قازىرگى زاماندا شوپوگوليزم، ياعني شامادان تىس ساتىپ الۋعا دەگەن اۋەستىك، قوعامداعى جاڭا تاۋەلدىلىكتەردىڭ بىرىنە اينالدى. 2023 جىلعى ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك، قازاقستانداعى ەرەسەكتەردىڭ شامامەن 15%-ى شوپوگوليزم بەلگىلەرىن كورسەتەدى. ونلاين ساۋدانىڭ جانە جەڭىلدىكتەردىڭ كەڭ تارالۋى ادامداردى قارجىلىق قيىندىقتارعا اكەلىپ، باقىلاۋسىز ساۋدا جاساۋعا يتەرمەلەيدى.
شوپوگوليزم – تەك قارجىلىق ەمەس، پسيحولوگيالىق ماسەلە. ادامدار ەموتسيالىق كۇيزەلىستى جەڭىلدەتۋ ءۇشىن ءجيى قاجەتسىز زاتتاردى ساتىپ الادى. ساۋدا جاساعاننان كەيىنگى قىسقا ۋاقىتتىق قۋانىش تەز جوعالىپ، جاڭا زاتتار الۋعا دەگەن قاجەتتىلىك قايتا پايدا بولادى. ناتيجەسىندە، كرەديتتەر مەن قارىزدار كوبەيىپ، قارجىلىق تۇراقتىلىق بۇزىلادى.
بۇل تاۋەلدىلىكتى جەڭۋ ءۇشىن قارجىلىق ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ جانە ەموتسيالىق جاعدايدى باسقارۋ ماڭىزدى. ءاربىر ادام ءوزىنىڭ تۇتىنۋشىلىق ادەتتەرىنە مۇقيات قاراپ، اقشانى سانالى تۇردە جۇمساۋدى ۇيرەنۋى ءتيىس.