قازاقتىڭ جازبا پوەزياسىندا ۇلتتىق مۋزىكا ونەرىنە العاش بولىپ جاڭاشا فورما اكەلىپ، تىڭنان تۇرەن تۇرگەندەر دەگەندە، الدىمەن ويىمىزعا اباي ورالادى. ودان كەيىن اۋزىمىزعا ساكەن مەن ماعجاندى الامىز. داۋىلپاز اقىن قاسىم ەسىمى دە جوعارىدا اتاپ وتكەن يگى ءداستۇردى جاڭا بيىككە كوتەرۋشى، جالعاستىرۋشى رەتىندە وسى ساناتتان تابىلادى. «ءوزىم تۋرالى»، «داريعا سول قىز»، «تۋعان جەردەي» قۇنارى مول اندەرى سوزىمىزگە دالەل. وسى ورايدا «قاسىمنىڭ اندەرى-اي!» دەگەن ۇلكەن جوبانى قولعا الىپ، قاسىم مۇراسىن قايتا ءتىرىلتىپ جۇرگەن ءداستۇرلى ءانشى گۇلبارشىن تەرگەۋبەكوۆامەن سۇحباتتاسۋدىڭ ءساتى تۇسكەن ەدى.
- قازاقتىڭ داۋىلپاز اقىنى قاسىم امانجولوۆتىڭ «ءوزىم تۋرالى»، «داريعا سول قىز» سىندى ءبىردى-ەكىلى ءانىن بىلمەسە، جالپى ءبىر كەشكە ارقاۋ بولارلىق مۋزىكالىق مۇراسى بار ەكەنىن كوپشىلىك قاۋىم بىلە بەرمەيتىن. ءبىراق، ءسىزدىڭ باستاماڭىزبەن كوكتەمدە وتكەن «قاسىمنىڭ اندەرى-اي!» اتتى كونتسەرت، شىنى كەرەك، تىڭدارمان ءۇشىن جاڭالىق بولدى…
گۇلبارشىن تەرگەۋبەكوۆا: ونىڭىز راس. قاسىم اتامىزدىڭ ءاندەرىنىڭ حالىق قۇلاعىنا جەتكەنىنەن جەتپەگەنى كوبىرەك. ول اقىن سازىنىڭ كوپشىلىك كوڭىلىنەن شىقپاعانى ەمەس، ناسيحاتتالۋىنىڭ، قۇنتتالۋىنىڭ جوقتىعىندا. ماسەلەن، بەلگىلى كومپوزيتور ءابىلاحات ەسپاەۆ ەكەۋىنىڭ شىعارماشىلىق تاندەمىنەن تۋعان «اق ساۋلەم» دەيتىن كەرەمەت ءانى انشىلەردىڭ رەپەرتۋارىنان ءالى كۇنگە دەيىن تۇسپەي كەلەدى. بىراق، سوعان قاراماستان، تىڭدارمان تۇرماق، ورىنداۋشىلاردىڭ كەيبىرى ءسوزىن قاسىم امانجولوۆتىڭ جازعاندىعىنان بەيحابار ەكەندىگىن ەستىپ، كوڭىلىم قۇلازىدى. ءان اۆتورى رەتىندە سازگەر ەسىمى اتالادى دا، اقىن اتى سىرت قالىپ قويادى. قاسىم اتامىزدىڭ ەل اۋزىندا ايتىلماي كەلە جاتقان مۇنداي اندەرى وتە كوپ. وسىنىڭ بارلىعىن جيناستىرىپ، حالىق نازارىنا ۇسىنىپ، قاسىم امانجولوۆ ەسىمىن قايتا جاڭعىرتقىمىز كەلدى. جالپى اقىننىڭ رۋحى ءورشىل، ءمىنەزى وتكىر كەلگەنىمەن، اندەرىندەگى ءيىرىم نازىك ليريزم مەن تەرەڭ تولعانىسقا قۇرىلعان. قاسىم اندەرى كەيدە ماعان اقىننىڭ جۇرەك تۇكپىرىنە تۇنعان جان دەرتىن، قايعى-قاسىرەتى مەن ارىز-ارمانىن عالامات ءبىر وتتى، قۋاتتى، بىراق سونشالىقتى سىرشىل دا نازىك سەزىممەن ءان نوتالارىنا اكەلىپ جانارتاۋداي جارىپ جىبەرگەندەي كورىنەدى. كەيدە ولەڭ وزەگىنە سىيماعان كەۋدەسىندەگى تەڭىز-تولقىنىستى، «داۋىل سىردى» پوەزيا قۇدىرەتى جەتپەگەندىكتەن دە، ءان ارقىلى جەتكىزدى مە ەكەن دەپ ويلايمىن. قاسىم اندەرىن ەستىگەندە ءوز باسىم وسىنداي ءبىر عاجايىپ سەزىم تولقىنىسىنا تۇسەمىن.
