپايتىن، شىمكەنتتىڭ تاريحي ورىندارىنىڭ ءبىرى بولىپ قالاتىن دۇنيە رەتىندە ويلاستىرىلىپ، جاڭارتىلىپ، باسقا كرەاتيۆتى شەشىمى شىعۋى كەرەك. ەرتەڭ جىل وتكەن سايىن ونىڭ قۇندىلىعى ارتىپ، قالانىڭ كورنەكى ورىنداردىڭ بىرىنە اينالادى. ال، بيىك ۇيلەر سالۋدىڭ شەشىمىن تابۋعا بولادى دەپ ويلايمىن. شىمكەنت سيتيدەن باستاپ بۇرىنعى سوۆەتسكي اۋىلىنا دەيىن قانشاما جەر بوس جاتىر. قالاعا سايرام اۋدانىنان قوسىلعان جەر دە جەتكىلىكتى. كوپ قوي شەشىمى. ماسەلە قۇرىلىس كومپانياسى مەن مۇددەلى ادامداردىڭ ىقپالىندا بولىپ تۇر عوي. ونى دا ءبارىمىز ءبىلىپ وتىرمىز.
ەسى دۇرىس ەل بولساق جەرگىلىكتى حالىقتى تىڭداۋ قاجەت. سەبەبى سول قالادا تۇراتىن دا، قالاتىن دا جەرگىلىكتى حالىق. تاريح قۇندىلىعىن جوعالتپاي، قالانىڭ كورنەكى ورنى رەتىندە تاريح بولىپ قالۋى ءتيىس. كورەيىك قالا باسشىلىعى، اتى-ءجونى بەلگىلى ازاماتتار، مۇددەلى ادامدار نە شەشەر ەكەن؟ كىمدى تىڭدار ەكەن؟ ءبارىنىڭ اتى-ءجونىن ەل تانيدى عوي نەگىزى. ماسەلە دۇرىس شەشىلمەسە كىمنىڭ ىستەگەنى دە، قولداۋشىلارىنىڭ دا شىققان تەگى، اتى-ءجونى حالىققا بەلگىلى دەگەندەي.
