اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ مەكسيكالىق جانە كانادالىق تاۋارلارعا 25% تاريف ەنگىزۋدى 1 ايعا شەگەردى. سەبەبى ەكى ەلدىڭ پرەزيدەنتتەرى دونالد ترامپقا شەكارادا ەسىرتكىمەن كۇرەستى كۇشەيتۋگە ۋادە بەرگەن. بۇل تۋرالى ۆۆس جازدى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
بۇل شاراعا سايكەس، مەكسيكاعا 10 مىڭ ۇلتتىق گۆارديا ساربازى جىبەرىلەدى، ولار ەسىرتكى تاسىمالىمەن كۇرەسۋگە باعىتتالادى. بۇل شەگەرۋ تۋرالى كانادانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى دجاستين تريۋدو دا حابارلادى، ول شەكارانى قورعاۋدى كۇشەيتۋگە ۋادە بەردى.
بۇعان دەيىن ترامپ مەكسيكا مەن كانادانىڭ يمپورتتاۋشىلارىنان 25 پايىزدىق باج سالىعىن الۋ جوسپارىن جاريالاعان بولاتىن، بۇل شارا سارسەنبىدەن باستاپ كۇشىنە ەنۋى كەرەك ەدى. سونداي-اق، قىتايدان يمپورتتالعان تاۋارلارعا 10 پايىزدىق باج سالىعى ەنگىزىلمەك بولدى.
قىتايعا قاتىستى شەشىم سارسەنبى كۇنى ۆاشينگتون ۋاقىتىمەن تۇنگى 12-دە كۇشىنە ەندى. ال پەكين بىردەن جاۋاپ شارالارىن ەنگىزەتىنىن حابارلادى. قىتاي قارجى مينيسترلىگى اقش-تان يمپورتتالاتىن كومىر مەن سۇيىتىلعان تابيعي گازعا 15 پايىزدىق، ال مۇناي مەن باسقا دا امەريكالىق تاۋارلارعا، سونىڭ ىشىندە اۆتوموبيلدەر مەن اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىنا 10 پايىزدىق باج سالىعىن ەنگىزەتىنىن مالىمدەدى.
اقش پرەزيدەنتى قىتاي باسشىسى سي تسزينپينمەن سويلەسۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن ايتتى، بىراق ءالى كەزدەسپەگەن.
ترامپ جاڭا باج سالىعىن ەنگىزۋدىڭ بىرنەشە سەبەبىن اتادى، ولاردىڭ ىشىندە اقش شەكاراسىنداعى قاۋىپسىزدىك، ەلگە ەسىرتكى كونترابانداسىن توقتاتۋ جانە ساۋدا بالانسىنىڭ تاپشىلىعىن ازايتۋ ماسەلەلەرى بولدى.
سونىمەن قاتار، ترامپ ەۆروسويۋزدەن كەلەتىن تاۋارلارعا دا وسىنداي باج سالىعىن ەنگىزەتىنىن مالىمدەدى.
«ولار ءبىزدىڭ ماشينالارىمىزدى المايدى، ءبىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىمىزدى المايدى. ولار ءبىزدىڭ ەشتەڭەمىزدى المايدى – ال ءبىز ولاردان ءبارىن ساتىپ الامىز»، – دەدى ول جۋرناليستەرگە.
دۇيسەنبى كۇنى اشىلعان قور نارىعى ترامپتىڭ جاڭا مالىمدەمەلەرىنە ايتارلىقتاي تەرىس اسەر ەتتى. بىراق، مەكسيكا پرەزيدەنتى كلاۋديا شەينباۋم جاڭا تاريفتەر ەنگىزىلمەي تۇرىپ، ترامپپەن تەلەفون ارقىلى سويلەسكەنىن جانە شەگەرۋ تۋرالى كەلىسىمگە كەلگەنىن حابارلادى.
شەينباۋم كەلىسىلگەن شارتتاردىڭ ىشىندە اقش-تىڭ مەكسيكاعا جوعارى قۋاتتى قارۋلاردىڭ جەتكىزىلۋىن بولدىرماۋ جونىندەگى شارالار قابىلداۋ مىندەتىن دە قامتيتىنىن ناقتىلادى. ترامپ شەگەرۋ شەشىمى ەكى ەل اراسىنداعى جاڭا كەلىسسوزدەر ءۇشىن پايدالى بولاتىنىن ايتتى، ال وسى كەلىسسوزدەر ءبىر اي بويى جۇرگىزىلەدى.
شەينباۋم ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا: «ءبىز ءبىر اي بويى بىرلەسىپ جۇمىس ىستەپ، ءوزارا سەنىمىمىزدى ارتتىرۋ ءۇشىن ەڭ جاقسى جولدى تابۋعا تىرىسامىز»، – دەپ مالىمدەدى.
وسى مالىمدەمەلەردەن كەيىن امەريكاندىق قور نارىعى الدىڭعى كۇندەرى جوعالتقان قۇندى قاعازداردىڭ شامامەن جارتىسىن قايتارىپ، بۇل دا مەكسيكا پەسوسىنىڭ قۇلدىراعان ايىرباس باعامىن نىعايتۋعا مۇمكىندىك بەردى.
