ماماندار كەڭەسى. Covid-19-دان قالاي امان قالامىز؟

19610
Adyrna.kz Telegram

 

قازىر كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ ورشۋىنە بايلانىستى ادامداردىڭ ءبىراز بولىگى ءۇي جاعدايىندا ەمدەلىپ جاتىر. كوبى الەۋمەتتىك جەلىلەردەن، ەلدىڭ اۋزىنان ەستىگەن ەمدى جانعا جالاۋ ەتۋدە. الايدا دەرتتەن ساقتانامىز دەپ ءجۇرىپ، جالعان اقپاراتتارعا ەرىپ، ومىرىمىزگە قاۋىپ ءتوندىرىپ جاتقانىمىزدى بىلمەي قالۋىمىز دا مۇمكىن. سوندىقتان  "ادىرنا" اقپاراتتىق اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى جيناقتاعان دارىگەرلەردىڭ كەڭەسىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.

 

نۇربول قۇدايبەرگەن، جالپى حيرۋرگ:

- قازىرگى ۋاقىتتا ءدارىحانالاردا ءدارى-دارمەك تاپتىرماي تۇرعان شاقتا كوپ ۋاقىت جوعالتپاي، ءۇي جاعدايىنداعى ەم-دومدى قولدانۋ كەرەك.

بىرىنشىدەن، سارىمساقتىڭ پايداسى مول. تەك ونى ارتىق مولشەردە پايدالانا بەرۋ دە دەنساۋلىققا كەرى اسەرىن بەرۋى مۇمكىن. اش قارىنعا ەمەس، كۇندەلىكتى تاعاممەن بىرگە قولدانعان ءجون. سەبەبى بۇل انتيبيوتيكتىڭ ورنىن باسادى.

ەكىنشىدەن، ەشكىنىڭ ءسۇتى دە يممۋندىق جۇيەگە وتە پايدالى. نەگە دەسەڭىز، ونىڭ قۇرامىندا "كازەين" بار. اسىرەسە كىشكەنتاي بالالارعا ءتيىمدى بولماق. ەشكىنىڭ سۇتىنە بال قوسىپ، تاڭەرتەڭ، كەشكە ءىشۋ كەرەك.

ۇشىنشىدەن، تەمپەراتۋراسى بار ادام كۇنىنە 2 -  2.5 ل. سۇيىقتىق ءىشۋ كەرەك. سەبەبى ناۋقاس كوپ تەرلەگەن سايىن، اعزاداعى سۇيىقتىق مولشەرى ءوز قالپىندا بولمايدى. سوندىقتان جىلى سۇيىقتىق ءىشىپ، 4-5 رەت جاقسىلاپ تەرلەسە كەز كەلگەن ۆيرۋستىق اۋرۋ-سىرقاۋدان قۇلان تازا ايىعادى. سونداي-اق، كومپوت، جەمىس جيدەك شىرىنى پايدالى دارۋمەندەرگە باي ەكەنىن مەن ايتپاسام دا، بىلەسىزدەر. بۇلار ەڭ اۋەلى تەمپەراتۋرانىڭ تۇسۋىنە كومەكتەسەدى. جانە ناۋقاس ادامنىڭ ارقاسىن، اياق-قولىن سپيرتپەن سىلاۋ ارقىلى دا تەمپەراتۋرانى تۇسىرۋگە بولادى. الايدا تەمپەراتۋراسى بار ناۋقاس مونشا قابىلداماۋ كەرەك.

تورتىنشىدەن، ساۋمال قان قىسىمى تومەن ناۋقاستارعا بولمايدى. بىراق ونىڭ پايداسى يممۋندىق جۇيەنى رەتتەيتىن، يممۋندىق جاسۋشالاردى قۋاتتاندىراتىن مينەرالدارعا باي. ال قىمىزدى قان قىسىمى جوعارى ناۋقاستارعا قابىلداماۋعا كەڭەس بەرەر ەدىم. قىمىز بەن ساۋمال وكپە اۋرۋلارى بار ناۋقاستارعا پايداسى وراساڭ زور.

بەسىنشىدەن، ەت سورپاسىنا قارا بۇرىش، قىزىل بۇرىش قوسىپ ىشكەن ابزال. بۇلار دەنەدەگى بارلىق سۋىققا، ينفەكتسياعا بىردەن ءبىر ەم بولىپ تابىلادى.

