بۇگىن ءبىر مەزەتتە ەكى جاڭالىق ەلدى ەلەڭ ەتكىزدى. ەكەۋى دە قازاقستاننىڭ رەسەيدەگى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى يمانعالي نۇرعاليۇلىنا قاتىستى. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى «استانا LRT» قىلمىستىق ءىسى بويىنشا استانا قالاسى اكىمىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى قانات سۇلتانبەكوۆكە ىزدەۋ جاريالانعانىن مالىمدەدى. سۇلتانبەكوۆكە قاتىستى قىزىق جايت كوپ، ول تۋرالى ءسال كەيىنىرەك.
قازىر ايتپاعىمىز باسقا جايت. اقپارات كوزىنىڭ حابارلاۋىنشا، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ جەدەل-تەرگەۋ توبى اتىراۋ وبلىستىق مەملەكەتتىك كىرىس دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گ.دوسماعامبەتوۆانى جانە كىرىس دەپارتامەنتى اۋديت باسقارماسىنىڭ باسشىسى ا.ابدراحمانوۆتى ۇستاعان. ولاردىڭ مەكەن-جايىنا، جۇمىس ورنىنا ءتىنتۋ جۇرگىزگەن. بۇعان قوسا، اتىراۋ وبلىستىق كىرىس دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قۇرمانعالي نۇرعاليۇلى تاسماعامبەتوۆتى تەرگەۋگە اكەلگەن. قازىر جەدەل-تەرگەۋ شارالارى ءالى ءجۇرىپ جاتىر. جەمقورلىق بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالعانى دا بەلگىلى بولدى. يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ تۋعان باۋىرىنا قاتىستى باسقا دەرەك ازىرگە قولىمىزدا جوق. ەگەر ونى تەرگەۋشىنىڭ كابينەتىنە اكەلگەن بولسا، ول قىلمىستىق ءىس بويىنشا «قورعانۋعا قۇقىعى بار كۋاگەر» بولۋى مۇمكىن. بۇل نە دەگەن ءسوز؟ قورعانۋعا قۇقىعى بار كۋاگەر مەن كۇدىكتىنىڭ اراسى – ءبىر-اق قادام.
قۇرمانعالي تاسماعامبەتوۆ تۋرالى دەرەك اسا كوپ ەمەس. ول 1959 جىلى 12 ماۋسىمدا گۋرەۆ وبلىسى، ماحامبەت اۋدانىندا تۋعان. 1984 جىلى گۋرەۆ پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىن، 2001 جىلى اتىراۋ مۇناي-گاز ينستيتۋتىن بىتىرگەن. ەڭبەك ءوتىلىن ماحامبەت اۋدانىندا مەكتەپارالىق وقۋ-وندىرىستىك كومبيناتىندا باستاعان (1986-1988). ماحامبەت سىرتتاي-كەشكى مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى (1988-1991); ماحامبەت وقۋ-وندىرىستىك كومبيناتىنىڭ شەبەرى (1991-1992); «مۇنايترەدينگ» وكىلى (1997); ەنەرگورەسۋرستى باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى، اتىراۋ وبلىستىق تش باسشىسىنىڭ ورىنباسارى (1998-2002); اتىراۋ وبلىستىق كەدەندىك باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى (06.2002-012008); اقتوبە وبلىستىق كەدەندىك باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسى (01.2008-01.2010); اتىراۋ وبلىستىق كەدەندىك باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى (01.2010-2014); ماڭعىستاۋ وبلىستىق كەدەندىك باقىلاۋ دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى (11.2014-05.2019). بيىلعى جىلدىڭ مامىر ايىندا اتىراۋ وبلىسىنا قايتا كەلىپ، مەمكىرىس دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسى بولىپ تاعايىندالعان.
ەندى قانات سۇلتانبەكوۆ تۋرالى. ەل ونى يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ كومانداسىنداعى شەندى رەتىندە بىلەدى. 2017 جىلى ونى باسقا قىلمىستىق ءىس بويىنشا قاماعان. «قازاقستان ينجينيرينگ» كومپانياسىمەن ارىپتەس بولعان كاسىپكەرلەردىڭ ارىزىمەن كومپانيانىڭ سول تۇستاعى باسشىسى قانات سۇلتانبەكوۆتىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالدى. سۇلتانبەكوۆ سونىڭ الدىندا عانا قىزمەت اۋىستىرىپ، استانا اكىمىنىڭ ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعان-دى.
2017 جىلدىڭ 23 اقپانى كۇنى تاڭەرتەڭ سۇلتانبەكوۆتىڭ مىڭ شارشى مەتردەن استام اتشاپتىرىم پاتەرىندە ءتىنتۋ باستالىپ، ەرتەڭىنە تۇسكى ساعات ءۇشتىڭ شاماسىندا ازەر بىتكەنىن بىلەمىز.
اقپارات كوزىنىڭ مالىمدەۋىنشە، ءتىنتۋ كەزىندە بۇرىنعى شەندىنىڭ پاتەرىنەن 1 ميلليارد تەڭگەدەن استام قارجى تابىلعان. مۇنىمەن قوسا، اسا قىمبات ساعاتتاردىڭ بوس قورابى دا شىققان...
قانات سۇلتانبەكوۆتى كومپانيا باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنەن ۇستالاردان از ۋاقىت بۇرىن عانا بوساتىپ ۇلگەرگەنى دە نازار اۋداراتىن جايت.
ق.سۇلتانبەكوۆ تۋرالى نە بىلەمىز؟ ول 1976 جىلى 1 اقپاندا الماتى قالاسىندا تۋعان. ارحيتەكتۋرا جانە قۇرىلىس اكادەمياسىن «ينجەنەر-قۇرىلىسشى» ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن. كەيىنىرەك ءبىلىمىن شەتەلدە جالعاستىرعان.
