تۇمار (عۇرىپ). ادامعا، مالعا تۇمار تاعۋ ەرتەدەن كەلە جاتقان ءداستۇرلى ادەت. ول كوبىنەسە ادامعا (اسىرەسە جاس بالاعا), مالعا كوزدىڭ سۇعىنان، ءتىلدىڭ ۋىنان ساقتاسىن دەپ تاعىلادى. ونى وقىعان مولدالار، يشاندار، ەمشىلەر دۇعالاپ بەرەدى. تۇماردى مويىنعا، باس كيىمگە، كيىم جاعاسىنا تاعادى.
تۇمار كوز تيمەسىن دەپ جۇيرىك اتقا، جاڭا تۋعان بوتاعا، قۇلىنعا، ءسۇتتى بيە مەن سيىرعا دا تاعىلادى. مۇنداي ادەپ – عۇرىپ ەل اراسىندا ءالى دە بار جانە ودان كەلەر زيان جوق ەكەنىن جۇرت ءبىلۋى كەرەك.
تىلىمىزدە تۇمار تۇرلەرىنە بايلانىستى قالىپتاسقان مىناداي اتاۋلار بار:
جاستىق تۇمار – ءتورتبۇرىشتى ءتۇستى مەتالدان جاسالعان كوركەمدىك بۇيىم.
قيىق تۇمار – ساندىككە مويىنعا تاعىلاتىن جىلتىراۋىق زاتتاردان ىستەلەتىن تۇمار.
لاعىل تۇمار – لاعىل تاسپەن بەزەلگەن تۇمار.
سىركەلى قولتىق تۇمار – بەتىنە سىركەلەپ ورنەك سالىنعان تۇمار.
التىن تۇمار – كۇمىس بەتىنە التىن جالاتقان، التىنمەن اشەكەيلەنگەن تۇمار.
تۇمارشا – اسىل تاستى كۇمىستەن جاسالعان، مويىنعا تاعىلاتىن اشەكەيدى كوبىنەسە قىزدار تاققان.
ءتىللا تۇمار – التىنمەن اپتالعان تۇماردىڭ ءبىر ءتۇرى (ر.شويبەكوۆ).
مۇنىمەن بىرگە تۇماردىڭ ءۇش بۇرىشتى نەمەسە قيىقشالاپ جاقسى، قىمبات ماتادان، بىلعارىدان جاسالاتىن تۇرلەرى دە بولادى.
