لاتىن ءالىپبيىنىڭ تاعى باسقا نۇسقاسى ۇسىنىلعان با؟

2523
Adyrna.kz Telegram

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ توراعالىعىمەن قازاق ءتىلى ءالىپبيىن لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ ماسەلەسى بويىنشا كەڭەس ءوتتى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى اقوردا سايتىنا سىلتەمە جاساپ.

جيىندا مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا، ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ، لينگۆيست-عالىمدار مەن ساراپشىلاردىڭ قازاق ءتىلى ءالىپبيىن لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا بايانداما جاساعان.

اقتوتى رايىمقۇلوۆا عىلىمي تۇرعىدان زەردەلەنگەن ءالىپبي جوباسىن ۇسىندى. جەتىلدىرىلگەن ءالىپبي حالقىمىزدىڭ جازۋ داستۇرىندە ورنىققان ء"بىر دىبىس – ءبىر ءارىپ" پرينتسيپىنە تولىق سايكەس كەلەدى، ديگرافتار، ياعني ءبىر دىبىستى ەكى نەمەسە ودان كوپ تاڭبامەن بەلگىلەۋ ءپرينتسيپى قولدانىلمايدى. بۇل ءالىپبي جوباسىندا قازاق ءتىلىنىڭ 28 دىبىسى تولىق قامتىلعان.

ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ جاڭا ءالىپبيدىڭ مەكتەپتەر مەن ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا جۇيەلى تۇردە ەنگىزۋدىڭ الدىن الا دايىندىق كەزەڭدەرى، ۇستازداردى، وقۋلىقتاردى دايارلاۋ مەن ادىستەمەلىك قۇرالداردى جاڭارتۋ ماسەلەسى بويىنشا اقپارات بەردى. ونىڭ ايتۋىنشا، بارلىق شارالار كەشەندى تۇردە كەزەڭ-كەزەڭىمەن، الدىن الا تولىق دايىندىق جۇرگىزىلگەننەن كەيىن ۇيىمداستىرىلاتىن بولادى.

"مەملەكەت باسشىسى كەڭەستە قارالعان ماسەلەلەر بويىنشا بىرقاتار تاپسىرمالار بەردى. اتاپ ايتقاندا، ءالىپبي جوباسى عالىمدارمەن بىرگە تولىق زەردەلەنىپ، ۇكىمەت جانىنداعى قازاق ءتىلى ءالىپبيىن لاتىن گرافيكاسىنا كوشىرۋ جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيانىڭ كەزەكتى وتىرىسىنىڭ قاراۋىنا ەنگىزۋدى تاپسىردى" دەلىنگەن اقپاراتتىق حابارلامادا.

اتالعان كوميسسيا وتىرىسىنىڭ قورىتىندىسى شىققاننان كەيىن ۇكىمەت جەتىلدىرىلگەن ءالىپبيدى بەكىتۋ تۋرالى جارلىق جوباسىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە ەنگىزۋى ءتيىس.

– جاڭا ءالىپبي باستاماسى – بۇل كۇردەلى ءارى  شەتىن ماسەلە ەكەنىن ۇمىتپاعان ءجون. جاڭا گرافيكانى ەنگىزۋ ءبىر كۇندە يا بولماسا، ءتىپتى، ءبىر جىلدا ىسكە اسا قوياتىن جۇمىس ەمەس. ايتپەسە، اسىعىستىق بۇكىل مادەنيەتىمىزگە جانە تاريحي بولمىسىمىزعا زيان كەلتىرۋى مۇمكىن. ماسەلە – كيريلليتسادان لاتىن الىپبيىنە اۋدارۋدا ەمەس، بۇل قازاق ءتىلىنىڭ اۋقىمدى رەفورماسى دەگەن ءسوز. قارجى ماسەلەسىن دە ەسكەرۋىمىز كەرەك. لاتىن ءالىپبيىن ەنگىزۋ جۇمىسى  بىرتىندەپ جۇزەگە اسۋى كەرەك. نەگىزىندە، بۇل گرافيكا  جاس ۇرپاققا ارنالعان دەپ ايتۋعا بولادى. ونىڭ يگىلىگىن، ەڭ الدىمەن، سولار كورۋى كەرەك. سوندىقتان، بۇل ءۇردىس جوسپارلى تۇردە، بىرتىندەپ ىسكە اسىرىلۋى قاجەت، – دەدى ق.توقاەۆ.

پىكىرلەر