التىنشى، وكپەگە جىلقىنىڭ مايى كومەكتەسەدى. بىراق ونى كوپ مولشەردە جاعۋ اعزاعا كەرى اسەرىن بەرۋى مۇمكىن. سەبەبى بۇل مايدىڭ ءسىڭىرىلۋ پروتسەسى وتە جوعارى ءتىپتى سۇيەككە سىڭە الادى. سوندىقتان ونى كۇنىنە ءبىر رەت قانا ارقاعا جانە تابانعا 3-4 كۇن جاققان دۇرىس. كىشكەنتاي بالالاردىڭ وكپەسىنە جىلقىنىڭ مايىن جۇقالاپ از مولشەردە جاققان دۇرىس. بالانىڭ ارقاسىن سىلاۋ بارىسىندا ۆيبراتسيا بەرىپ، ياعني الاقانمەن كۇش تۇسىرمەي سوققىلاۋ كەرەك. ول وكپەدەگى بارلىق شىرىشتىڭ (قاقىرىق) شىعۋىنا كومەكتەسەدى. وكپە تازا بولسا ەشقانداي اسقىنۋ بولمايدى.

جەتىنشى، وسىمدىكتەردەن ادىراسپان ءتۇتىنىنىڭ پايداسى زور. بۇل اۋاداعى ينفەكتسيالاردىڭ تارالۋىنا جول بەرمەيدى...

 

سەرىك نامەتكۋل، ينتەرن-دارىگەر:

- دارىگەر رەتىندە «سۋمومەد»، «امبرو»، «ۆيتامين س» سەكىلدى ۋكول، سيستەمالارىن الۋعا كەڭەس بەرەر ەدىم.

ماسەلەن، ۆيتامين س-نى گليۋكوزامەن 5% سالادى.  ادامنىڭ سالماعى 70 كگ بولسا 7 امپۋلا، 80 كگ بولسا 8 امپۋلامەن پايدالانۋ كەرەك.

سونداي-اق، جوتەلى اسقىنعاندارعا «ليبەكسين» تاپتىرماس ەم. لەموكسول دا فلاكوندا بولادى. بۇنى كوكتامىرعا نەمەسە بۇلشىقەت ىشىنە سالادى.

ال ەگەر اۋرۋدىڭ ەندى-ەندى بەلگىلەرى بايقالسا پاراتسەتومول ءدارىسىن قولدانۋ كەرەك. سونداي-اق، سۇيىقتىقتى كوپ ىشسە اۋرۋ تەرى ارقىلى، ءزار ارقىلى تەز شىعىپ كەتەدى.

الايدا قازىر ءدارىحانالاردان ۋكولداردى تابۋ قيىن. ورتالىق ءدارىحانالاردا، دارىحانالىق سكلادتاردا دارىلەردىڭ باسىم كوپشىلىگى جوق ەكەن. تەك ادامدار سيرەك باراتىن ءدارىحانالاردان تابۋعا بولادى.

 

عابيت نۇرعالىم، دارىگەر:

- قازىر كۇننىڭ كۇرت ىسۋىنا بايلانىستى ادامداردىڭ ەڭ ءالسىز جەرى سالقىن سۋ ءىشۋ، بالمۇزداق جەۋ، كونديتسيونەر استىندا وتىرۋ، سالقىنداتىلعان دۋش قابىلداۋ بولىپ تۇر. ون ادامنىڭ سەگىزى وسىلاردان زارداپ شەگۋدە. ال اعزاعا ازعانتاي عانا سۋىق ءتۇسۋى كوروناۆيرۋس ىندەتىنىڭ ءورشىپ تۇرعان شاعىندا قيىنعا سوعۋى مۇمكىن. بۇنداي جاعدايدا بارىنە بىردەي ۋكول نە سيستەمانى ونلاين تاعايىنداۋ دۇرىس ەمەس.

ءوز باسىم حالىق ەمىنە كوبىرەك سەنەمىن. سەبەبى انتيبيوتيكتەردىڭ دۇنيەگە كەلگەنىنە  عاسىر دا تولعان جوق.  ال حالىق ەمدەرىنىڭ پالەن عاسىرلىق تاريحى بار. سولاردىڭ ىشىنەن اسىرەسە ساۋمال ىشۋگە كەڭەس بەرەر ەدىم. ساۋمال-وكپەسى زاقىمدالعان، تۋبەركۋلەزبەن اۋىراتىن ادامدارعا سەپ بولىپ جاتقاندا، كوروناۆيرۋس ىندەتىنە دە بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە قارسى تۇرا الادى دەپ ويلايمىن.

