Sputnik قازاقستان ماسكەۋدە 1980 جىلى وتكەن جازعى وليمپيادانىڭ قىرىق جىلدىعىنا ورايلاستىرىلعان كەزەكتى ماقالانى جاريالادى. داڭقتى سپورتشى تۋرالى وسى جازبانى ۇسىنامىز.
بۇگىنگى ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىزدى شيراقتىعى مەن ەرەكشە تالانتى ءۇشىن ۇلى بالەت ءارتىسى رۋدولف نۋريەۆپەن ءجيى سالىستىراتىن. وكىنىشكە قاراي، 1989 جىلى 33 جاستاعى ءشامىل سەرىكوۆ وزىنە-ءوزى قول جۇمساپ، بۇل دۇنيەمەن قوش ايتىستى. سىزدەردىڭ نازارلارىڭىزعا گرەك-ريم كۇرەسىنەن وليمپيادا چەمپيونى جانە ەلگە تانىمال سپورتشى ءشامىل سەرىك تۋرالى ەستەلىكتەر ۇسىنامىز.
وليمپياداعا دەيىنگى اۋىر جول
بالا كەزىندە دەنە ءبىتىمى ارىقشا كەلگەنىنە قاراماستان، باپكەرلەر الماتىلىق بالانىڭ بويىنداعى تالانتتى بىردەن بايقايدى. ەرەكشە تەحنيكاسى ءۇشىن ونى "بوز كىلەمدەگى نۋريەۆ" دەپ ءجيى اتايتىن. ماماندار بوزبالا بالۋان كۇرەستىڭ ءادىس-تاسىلدەرىن ەرتە جاستان مەڭگەرگەنىن اتاپ ءوتىپ جاتتى. ايتسە دە سەرىكوۆ ءۇشىن جاسوسپىرىمنەن ەرەسەكتەر سپورتىنا اۋىسۋ وڭايعا سوقپادى.
1978 جىلعا دەيىن ءشامىلدىڭ اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي ۇلكەن جەڭىستەرى بولمادى، ول جەكپە-جەكتەردە مەرزىمىنەن بۇرىن ءجيى جەڭىلەتىن. تەك 1978 جىلى عانا بولاشاق وليمپيادا چەمپيونى مەحيكودا الەم بىرىنشىلىگىندە جەڭىس تۇعىرىنا شىعىپ، الەمگە ءوزىن تانىتتى. وسى جەڭىستەن كەيىن ءشامىلدى ەشكىم توقتاتا المادى.
الايدا وليمپيادا الدىندا سەرىكوۆتىڭ قولىنا سىزداۋىق شىقتى. سونىڭ كەسىرىنەن ءتورت جاتتىعۋعا بارا المادى. ءدۇبىرلى دوداعا ساناۋلى كۇندەر قالدى، وليمپيادا چەمپيونى ۆيتالي كونستانتينوۆ ءوز باسەكەلەسىن الماستىرۋعا دايىن ەدى. بىراق، كسرو قۇراماسىنىڭ دارىگەرلەرى سەرىكوۆتى ەمدەپ شىقتى. سونىڭ ارقاسىندا ول سپورتتىق مانسابىنداعى ەڭ باستى جەڭىسىنە قول جەتكىزدى.
كوپتەن كۇتكەن جەڭىس
ونىڭ وليمپيادا بوز كىلەمىندەگى جەڭىستى ء"بيىن" ەشبىر اتلەت توقتاتا المادى. ماسكەۋدە ءشامىل سەرىكوۆ ءوز قارسىلاستارىن ويناپ ءجۇرىپ جەڭدى. التى جەكپە-جەكتە ءتورت رەت مەرزىمىنەن بۇرىن جەڭىسكە جەتتى. وليمپيادا-80 فينالىندا قازاق بالۋانى الەم چەمپيوناتتارىنىڭ ءۇش دۇركىن جۇلدەگەرى پولياك يۋزەف ليپەننەن ايلاسىن اسىردى.
"ماسكەۋدەگى وليمپيادادا ءشامىل التى كەزدەسۋ وتكىزىپ، بارلىعىندا توپ جاردى. ونىڭ تورتەۋىن مەرزىمىنەن بۇرىن اياقتادى. الەمنىڭ ەڭ ۇزدىك بالۋاندارى شامىلمەن بەلدەسكەندە، بالا سياقتى قاۋقارسىز بولىپ قالاتىن. سەرىكوۆكە يتاليالىق انتونيو كالتابيانو مەن پولياك يۋزەف ليپەن عانا مىقتى قارسىلاس بولدى، بىراق ولاردىڭ ءوزى ءشامىلدىڭ كۇرەس تاسىلدەرىنە قارسى تۇرا المادى. 1980 جىلعى وليمپيادادا سەرىكوۆتى جەڭۋ مۇمكىن ەمەس ەدى!", - دەپ ەسكە الدى كۇرەستەن سپورت شەبەرى، قازاقستانعا تانىمال بالۋان باۋىرجان كۇلجانوۆ.
