ءماجىلىس دەپۋتاتى ەرلان سايروۆ قازاقستاننىڭ شەكارا ماڭىنداعى اۋداندارىن دامىتۋ ماسەلەسىن كوتەرىپ، بۇل اۋماقتارعا ارنايى مارتەبە بەرۋ قاجەتتىگىن مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلتتىق قۇرىلتايدا ۇكىمەتكە «AMANAT» پارتياسى ۇسىنعان باستامانى جان-جاقتى قاراستىرۋدى تاپسىرعان.
قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ 14 وبلىسى بەس مەملەكەتپەن (رەسەي، قىتاي، وزبەكستان، قىرعىزستان، تۇركىمەنستان) شەكتەسەدى. بۇل ايماقتاردا 65 اۋدان بار، وندا 3,5 ميلليون حالىق تۇرادى. ونىڭ ىشىندە 1,7 ميلليون ادام شەكارادان 50 شاقىرىمدىق قاشىقتىقتا ورنالاسقان 1 283 ەلدى مەكەندە ءومىر سۇرۋدە.
الايدا بىرنەشە سەبەپكە بايلانىستى شەكارا ماڭىنداعى 65 اۋداننىڭ 40-ىندا حالىق سانى كۇرت ازايعان. وعان كليماتتىڭ قولايسىزدىعى، جۇمىسسىزدىق، كولىك قاتىناسىنىڭ ناشارلىعى، ينفراقۇرىلىمنىڭ توزۋى جانە كەڭەس وداعى كەزىندە بەرىلگەن جەڭىلدىكتەردىڭ جويىلۋى سياقتى فاكتورلار اسەر ەتكەن.
"بۇل اسىرەسە سولتۇستىك قازاقستان، قوستاناي، پاۆلودار، شىعىس قازاقستان وبلىستارىندا ايقىن بايقالادى", – دەدى ەرلان سايروۆ.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسىمەن شىعىس قازاقستان، اباي وبلىستارىندا قاتون-قاراعاي، مارقاكول، تارباعاتاي، ماقانشى اۋداندارى قايتا اشىلدى. بۇل سول ايماقتاردىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا وڭ اسەر ەتكەنىن كورسەتتى.
سونداي-اق، وڭىرلەردى دامىتۋعا باعىتتالعان مەملەكەتتىك ستراتەگيالىق قۇجاتتار مەن باعدارلامالاردا شەكارالىق اۋداندارعا قولداۋ كورسەتۋ شارالارى قامتىلعان. بىراق، دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنشا، بۇل قۇجاتتاردا قاراستىرىلعان جەڭىلدىكتەر ءالى دە تولىق ىسكە اسپاي وتىر.
"شەكارالىق اۋداندارعا قاتىستى مەملەكەتتىك قولداۋ تەتىكتەرى ءتۇرلى نورماتيۆتىك اكتىلەردە شاشىراپ كەتكەن. ولاردى ۇيلەستىرەتىن ناقتى جاۋاپتى ورگان جوق، ۇلتتىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدا بەلگىلى ءبىر باسىمدىقتار بەلگىلەنبەگەن", – دەپ اتاپ ءوتتى دەپۋتات.
شەكارا ماڭىنداعى ەلدى مەكەندەردەن تۇرعىنداردىڭ جاپپاي كوشۋى جالعاسىپ جاتىر. بۇل ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە قاتەر ءتوندىرۋى مۇمكىن. دەپۋتات وسى ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن حالىقارالىق تاجىريبەگە سۇيەنۋدى ۇسىندى.
"كانادا، نورۆەگيا، اۆستراليا سياقتى ەلدەر شالعايداعى جانە شەكارا ماڭىنداعى اۋماقتاردى دامىتۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا سالىقتىق، الەۋمەتتىك، نەسيەلىك، ەنەرگەتيكالىق جانە باسقا دا ءتۇرلى جەڭىلدىكتەر بەرەدى. ءبىز دە وسى تاجىريبەنى قولدانۋىمىز كەرەك", – دەدى ەرلان سايروۆ.
سوندىقتان دەپۋتات شەكارالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ، حالىقتىڭ تۇراقتانۋىن ىنتالاندىرۋ، ىشكى كوشى-قوندى رەتتەۋ جانە ەڭبەك رەسۋرستارىن ءتيىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا ارنايى زاڭ قابىلداۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
"شەكارالىق اۋداندارعا ارنايى مارتەبە بەرۋدى كوزدەيتىن «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەكارالىق اۋماقتارىن دامىتۋ تۋرالى» ارنايى زاڭ قابىلداۋ وتە ماڭىزدى. بۇل زاڭ ەل اۋماعىن ءتيىمدى پايدالانۋعا، مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن ءبىر جۇيەگە كەلتىرۋگە، ءوڭىردىڭ دامۋىنا جانە اۋماقتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى", – دەپ تۇيىندەدى دەپۋتات.
«AMANAT» پارتياسى مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس جاقىن ارادا اتالعان زاڭ جوباسىن دايىنداپ، ۇسىناتىنىن مالىمدەدى.