- جالپى باسقا-باسقا، قاسىمنىڭ جىر ەمەس، ءان كەشىن ۇيىمداستىرۋ يدەياسى قالاي تۋدى؟ تاۋداي دۇنيەنىڭ سوڭىن قىلداي قىلىپ الامىن دەگەن قورقىنىش سىزدە بولمادى ما؟
گۇلبارشىن تەرگەۋبەكوۆا: ءالبەتتە، ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى موينىما الىپ وتىرعانىمدى ءاۋ باستان-اق سەزىندىم. ويتكەنى، قاسىم امانجولوۆتى تانىمايتىن، ونىڭ ولەڭدەرىن بىلمەيتىن قازاق جوق. كونتسەرتكە كەلگەن قوناقتىڭ كوپشىلىگىنىڭ بۇل باستاماما سىناي قارايتىنىن دا قاپەرىمدە ۇستادىم. سوندىقتان قالايدا بولسىن كەشتى حالىقتىڭ ەسىنەن كەتپەستەي ەتىپ وتكىزۋگە بار كۇش-جىگەرىمدى سالدىم. جالپى كونتسەرت ۇيىمداستىرۋ يدەياسى ءبىر-اق ساتتە تۋا سالعان جوق. قاسىم اتامىزدىڭ كەشىن وتكىزۋدى بۇرىننان ويلاپ جۇرگەنمىن. اقىننىڭ ەسىمى مەرەيتويلارىندا عانا اتالىپ وتىلەدى دە، ودان كەيىن كەلەسى اتاۋلى كۇنگە دەيىن اراداعى ون جىلدىڭ ءوتۋىن كۇتىپ، قاراڭعىدا قالىپ قويادى، ناسيحاتتالمايدى. بۇل ءبىر تۇرتكى بولسا، ەكىنشى قاسىمنىڭ اندەرى قۇلاعىما بالا كۇنىمنەن ءسىڭىپ ءوستى. ەڭ العاش ءبىرىنشى سىنىپ وقىپ جۇرگەنىمدە الىپپەمەن قوشتاسۋ كەشىندە اقىننىڭ «ءوزىم تۋرالى» ءانىن دومبىرانىڭ سۇيەمەلدەۋىندە ورىندادىم. سوندا بار بولعانى جەتى-اق جاستامىن. مىنە، داۋىلپاز اقىنعا دەگەن مەنىڭ العاشقى قۇرمەتىم وسىلاي باستالعان. جالپى بۇل جوبانى قاسىم اندەرىنە ارنالعان رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەگى العاشقى كەش دەپ سەنىمدى تۇردە ايتا الامىز. بولاشاقتا ءشامشى، مۇقاعاليعا ارنالعان كونتسەرتتەر سەكىلدى، جىلىنا، نە بولماسا ەكى جىلدا ءبىر قاسىم اتانىڭ شىعارماشىلىق ءان كەشىن وتكىزىپ تۇرساق دەگەن ۇلكەن ماقساتىمىز دا بار.
