بۇگىن – ايگىلى ءانشى، اكتەر، رەجيسسەر، پەداگوگ، ۇلتتىق كاسىبي تەاتر ونەرىنىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ ءبىرى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى قۇرمانبەك جانداربەكوۆتىڭ تۋعانىنا 120 جىل تولدى.
دارا تالانتىمەن ءدۇيىم جۇرتتى ءتانتى ەتكەن قۇرمانبەك جانداربەكوۆتىڭ بويىنداعى تابيعي دارىن، انشىلىك قابىلەت تەاتر ساحناسىندا كەسەك وبرازدار گالەرەياسىن جاساۋعا مۇمكىندىك بەردى.
تەاتر ساحناسىنداعى العاشقى قادامى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «قاراگوز» تراگەدياسىنداعى سىرىم، «ەڭلىك-كەبەكتە» كەبەك رولدەرىنەن باستالدى.
قۇرمانبەك جانداربەكوۆ - قازاق وپەراسىنىڭ دامۋىنا دا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان ازاماتتاردىڭ ءبىرى. ۇزدىك وپەرالىق پارتيالارىنىڭ ءبىرى «قىز جىبەك» وپەراسىنداعى بەكەجان ءرولى.
قۇرمانبەك جانداربەكوۆ 1905 جىلى شىمكەنت ۋەزىنىڭ اقسۋ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. اكەسى جانداربەك انگە دە، ايتىسقا دا ۇستا، سەگىز قىرلى ءبىر سىرلى كىسى بولسا كەرەك. العان جارى شيمەنە ءارى ءانشى، ءارى اقىن دەسەدى. ءان مەن كۇي، جىر-دۋماننان ارىلمايتىن وتباسىندا تاربيەلەنگەن بالا قۇرماش بەس جاسىنان ولەڭ ايتىپ، دومبىرا تارتادى.
1916 جىلى اكەسى جانداربەكتى پاتشانىڭ جارلىعىمەن اسكەرگە العاندا نەمەرە ءىنىسى ابدىكارىم قۇرمانبەك پەن جەڭگەسى شيمەنەگە قامقور بولادى. قۇرەكەڭ اعاسىنىڭ سەرىلىگى مەن تاپقىر دا وتكىرلىگىنە ءتانتى بولىپ ەلىكتەپ وسەدى.
جيىرماسىنشى جىلدارى تاشكەنت قالاسىندا حالىق اعارتۋ ينستيتۋتىندا وقي ءجۇرىپ، قۇرمانبەك كوركەمونەرپازداردىڭ دراما ۇيىرمەسىنە ۇزبەي قاتىسادى.
قۇرمانبەك جانداربەكوۆ تاشكەنت پەداگوگيكالىق ۋچيليششەسىن، ماسكەۋدەگى بۇكىلوداقتىق كينەماتوگرافيا ينستيتۋتىنىڭ اكتەرلىك ءبولىمىن جانە مەملەكەتتىك تەاتر ونەرى ينستيتۋتىن بىتىرگەن.
اباي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ، م.اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەميالىق دراما تەاترىنىڭ باس رەجيسسەرى، قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسىنىڭ وقىتۋشىسى قىزمەتتەرىن اتقارعان.
سونىمەن قاتار، ول تارعىن («ەر تارعىن»), جالبىر («جالبىر») پارتيالارىن ورىنداپ، انشىلىك شەبەرلىگىن تانىتتى. رەجيسسەر رەتىندە ە.برۋسيلوۆسكيدىڭ «ەر تارعىن»، «جالبىر»، «گۆارديا، العا»، ا.جۇبانوۆ پەن ل.ءحاميديدىڭ «اباي»، م.تولەباەۆتىڭ «ءبىرجان-سارا» وپەرالارىن قويدى. كينوعا ءتۇسىپ، جاقاس («امانگەلدى»), قادىرباي («جامبىل»), سادىق («ءبىز جەتىسۋدانبىز») بەينەلەرىن سومدادى.
جيىرماسىنشى جىلداردا تاشكەنت قالاسىندا وتكەن ءبىر كونتسەرتتە قازاقتىڭ جەتپىستەن استام ءانىن شىرقاعان.
لەنين، ەڭبەك قىزىل تۋ، «قۇرمەت بەلگىسى» وردەندەرىمەن ماراپاتتالعان. الماتى قالاسىندا ءبىر كوشەگە اتى بەرىلىپ، ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارىندا تۇرعان ۇيىنە ەسكەرتكىش تاقتا ورناتىلعان.