1994-2000 جىلدارى «الماتىقالاقۇرىلىس» كوپسالالى اكتسيونەرلىك قوعامىندا ءتۇرلى قىزمەتتەر اتقاردى. 2000-2001 جىلدارى وكيوك كونتسورتسيۋمىندا جوبا ينجەنەرى بولدى. 2001-2004 جىلدارى «الماتىقالاقۇرىلىس» اق-دا باس ينجەنەر، دەپارتامەنت ديرەكتورى، باس ديرەكتوردىڭ ورىنباسارى بولدى. ايتپاقشى، بۇل كومپانيا اكەسى تاڭاتار سۇلتانبەكوۆكە تيەسىلى.
كوپ ۇزاماي قانات سۇلتانبەكوۆ مەملەكەتتىك قىزمەتكە كەلدى. 2004-2007 جىلدارى الماتى قالالىق اكىمدىگىندە ءتۇرلى قىزمەتتەر اتقاردى. ول كەزدە الماتىنىڭ اكىمى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ەدى. ودان كەيىن استانا قالاسى ترانسپورت باسقارماسىنىڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالدى. 2015 جىلى «قازاقستان ينجينيرينگ» ۇلتتىق كومپانياسىنا باسشىلىق قىزمەتكە كەلگەنگە دەيىن استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردى.
سۇلتانبەكوۆكە قاتىستى ءىس تۇپ-تۋرا ءبىر جىل تەكسەرىلدى. قىلمىستىق ءىستى قازاقستان اسكەري سوتىنىڭ قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى القاسى قاراپ، تاڭعالارلىق شەشىم شىعاردى: «قازاقستان ينجينيرينگ» كومپانياسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى قانات سۇلتانبەكوۆ پەن ونىڭ تاعى ءبىر سىبايلاسى گيليا سمولينسكيگە ايىپپۇل سالدى. ادەتتە تىم قاتال اسكەري سوت وسىلايشا ءيىپ سالا بەردى.
سۇلتانبەكوۆ مەملەكەتكە 2 ميلليارد تەڭگە قايتارۋعا مىندەتتەلدى. ول ايىپپۇلدى بىرنەشە كۇندە-اق تولەپ تاستادى. بىراق سول جولى وسى ءىس بويىنشا بىرنەشە ادام اۋىر جازا ارقالاپ كەتە بارعان. ولار – قر قورعانىس مينيسترلىگى اسكەري وكىلدىك ورتالىعىنىڭ باسشىسى مۇحتار قارابەكوۆ، «كازلەگپروم-الماتى» جشس ديرەكتورى ايبەك بەكتۇرعانوۆ، قورعانىس مينيسترلىگى ورتالىق قويماسىنىڭ باسشىسى ارسەن تولەمىسوۆ، «ۋرالسكاگرورەمماش» اق پرەزيدەنتى گيمران بيسەنوۆ، 14776 اسكەري ءبولىمىنىڭ پولكوۆنيگى قانات بايقاداموۆ، «قازاقستان اۆياتسيالىق يندۋسترياسى» جشس باسشىسىنىڭ ورىنباسارى مالىك سىزدىقوۆ، مينيسترلىككە قاراستى №10 اسكەري وكىلدىك باسشىسى مبەرەكرەحيم گابدۋل-كابيروۆ.
ەندى مىنە، سۇلتانبەكوۆتى «استانا لرت» ءىسى بويىنشا ينتەرپول ىزدەپ جاتىر. سۇلتانبەكوۆ جانە كومپانيانىڭ بۇرىنعى ديرەكتورى تالعات اردان ءبىراز ۋاقىتتان بەرى شەتەلدە تۇرادى. بايقاۋىمىزشا، ولاردى ءالى ۇزاق ىزدەيتىن سياقتى. ءىستى جىلى جاۋىپ تاستاۋ نەمەسە كەلىسۋ ەندى مۇمكىن ەمەستەي. ويتكەنى بۇل ءىس دوڭىز جىلىنىڭ ەڭ داقپىرتتى ءىسى بولۋى ابدەن مۇمكىن. مەملەكەت باسشىسى توقاەۆتىڭ ءوزى اقشا جىمقىرعاندارعا قارسى كۇرەسۋگە پارمەن بەرىپ وتىر.
ۇلتتىق بيۋرو ءبىر مەزەتتە يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ تۋعان باۋىرى مەن سەنىمدى ادامىن تۇقىرتقانىنا قاراعاندا، نەگىزگى نىسانا بۇل ەكەۋى ەمەس ەكەنىن اڭعارۋعا بولادى. ءبىزدىڭ ەلدە مۇنداي كەزدەيسوقتىق ەشقاشان بولعان ەمەس. بۇدان بىرنەشە كۇن بۇرىن تاسماعامبەتوۆتىڭ زەينەت جاسىنا تولۋىنا بايلانىستى ءتۇرلى الىپقاشپا اقپاراتتار مەن ونىڭ كىشى قاجىلىقتا جۇرگەن فوتوسى جاريالانعانىن ەسكەرسەك، مۇنىڭ ارعى جاعىنان جاقسى دايىندالعان جوسپاردىڭ قۇلاعى قىلتيىپ تۇرعانىن بايقاۋعا بولادى.
ازىرگە وسى. بىراق ەڭ ماڭىزدى سۇراق مىناۋ: ءدال قازىر يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ باسىنا قارا بۇلت ءۇيىرۋ كىمگە ءتيىمدى؟
دەرەككوزى: Nege.kz