 

ايجان دوسجان، تەراپەۆت:

- ماسكانى اراققا نەمەسە مەديتسينالىق سپيرتكە شىلاپ الىپ، كۇنىنە ەكى-ءۇش رەت ءسپيرتى ۇشىپ كەتكەنشە تاعىپ جۇرسەڭىز، ءيىس سەزۋ قابىلەتى قالپىنا كەلەدى. ءارى سپيرتكە شىلانعان تۇمىلدىرىقتان ۆيرۋستاردىڭ وتپەيتىنى داۋسىز.

بۇدان بولەك، سارىمساق پەن پيازدىڭ دا پايداسى وراسان زور. تەك ونى كوپ مولشەردە پايدالانباۋ كەرەك. ىستىق سۇتكە ۇككىشتەن وتكىزىپ، ىشكەن جاعدايدا ادام اعزاسىندا ۆيرۋستارعا توتەپ بەرۋ يممۋنيتەتى قالىپتاسادى. جانە كوروناۆيرۋس قاننىڭ قويۋلانۋىنا اكەپ سوقتىرادى. سونىڭ سالدارىنان كوپ ادامنىڭ جۇرەگى توقتاپ قالىپ جاتىر. سوندىقتان قاندى سۇيىلتاتىن دارىلەردى بورجوميمەن ءىشۋ كەرەك. بۇنداي جاعدايدا قىمىز بەن شۇبات تاپتىرماس ەم!

 قر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى بەكىتكەن ەم ءتۇرى

قۇرمەتتى ارىپتەستەر، دوستار!  بۇگىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ ساپا جونىندەگى بىرلەسكەن كوميسسياسىنىڭ وتىرىسىندا كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانى دياگنوستيكالاۋ جانە ەمدەۋ حاتتاماسىن ازىرلەۋ جونىندەگى جۇمىس توبى امبۋلاتوريالىق نەگىزدە كوروناۆيرۋستىق ينفەكتسيانى باقىلاۋ جانە ەمدەۋ ءۇشىن 4 قۇجات دايىنداپ، ۇسىندى.

❇️جاڭا الگوريتمگە سايكەس، اۋرۋ بەلگىلەرى ەندى بايقالعان ناۋقاستاردى قوعامدىق ەمحانانىڭ دارىگەرىنىڭ باقىلاۋىمەن ۇيدەگى كارانتينگە ورنالاستىرۋعا جانە ولاردىڭ دەنساۋلىعىن باقىلاۋعا بولادى.  دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ 38 ° س-قا دەيىن جوعارىلاۋى (نەمەسە تەمپەراتۋرانىڭ كوتەرىلمەۋى), جالپى السىزدىك، تەرشەڭدىك، ميالگيا، دەنەنىڭ اۋىرۋى، باس اۋرۋى، جوتەل، ءدام مەن ءيىستىڭ ناشارلاۋى، ديارەيا – اۋرۋ بەلگىلەرىنىڭ العاشقى ساتىسىن بىلدىرەدى.

بۇنداي جاعدايدا ءبىز جارتى توسەك رەجيمىن، كوپ فراكتسيالىق سۋسىندى ء(ار كگ ءۇشىن 30 مل) - گازسىز سۋ، جەمىس سۋسىندارى، شاي، سورپانى ءىشۋدى ۇسىنامىز. اۋرۋدىڭ العاشقى 5 كۇنىندەگى سيمپتومداردىڭ ديناميكاسى باقىلاۋ كەرەك. 5 كۇننەن كەيىن دەنە قىزۋىنىڭ جوعارىلاۋى، السىزدىك جانە ەنتىگۋ كەزىندە انتيبيوتيكالىق تەراپيا تاعايىندالادى: 1-ءشى كۇنى 500 مگ ازيتروميتسين، سودان كەيىن 4 كۇن ىشىندە كۇنىنە 250 مگ. دەنە قىزۋى 38 ° C كوتەرىلگەندە كۇنىنە 3-4 رەتتەن ءجيى ەمەس پاراتسەتامول 500 مگ، يبۋپروفەن 200 مگ قولدانۋ كەرەك.  قوسىمشا تەراپيانى دارىگەر پاتسيەنتپەن كەڭەسىپ تاعايىندايدى.