- ادەتتە، شىعارماشىلىق ادامىنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلىققا كەلگەندە قىرى بولمايدى دەپ جاتادى. بۇل جاعى سىزدە قالاي بولدى؟
گۇلبارشىن تەرگەۋبەكوۆا: قيىندىق بولمادى دەپ ايتپايمىن، ارينە، بولدى. العاشىندا قولداۋشىلار تابىلماي، اكىمشىلىك تاراپىنان دا قامقورلىق سەزىلە قويمادى. سونىڭ سالدارىنىن ويعا العان كوپ دۇنيەم ىسكە اسپاي قالدى. الايدا دوستارىم، جاناشىر جاقىندارىمنىڭ قولداپ، دەمەۋىنىڭ ارقاسىندا بارلىعىن دا جەڭدىك. زالدا ينە شانشار ورىن بولمادى. كونتسەرتتەن كەيىن دە حالىق ريزا بولىپ، العىستارىن ءبىلدىرىپ جاتتى. سوعان قاراعاندا، العاشقى قادامىمىز جامان بولماعان سياقتى. اللا قالاسا، ەندى بۇل كەشتىڭ زاڭدى جالعاسىن قاراشا ايىنىڭ 28-ءى كۇنى قاسىمنىڭ ءوزىنىڭ ەلى، تۋعان توپىراعى قاراعاندى قالاسىندا وتكىزسەك پە دەپ ويعا الىپ وتىرمىز.
- بايقايمىز، قازىر قوعامدا حالىققا ورتاق ۇلداردى تەك جەرلەستەرى ءىزدەپ، ناسيحاتتايتىن ءبىر جامان ءۇردىس دەندەپ تۇر. شىنىڭىزدى ايتىڭىزشى، بۇل جوبانى قولعا الۋىڭىزعا قاسىم امانجولوۆپەن جەرلەستىگىڭىز باستى سەبەپ بولعان جوق پا؟
گۇلبارشىن تەرگەۋبەكوۆا: بەلگىلى ءبىر دارەجەدە سەبەپ تە بولعان شىعار. ءبىراق، ول سەبەپ تىكەلەي جەرلەستىككە ەمەس، جوعارىدا اتاپ وتكەنىمدەي، بالاۋسا شاعىمدا ونەرگە جولىمدى اشقان اقىن شىعارماشىلىعىنا دەگەن شەكسىز قۇرمەتپەن استاسادى. جالعىز قاسىم ەمەس، بىزدە ەلەنىپ، ەسكەرىلمەي جاتقان تۇلعالار جەتەرلىك. ءماسەلەن، احمەت بايتۇرسىنوۆ، ءساكەن سەيفۋللين، كەيىنگىلەردەن باكىر تاجىباەۆ، سەيدوللا بايتەرەكوۆتەي دارىندار نەگە تۇرادى؟ ءبىر عانا ساكەن مەن احمەت سىندى ارىستارىمىزدى الىپ قارايىق. سوناۋ قۋعىن-سۇرگىن جىلدارىنىڭ قۇربانى بولىپ، بۇگىندە ەسىمدەرى اقتالدى. بىراق سول اسىلدارىمىزدى لايىقتى دەڭگەيدە ەسكە الىپ، قادىرىنە جەتە الىپ جاتساق، قانەكي؟! سۇلۋ سوزبەن سۋرەت سالعان سىرشىل ساكەننىڭ قانشاما ءانىن شاڭ باسىپ جاتىر مۇراعاتتاردا. سونىڭ بارلىعىن ارشىپ الىپ، حالقىمەن قايتا قاۋىشتىرسام، انسۇيەر قاۋىمنىڭ جۇرەگىنە جەتكىزسەم دەگەن ۇلكەن ماقساتتارىم بار. ول ەندى، ارينە، بولاشاقتىڭ ەنشىسىندە.
نازەركە جۇماباي.