ماسكەۋ وليمپياداسىندا ديسك لاقتىرۋدان قولا يەلەنگەن تاتيانا لەسوۆايا سەرىكوۆتىڭ وتە ۇياڭ، بىراق سپورتقا وتە ادال ادام بولعانىن اتاپ ءوتتى.
ء"الى ەسىمدە، قوناەۆتىڭ قابىلداۋىندا بولعان ەدىك. سول كەزدە ءشامىل سەرىكوۆ ودان: "جيىندارعا باسقا ەلدەرگە بارماس ءۇشىن قازاقستاندا ءوز بازامىزدى سالۋعا بولا ما؟" دەپ سۇرادى. بۇل ماسەلە سول جىلدارى كوتەرىلگەن ەدى – ءالى كۇنگە دەيىن ءوز بازامىز جەتكىلىكتى ەمەس", - دەيدى اتاقتى سپورتشى.
قۇرامادان نەگە شىعىپ قالدى
وليمپيادادان كەيىن بەرگەن ءبىر سۇحباتىندا سەرىكوۆ "جەڭىستەر مەنى بۇرىنعىداي قۋانتپايدى" دەگەن ەكەن. شارشاۋ، قۇلازۋ جانە مۇڭ – سپورتشى ودان كەيىنگى ساتسىزدىكتەرىنىڭ سەبەبىن ءدال وسىلاي تۇسىندىرگەن.
1981 جىلى مامىردا سەرىكوۆ سپورتشىلارمەن بىرگە بام-عا بارۋدان باس تارتتى. وسىلايشا باسشىلىقتىڭ بۇيرىعىن بۇزدى. قۇراما باسشىلىعى مۇنى كەشىرمەدى، سپورتشىنى كوماندادان شىعارىپ تاستادى. ستيپەندياسىن دا توقتاتتى، وسىدان كەيىن سەرىكوۆكە وتباسىن اسىراۋ قيىنعا سوقتى.
پروبلەمالار بىرىنەن سوڭ ءبىرى ءۇيىلدى. كەڭەس ۋاقىتىندا ەل قۇراماسىنان سپورتقا قاتىسى جوق سەبەپتەرمەن شىعىپ قالۋ وتاندى ساتقانمەن تەڭ ەدى. بالۋاندى، ءتىپتى، اۋعان سوعىسىنا اتتاندىرماق بولعان.
مۇنىمەن قوسا سەرىكوۆتى دەنەسىندەگى جاراقاتتارى مازالاي باستادى. سپورتشىنىڭ سۇيەگى، قابىرعاسى، بۇعاناسى سىنعان – دەنەسىندە ساۋ جەرى جوق ەدى. ءدال سول ساتتە ول قامقور جانداردىڭ كومەگىمەن قاپشاعايداعى سپورت مەكتەبىنە جۇمىسقا تۇرادى. ول جەردە ءۇش جىل ەڭبەك ەتەدى.
ومىرىندەگى ساتسىزدىكتەر مەن اۋىرتپاشىلىقتار ۇلى سپورتشىنىڭ ساعىن سىندىردى. 1989 جىلى 22 قاراشادا ول ءوز-وزىنە قول سالدى...
جاقسىنىڭ ءىسى ولمەيدى
ء"بىر كەزدە ءوزىمدى تۇعىردىڭ بيىگىنە كوتەرگەن باپكەرلەرىم ءتارىزدى مەن دە باقىتقا كەنەلگىم كەلەدى", - دەپ ارمانداعان ەكەن سەرىكوۆ.
ءشامىلدىڭ ۇلى تيمۋر سەرىكوۆ اكەسىنىڭ ءىسىن جالعاستىرىپ، گرەك-ريم كۇرەسىنەن باپكەر اتاندى.
"مەن اكەمدى بالۋان رەتىندە تانىعان جوقپىن. مەن ءالى كۇنگە دەيىن ونى سپورتشى رەتىندە زەرتتەپ كەلەمىن. اكەممەن جاقىن تانىس بولعان ادامدار ماعان ءجيى كەزدەسەدى. ولار اكەم جايلى مەن بىلمەيتىن ەستەلىكتەردى بولىسەدى. سپورتتا بيىك اسۋلاردى باعىندىرۋ قانشالىقتى قيىن ەكەنىن ۇعىنعان باپكەر رەتىندە مەن اكەمنىڭ وسى جولدا قانشا كۇش جۇمساپ، قانداي قيىندىق ەڭسەرگەنىن تۇسىنەمىن", - دەيدى كىشى سەرىكوۆ.
تيمۋر سەرىكوۆ ءومىرىنىڭ تەڭ جارتىسىن اكەسىنىڭ اۆتورلىق وقىتۋ ادىستەمەسى بار كلۋب اشۋ جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋعا ارنادى. قازىر الماتىدا كىشى سەرىكوۆ نەگىزىن قالاعان "ايۋ" بالالار كۇرەس كلۋبى جۇمىس ىستەيدى.
ايتا كەتسەك، قازاقستاندا جاس سپورتشىلار اراسىندا گرەك-ريم كۇرەسىنەن ءشامىل سەرىكوۆتى ەسكە الۋعا ارنالعان حالىقارالىق تۋرنير وتەدى.
