ەلىمىزدە «تسيفرلىق قازاقستان» باعدارلاماسىنىڭ «ەلەكتروندىق ساۋدا» باعىتى بويىنشا ءىرى رەفورمالار باستالىپ، ولاردىڭ جالعاسىن تاۋىپ كەلە جاتقانىن كورۋدەمىز. مىسالى، بۇگىندە ينتەرنەت-بيزنەس دەگەن جۇيە بار. ءوز كاسىبىن اشۋشىلار ءۇشىن بۇل قولايلى سالالاردىڭ ءبىرى. جالپى، الەمدىك تاجىريبەگە سايكەس، سوڭعى جىلداردا ينتەرنەت-ساۋدا قارقىندى دامۋ ۇستىندە. مىسالى، رەسەيدە ينتەرنەت-دۇكەندەر ارقىلى تاپسىرىس بەرۋشىلەر مەن ونلاين ساتىپ الۋشىلاردىڭ سانى ارتقان.
قازىرگى تاڭدا قازاقستاندا «ە-كوممەرتسيا» جۇيەسى دامۋ ۇستىندە. ستاتيستيكالىق مالىمەتتەرگە سايكەس، 2017 جىلى قر ەلەكتروندىق ساۋدا نارىعىنىڭ كولەمى 106,9 ميلليارد تەڭگەنى قۇراسا، 2018 جىلدىڭ 5 ايىنداعى ەلەكتروندىق ساۋدا نارىعىنىڭ كولەمى 101 ميلليارد تەڭگە نەمەسە بولشەك تاۋار اينالىمىنىڭ جالپى كولەمىنىڭ 2,9 پايىزىن كورسەتكەن.
ەلىمىزدە ەلەكتروندىق ساۋدانىڭ بۇگىندە satu.kz، تەحنودوم، kaspi.kz, flip.kz, AliExpress سىندى ءىرى جۇيەلەرىنىڭ قىزمەتى كۇننەن كۇنگە جاندانىپ، سۇرانىسقا يە بولۋدا. ايتۋ كەرەك، ەلەكتروندى كوممەرتسيانىڭ گەوگرافيالىق شەكتەۋى جوق. زامان تالابىنا ساي ادامدار بۇگىندە ءامياندا اقشا ۇستاماي-اق، قاراجاتىن ينتەرنەت قوسىمشالارى ارقىلى باسقارىپ، تولەم كارتوچكالارىن بىرگە الىپ جۇرەدى. بۇل ىڭعايلى ءارى قاۋىپسىز ەكەنى بەلگىلى. ەلەكتروندىق ساۋدانىڭ ەرەكشەلىگى رەتىندە: ۋاقىت ۇنەمدەۋ، قاۋىپسىزدىك، ءبىر تەڭگەگە دەيىنگى ءدال ەسەپتەسۋدى ايتۋعا بولادى.
قازاقستاندا «ەلەكتروندى ساۋدا» تۇسىنىگى 2005 جىلداردان باستاپ ەنە باستاعان. وسى ۋاقىتتان باستاپ كاسىپكەرلەر عالامتوردا ءوز پاراقشالارىن اشىپ، كاسىپتەرىن عالامتور جۇيەسىندە ۇسىنۋدى ۇيرەندى. "قازپوشتا" اق مالىمەتىنشە، ەلەكتروندىق ساۋدا نارىعىنىڭ كولەمى 2018 جىلدىڭ 5 ايىندا 101 ملرد تەڭگە نەمەسە بولشەك ساۋدا اينالىمىنىڭ جالپى كولەمىنىڭ 2,9 پايىزىن قۇراعان (3,53 ترلن تەڭگە). E-commerce پلاتفورماسىنىڭ نەگىزگى ەرەكشەلىگى: ساتىپ الۋشىلار تاۋارلاردى بەينە، فوتو ارقىلى قاراپ، باعالاي الادى. سونىمەن قاتار، تاۋارلار تۋرالى مالىمەتتى الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءبولىسىپ، دوس، جاقىندارىنا ۇسىنا الادى.
بۇگىندە ەلەكتروندى ساۋدانى دامىتۋ ءۇشىن اقپاراتتىق-يميدجدىك جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. مىسالى، ەلىمىزدە ەلەكتروندى ساۋدانى اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ جانە وعان بيزنەستى تارتۋ جونىندە ءىس-شارالاردى قامتيتىن «تەحنولوگيالىق جاڭارۋ جانە تسيفرلاندىرۋ» جەكە تاقىرىپتىق جەلىسى قاراستىرىلعان.
قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ ءار ايماعىن عالامتور جۇيەسىمەن تولىقتاي قامتامسىز ەتۋ جۇمىستارى باستالىپ كەتكەن. ايتا كەتەيىك، ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى 2022 جىلعا قاراي 22 مىڭعا دەيىن ينتەرنەت دۇكەن، 83 ملن-عا دەيىن ونلاين تاپسىرىستار سانىن ارتتىرۋ، ەلەكتروندى ساۋدا جانە وعان بايلانىستى سالالاردا قوسىمشا 200 مىڭ جۇمىس ورنىن قۇرۋ جوسپارلاپ وتىر.
د.ارعىنگەلدى،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