❇️ پنەۆمونيامەن اۋىراتىن ناۋقاستاردا كىشكەنتاي زاقىمدانۋ مولشەرى (كت بولعان جاعدايدا 30% تارالۋى) دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ 38-38,5 س-تان جوعارىلاۋى بايقالادى، سونىمەن قاتار پاروكسيزمالدى جوتەل، كەۋدەدەگى جانۋ سەزىمى، جاتتىعۋدان دەم الۋ. بۇل جاعدايدا ءسىز ۇيدە بولۋىڭىز كەرەك، جۇمىس بەرۋشىڭىزگە ەسكەرتىڭىز جانە ءوزىن-ءوزى باقىلاۋ كۇندەلىگىن جۇرگىزىڭىز. تەمپەراتۋرانى، ءيمپۋلستى، تىنىس الۋدى باقىلاۋ. مساك پروۆايدەرىمەن قاشىقتىقتان بايلانىس جاساڭىز. جارتىلاي توسەك رەجيمىمەن قوسا، كوپ فراكتسيالىق سۋسىنعا نازار اۋدارىڭىز. ترومبوز قاۋپى جوعارى 10-20 كۇن ىشىندە پروفيلاكتيكالىق دوزالاردا انتيكواگۋليانتتار اۋىزشا ۇسىنىلادى. انتيباكتەريالدى تەراپيانى دارىگەر تاعايىندايدى. كوپ مولشەردە فراكتسيالىق سۋ ءىشۋ رەجيمىن ساقتاڭىز ء(ار كگ ءۇشىن 30 مل). سونداي-اق، كۇنىنە كەمىندە 1 ساعات ىشپەن جاتۋ پايدالى (ەگەر جاقسى ءتوزىمدى بولسا).

 

❇️ بۇعان قوسا (گيپەرتونيا، جۇرەكتىڭ يشەميالىق اۋرۋى، قانت ديابەتى جانە باسقالارى) قاتار جۇرەتىن اۋرۋلارى بار ناۋقاستار (بەلگىلەرى: دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ كوتەرىلۋى، السىزدىك، تەرشەڭدىك، بۋىنداردىڭ اۋىرۋى، باس اۋرۋى، ءناجىس، قىسىمنىڭ جوعارىلاۋى / تومەندەۋى، جوتەل، تىنىس الۋدىڭ قيىنداۋى) بەلگىلەرى بايقالعان جاعدايدا، ءوزىڭىزدىڭ ينديكاتورلارىڭىزدى (تەمپەراتۋرا، جۇرەك سوعۋ جيىلىگى جانە تىنىس الۋ) قاداعالاڭىز. تەمپەراتۋرانىڭ جوعارىلاۋىمەن پاراتسەتامولدى 500 مگ نەمەسە يبۋپروفەن 200 مگ-نان كۇنىنە 3-4 رەت ءجيى قابىلداڭىز.

Cونىمەن قاتار، سابىرلى جانە ءپوزيتيۆتى بولىڭىز. ەگەر ناۋقاستى باقىلاۋدا ۇستاساڭىز، ەمدەپ-جازۋ وڭايعا سوقپاق. ەگەر ناۋقاستىڭ جاعدايى كۇرت ناشارلاسا، دارىگەرگە حابارلاۋ كەرەك، دارىگەردىڭ ءارى قاراي باسقارۋ تاكتيكاسى تۋرالى شەشىم قابىلداۋى ءۇشىن باقىلاۋ پاراعىن بەرىڭىز.

 

ەگەر 3 كۇن ىشىندە دەنە تەمپەراتۋراسىنىڭ كوتەرىلۋى، تىنىس الۋ سيمپتومدارىنىڭ رەگرەسسياسى بولماسا، كت-دا وكپەنىڭ زاقىمدانۋ مولشەرى 50% -دان از (بار بولسا), پتر تەستىنىڭ وڭ ناتيجەسى بولسا دا، كلينيكالىق جانە اسپاپتىق جاقسارتۋ كريتەريلەرى بولسا، پاتسيەنت ۇيدە ەمدەلۋدى جالعاستىرا الادى.

ءبىز ءبىر-بىرىمىزگە قامقور بولۋىمىز كەرەك! ءوزىڭىزدى جانە باسقالاردى قورعاڭىز!

 

اقگۇل ايداربەكوۆا،

«ادىرنا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى

 

پىكىرلەر