بيىل قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ قۇرىلعانىنا 30 جىل تولىپ وتىر — بۇل قوعامدىق ينستيتۋت مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قۇرىلعان. ءدال وسى الماتىدا اسسامبلەيانى قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانىپ، قازاقستاندىق ۇلتارالىق كەلىسىم ۇلگىسىنىڭ نەگىزگى قاعيداتتارى قالىپتاستى.
رەسپۋبليكالىق دوستىق ۇيىندە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالعان كەڭەيتىلگەن وتىرىس ءوتتى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەربولات دوساەۆ «قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنا 30 جىل» مەرەيتويلىق مەدالدى ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ وكىلدەرىنە، ءماسليحات دەپۋتاتتارىنا جانە اسسامبلەيا ارداگەرلەرىنە تابىس ەتتى. ولار ەلىمىزدەگى ەتنوسارالىق كەلىسىمدى دامىتۋعا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسقان.
«قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ اسسامبلەيانىڭ حالىقتىق ديپلوماتيانىڭ بىرەگەي ينستيتۋتى رەتىندە ماڭىزدىلىعىن ءاردايىم اتاپ وتەدى. 1995 جىلعى 1 ناۋرىزدا الماتىدا – قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ بەسىگى سانالعان قالادا – قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىن قۇرۋ تۋرالى قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىنا قول قويىلدى. ءدال وسى قالامىزدا كەيىننەن مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ءبىر بولىگىنە اينالعان جانە ەلدىڭ تۇراقتىلىعى مەن دامۋىنىڭ باستى فاكتورىنا اينالعان ۇلتارالىق كەلىسىم مەن بىرلىكتىڭ بىرەگەي قازاقستاندىق ۇلگىسىنىڭ ىرگەتاسى قالاندى»، - دەدى الماتى اكىمى ەربولات دوساەۆ.
وتىرىستا ءسوز سويلەگەن قالا اكىمى ەربولات دوساەۆ اسسامبلەيانىڭ سوڭعى وتىز جىلدا حالىق ديپلوماتياسى مەن ديالوگتىڭ پارمەندى ينستيتۋتىنا اينالعانىن، «ارالۋاندىقتاعى بىرلىك» قاعيداتىن نىعايتىپ، جاھاندىق سىن-قاتەر جاعدايىندا تۇراقتىلىقتىڭ نەگىزى بولىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
ماراپاتتالعانداردىڭ اتىنان قاتىسۋشىلار جوعارى مەملەكەتتىك باعا ءۇشىن العىس ايتىپ، بەيبىتشىلىك، بىرلىك جانە ازاماتتىق بىرەگەيلىكتى نىعايتۋ جولىندا جۇمىسىن جالعاستىرا بەرەتىنىن جەتكىزدى. بايانداماشىلار سوزىندە ۇلتارالىق سەنىم، تاريحي ريزاشىلىق پەن رۋحاني بىرلىك قۇندىلىقتارىنا ەرەكشە نازار اۋداردى.
«قازاق حالقىنىڭ قوناقجايلىعى مەن مەيىرىمدىلىگى، سونداي-اق، وزگە ەتنوستاردىڭ العىسى مەن ريزاشىلىعى – اسسامبلەيانىڭ تىرەگى بولىپ تابىلاتىن دوستىق، ءوزارا تۇسىنىستىك پەن اشىقتىقتىڭ نەگىزى»، – دەدى «الماتى كورەي ۇلتتىق ورتالىعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعا ورىنباسارى گەورگي كان.
بۇدان كەيىنگى دامۋدىڭ ماڭىزدى باعىتى – ەتنومادەني بىرلەستىكتەرگە ارنالعان زاماناۋي ينفراقۇرىلىمدى قالىپتاستىرۋ بولماق. وسى رەتتە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ەربولات دوساەۆ شاھاردا جاڭا دوستىق ءۇيىن سالۋ جوسپارى بار ەكەنىن مالىمدەدى.
«بۇگىندە 30-دان استام ەتنومادەني بىرلەستىك دوستىق ۇيىندە بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزۋدە. ءبىز ولاردى زاماناۋي، مادەني الماسۋ ورتالىعى بولاتىن، اشىقتىق پەن ارالۋاندىققا قۇرمەتتىڭ سيمۆولىنا اينالاتىن الاڭمەن قامتاماسىز ەتۋدى ماڭىزدى دەپ سانايمىز»، - دەدى ول.
سونداي-اق، اكىمنىڭ ايتۋىنشا، الماتىدا قالالىق قحا قولداۋىمەن ءتورت ۇلتتىق تەاتر مەن جەتى ەتنوستىق باق رەداكتسياسى تابىستى جۇمىس ىستەپ جاتىر. بۇل تىلدەر مەن مادەنيەتتى ساقتاپ، ۇلتارالىق ديالوگتى نىعايتۋعا ىقپال ەتەدى.
ەربولات دوساەۆ ازاماتتىق باستامالار مەن قازاقستاندىق بىرەگەيلىكتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان جوبالارعا ەرەكشە توقتالدى. الماتىدا اسسامبلەيانىڭ قولداۋىمەن ءبىلىم بەرۋ، پاتريوتتىق جانە ەكولوگيالىق باستامالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. اكساقالدار مەن انالار كەڭەسى دە بەلسەندى جۇمىس اتقارىپ وتىر. بيىل قالادا رەسپۋبليكالىق اقساقالدار كەڭەسى مەن انالار كەڭەسىنىڭ فورۋمى وتەدى.
«ىنتىماق» دەپۋتاتتىق توبىمەن بىرلەسىپ، جاستاردى قولداۋ بويىنشا بىرقاتار باستاما ىسكە قوسىلدى. اتاپ ايتقاندا، «قايراتكەر» جاس ساياساتكەر مەكتەبى، «ءماسليحات LUB» ءبىلىم بەرۋ جوباسى جانە «راقمەت، جەر-انا!» ەكولوگيالىق اكتسياسى ۇيىمداستىرىلدى.
وتىرىس بارىسىندا ەتنومادەني بىرلەستىكتەر مەن جاستار ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن العىس ايتىپ، الماتىنىڭ قوعامدىق جانە مادەني باستامالاردىڭ فلاگمانى رەتىندەگى ءرولىن اتاپ ءوتتى.
«جاستاردىڭ ەڭ مىقتى باستامالارى ءدال وسى الماتىدا باستالادى. ءبىزدىڭ مەگاپوليس باسقا وڭىرلەرگە ۇلگى بولىپ وتىر»، - دەدى الماتىداعى «اسسامبلەيا جاستارى» رقب وكىلى رۋستام قايرىەۆ.
ءسوز سوڭىندا ەربولات دوساەۆ قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ اتىنان اسسامبلەيا وكىلدەرىنە ەلىمىزدىڭ دامۋىنا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن العىس ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، مەرەيتويلىق ماراپاتتار – بەيبىتشىلىك، بىرلىك پەن ۇلتارالىق ۇيلەسىم جولىندا ادال قىزمەتى ءۇشىن بەرىلگەن جوعارى مەملەكەتتىك باعانىڭ كورىنىسى.