قاڭتار وقيعاسىندا كوزگە تۇسكەن داۋلى تۇلعالاردىڭ سوتتالۋىنا دەپۋتاتتاردىڭ پىكىرى قانداي؟ وسى ىسكە قاتىستى نازارباەۆتىڭ تۋىسى نەگە جەڭىل جازامەن قۇتىلدى، ونىڭ بۇيرىعىن ورىندادىق دەگەندەر ەگە ۇزاق مەرزىمگە سوتتالدى؟
قاڭتاردىڭ 27-سىندە «ديكي ارمان» لاقاپ اتىمەن تانىمال ارمان جۇماگەلديەۆ 20 جىلعا باس بوستاندىعىنان ايرىلدى. سونداي-اق «ديكي ارماننىڭ» قامقورشىسى بولدى دەلىنگەن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى 5 دەپارتامەنتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى رۋسلان ىسقاقوۆ – 15 جىلعا، ال الماتى قالاسى ءماسليحاتىنىڭ ەكس-دەپۋتاتى قايرات قۇدايبەرگەن 8 جىلعا سوتتالدى. سوت وتىرىسىندا رۋسلان ىسقاقوۆ وزىنە ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسى ۇقك توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى سامات ءابىشتىڭ بۇيرىق بەرگەنىن جانە ءوزىنىڭ سول بۇيرىقتى ورىنداعانىن مالىمدەگەن بولاتىن. ءبىر قىزىعى سوت ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ نەمەرە ءىنىسىن 8 جىلعا شارتتى جازامەن سوتتادى. كەشەگى ۇكىمگە بايلانىستى ءماجىلىستىڭ ءبىر توپ دەپۋتاتتىڭ پىكىرىن بىلدىك.
سوت ماتەريالىمەن تانىس ەمەسپىن – ەرلان ستامبەكوۆ
– ارمان جۇماگەلديەۆكە شىققان سوت ۇكىمىنە بايلانىستى نە ايتاسىز؟
– بىرىنشىدەن، سوتتىڭ شەشىمىنە بايلانىستى پىكىر ايتاتىنداي ونىڭ ىشىندەگى ماتەريالدارمەن تانىس ەمەسپىن. بىراق مەنىڭشە، سوتتىڭ شەشىمى زاڭدى تۇردە جاسالعان دەپ ويلايمىن.
– قاڭتار ءىسى بويىنشا «ديكي ارمان» - 20 جىلعا، ال سامات ءابىش 8 جىلعا شارتى جازامەن سوتتالدى. وسى ۇكىمدە ادىلەتسىزدىك جوق پا؟
– تاعىدا قايتالاپ ايتايىن، سوتتىڭ ماتەريالدارىمەن تانىس ەمەسپىن. سوندىقتان ول تۋرالى ناقتى ايتا المايمىن. قاراۋ كەرەك.
ۇكىم ادىلەتسىز دەپ ەسەپتەيمىن – جاناربەك ءاشىمجان
– ارمان جۇماگەلديەۆكە شىققان سوت ۇكىمىنە بايلانىستى نە ايتاسىز؟
– تەرگەۋ جۇمىستارى ۇزاق ۋاقىت جۇرگىزىلدى. سوندىقتان ءتيىستى قۇقىقتىق ورگاندار، پروكۋراتۋرانىڭ ايىپتاۋى ورىندى دەپ ەسەپتەيمىن. ويتكەنى قاڭتار وقيعاسى كەزىندە وسى تۇلعاعا بايلانىستى كوپتەگەن ماسەلەلەر ايتىلدى. سوت جابىق جاعدايدا وتسە دە كەي كەزدە اشىق اقپاراتتار شىعىپ جاتتى. سوندىقتان ۇكىم دۇرىس دەپ ەسەپتەيمىن.
– سامات ءابىشتى 8 جىلعا شارتتى جازمەن سوتتاۋ ادىلەتتى بولدى ما؟
– ادىلەتسىز بولدى دەپ ەسەپتەيمىن.
– ول نەگە ءتيىستى جازاسىن المادى؟
– بۇل سۇراقتى ءتيىستى قۇزىرلى ورگاندارعا قويىڭىز. پروكۋراتۋرا مەن ىشكى ىستەر مينيسترىلىگىنىڭ تەرگەۋشىلەرى ۇكىمدى شىعاردى عوي. مەن ءوز باسىم وسىعان قاتىستى ۇكىمدى ادىلەتسىز دەپ ەسەپتەيمىن.
ول ۇلكەن قاتەلىك جاسادى – امانجول التاەۆ
– ارمان جۇماگەلديەۆكە شىققان سوت ۇكىمىنە بايلانىستى نە ايتاسىز؟
– بىرىنشىدەن، سوتتىڭ شەشىمىنە باعا بەرە المايمىز. دەي تۇرعانمەن ونىڭ ۇلكەن قاتەلىك جاساعانى اقيقات قوي. بۇعان دەيىن «ارماننان الپامىس جاساۋدىڭ قاجەتى جوق» دەپ ايتقان بولاتىنمىن. ەلى مەن مەملەكەتىنىڭ الدىندا قاتەلىك جاسادى ما، سول جاساعان قاتەلىگىن زاڭعا ساي ءوز موينىمەن كوتەرۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن.
– مىسالى سامات ءابىش 8 جىلعا شارتتى جازامەن سوتتالدى. ياعني ول جازاسىن ۇيىندە وتىرىپ وتەيدى. وسى ەكى ۇكىمدى سالىستىرعان كەزدە ادىلەتسىزدىك بايقالماي ما؟
– سوت جۇيەسى مەن قۇقىق قورعاۋ سالاسىندا ادىلەتتىلىك بولۋ كەرەك ەكەنىن ايتىپ كەلە جاتىرمىز. ال قاي تۇلعاعا قانداي جازا تاعايىنداعانى تۋرالى قۇقىق قورعاۋ، ونىڭ ىشىندە سوت جۇيەسىنىڭ موينىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىندەگى شارۋا.
– سىزدەردە جاۋاپكەرشىلىك جوق...
– بىزدە جاۋاپكەرشىلىك جوق. ويتكەنى ءبىز سوت پروتسەسىنە ارالاسپايمىز. ارالاسپاعاننان كەيىن وعان «بىلاي ىستە، بىلاي ىستە» دەپ ايتپايمىز. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدە سوت جۇيەسى جازانى تاعايىنداۋعا دا جانە تاعايىنداعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى تولىق موينىنا الۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن.
بەلگىلى عوي جاعداي – ەرمۇرات باپي
– ديكي ارمانعا كەسىلگەن 20 جىل ۇكىمگە بايلانىستى نە ايتاسىز؟
– قاڭتار قىرعىندا كوماندا بەرگەن سامات ءابىش جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايىنشا قازىرگى جازانى ادىلەتتى دەپ ايتا المايمىن.
– سامات ءابىشتى نەگە جازاعا تارتا الماي وتىرمىز؟
– بەلگىلى عوي جاعداي...
