ارحەولوگتار موڭعولياداعى بايانحونگور ايماعىنىڭ اۋماعىندا سەنساتسيالىق جاڭالىق اشتى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى MiddleAsianNews-كە سىلتەمە جاساپ.
اقپاراتقا سايكەس، ارحەولوگتار XIII عاسىردا ءومىر سۇرگەن اۋقاتتى ادامنىڭ مۋمياسىن تاپقان. بۇل ەرەكشە جاقسى ساقتالعان تابىس وتكەنگە تەرەڭ ءۇڭىلىپ، موڭعول اريستوكراتياسىنىڭ ءومىرى مەن مادەنيەتى تۋرالى كوپ نارسە بىلۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
مۋميا تاس قاشالعان زيراتتان تابىلدى، بۇل سول كەزدەگى جەرلەۋ راسىمدەرىنە ءتان. عالىمدار ونىڭ 45-50 جاستاعى، بويى 180-188 سانتيمەتر شاماسىندا بولعان ەر ادام ەكەنىن انىقتادى.
عالىمداردى مۋميانىڭ ساقتالۋ جاعدايى تاڭعالدىردى: تەرىسى، شاشى، تىرناقتارى، ءتىپتى ساۋساق ىزدەرى دە ساقتالعان. بۇل مۇنداي دەڭگەيدە ساقتالۋ مۋميانى جان-جاقتى زەرتتەۋگە جانە ونىڭ ءومىرى مەن تاماقتانۋ راتسيونى تۋرالى قۇندى اقپارات الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
مۋميانىڭ كيىمدەرى ونىڭ جوعارى الەۋمەتتىك مارتەبەسىن كورسەتەدى. ول
تەرىدەن جاسالعان اشەكەيلەنگەن ءداستۇرلى موڭعول كيىمىن جانە XIII-XIV عاسىرلارداعى اقسۇەيكتەرگە ءتان باسقا دا كيىمدەرمەن بىرگە تابىلعان.
«بۇل تابىس ءبىزدىڭ زەرتتەۋلەرىمىزدە شىنايى جاڭالىق بولىپ سانالادى. مۋميا بىزگە تەك ءبىر ادامنىڭ ءومىرى تۋرالى كوپ نارسە بىلۋگە عانا ەمەس، سول كەزدەگى موڭعول كوشپەندىلەرىنىڭ مادەنيەتى مەن تۇرمىسى تۋرالى جاڭا مالىمەتتەر الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى»، – دەدى ەكسپەديتسيا جەتەكشىسى، دوكتور بات-ەردەنە سۋحبااتار.
تاس زيراتتار – ەجەلگى موڭعولدار تۋرالى قۇندى اقپارات كوزى. بۇل جەرلەۋ ءراسىمى وتە ەرتە زاماندارعا ۇلاساتىن جانە موڭعول كوشپەندىلەرىنىڭ كوسموگونيالىق تۇسىنىكتەرىن، ولىمگە دەگەن كوزقاراستارىن كورسەتەدى. «حادان گەرتەە حاريلاا» («ۇيىنە ورالدى – تاستارعا») دەگەن ءسوز موڭعولدار ءۇشىن تاس تەك جەرلەۋ ورنى عانا ەمەس، ماڭگىلىكتىڭ جانە قايتا ءتىرىلۋدىڭ سيمۆولى بولعانىن بىلدىرەدى.