ە.قوشانوۆ: ماجارستانمەن پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا مۇددەلىمىز

855
Adyrna.kz Telegram

ماجارستان مەملەكەتتىك جينالىسىنىڭ توراعاسى لاسلو كيوۆەردىڭ شاقىرۋىمەن قازاقستان پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ سپيكەرى ەرلان قوشانوۆ باستاعان ءبىر توپ دەپۋتات رەسمي ساپارمەن ماجارستانعا باردى. بۋداپەشت قالاسىندا دەپۋتاتتار ماجارستان پرەزيدەنتى تاماش شۋيوكپەن جانە ماجارستان مەملەكەتتىك جينالىسىنىڭ توراعاسى لاسلو كيوۆەرمەن كەزدەستى. سونداي-اق، قارساق قالاسىنىڭ تۇرعىندارمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. 

ماجارستان پرەزيدەنتى تاماش شۋيوكپەن  جۇزدەسۋدە ەكى ەل اراسىنداعى دوستىق پەن ىنتىماقتاستىق ماسەلەسى كەڭىنەن تالقىلاندى. ءماجىلىس توراعاسى ورتالىق ەۋروپاداعى باۋىرلاس حالىق – ماجار ەلىنە ەرەكشە ىقىلاسپەن كەلىپ وتىرعانىن ايتىپ، قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ جولداعان سالەمىن جەتكىزدى.

–  ماجارستانمەن ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ – قازاقستاننىڭ سىرتقى ساياساتىنداعى باسىم باعىتتىڭ ءبىرى. قازاقستان مەن ماجارستان اراسىندا ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس ورناعاننان بەرى ىنتىماقتاستىعىمىز – ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك دەڭگەيىنە جەتتى. بيىل سول ستراتەگيالىق ارىپتەستىگىمىزگە 10 جىل تولىپ وتىر. ارينە، بۇل – كوشباسشىلارىمىزدىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ جەمىسى، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.

كەزدەسۋ بارىسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىنە ەرەكشە نازار اۋدارىلدى.

ءماجىلىس توراعاسى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ باستاماسىمەن سوڭعى جىلدارى قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان اۋقىمدى رەفورمالار تۋرالى ايتىپ بەردى. سونىڭ ىشىندە 6 قازاندا وتكەن جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمعا توقتالدى.

– ەلىمىزدە جاڭا ساياسي مادەنيەت قالىپتاسۋدا. ونىڭ وزەگى – بارلىق ماڭىزدى شەشىمدەر قوعاممەن بىرگە تالقىلانادى. قاسىم-جومارت توقاەۆ پرەزيدەنتتىك قىزمەتىنىڭ العاشقى كۇندەرىنەن-اق وسى ءىستى قولعا الدى. كۇنى كەشە ەلىمىزدە اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ ماسەلەسى بويىنشا جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋم ءوتتى. ەل بولاشاعىنا تىكەلەي قاتىستى بولعان سوڭ، بۇل ماسەلە جونىندە شەشىم قابىلداۋدى مەملەكەت باسشىسى حالىقتىڭ ءوز ەركىنە بەردى. 6 قازاندا قازاقستان حالقىنىڭ باسىم كوپشىلىگى پرەزيدەنتتىڭ بۇل باستاماسىن قولدادى. ءبىز اتوم ونەركاسىبى سالاسىندا ماجارستاننىڭ تاجىريبەسى مول ەكەنىن بىلەمىز.  وسى سالادا بىرلەسىپ كادر دايارلاۋ قولعا الىنىپ جاتىر. بۇل جۇمىستى كۇشەيتۋگە دايىنبىز، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.

سونان سوڭ ەرلان قوشانوۆ ماجارستان مەملەكەتتىك جينالىسىنىڭ توراعاسى لاسلو كيوۆەرمەن كەزدەسىپ،  پارلامەنتارالىق قارىم-قاتىناستىڭ قازىرگى جاي-كۇيى مەن كەلەشەگىن جان-جاقتى تالقىلادى.

– ءبىز ءۇشىن ماجارستان – سەنىمدى دوس، باۋىرلاس مەملەكەت جانە ستراتەگيالىق سەرىكتەس. سوندىقتان پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى نىعايتۋعا مۇددەلىمىز. سىزدەردە دە ءدال وسىنداي ىقىلاس بار ەكەنىن بىلەمىز. زاڭ شىعارۋشى ورگاندارىمىزدا پارلامەنتارالىق دوستىق توپتارى قارقىندى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. ءبىز حالىقارالىق ۇيىمدار اياسىنداعى كوپجاقتى فورماتتا دا تىعىز بايلانىستامىز. وسى ىقپالداستىقتى ودان ءارى ارتتىرۋعا شاقىرامىن، – دەدى ءماجىلىس توراعاسى.

سونداي-اق دەلەگاتسيا باسشىسى ماجار ارىپتەستەرىنە ءماجىلىستىڭ قازىرگى زاڭ شىعارۋ قىزمەتى جايلى دا اقپارات بەردى.

كەزدەسۋ سوڭىندا ەكى ەل پارلامەنت باسشىلارى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى مەن ماجارستاننىڭ مەملەكەتتىك جينالىسى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى. بۇل قادام پارلامەنتارالىق بايلانىستى نىعايتۋعا زور سەپتىگىن تيگىزەتىنى انىق.

سونىمەن بىرگە ەرلان قوشانوۆ ارىپتەسى لاسلو كيوۆەردى قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلۋگە شاقىردى.

دەلەگاتسيا مۇشەلەرى بۋداپەشت قالاسىنداعى استانا كوشەسىندە ورنالاسقان اباي قۇنانبايۇلىنىڭ ەسكەرتكىشىنە گۇل شوقتارىن قويىپ، ماجارستاندا وقيتىن قازاقستان ستۋدەنتتەرىمەن كەزدەستى.

ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ رەسمي ساپارى كەلەسى كۇنى قارساق قالاسىندا جالعاستى. ەرلان قوشانوۆ ونداعى جەرگىلىكتى تۇرعىندارمەن – باۋىرلاس قىپشاقتارمەن كەزدەسۋ وتكىزدى.

– ءبىز ارقاشان وزدەرىڭىزگە جانى ءبىر، قانى ءبىر باۋىرلارىمىز رەتىندە قارايمىز. قازاق تا، ماجار دا – ەۋرازيانىڭ ۇلى دالاسىندا مەكەن ەتىپ، سالتانات قۇرعان ەجەلگى عۇندار مەن تۇركىلەردىڭ، قىپشاقتاردىڭ مۇراگەرى.  ءبىزدى گەنەتيكالىق تامىرىمىز عانا ەمەس،  ەكى ەلگە ورتاق داڭقتى تاريحىمىز، بۇزىلماس ءداستۇرىمىز جالعاپ جاتىر. ءححى عاسىردا باۋىرلاس حالىقتار اراسىنداعى بايلانىس، سونىڭ ىشىندە قازاق-ماجار ىنتىماقتاستىعى بارىنشا ارتىپ كەلەدى. وسى ءۇردىس ءبىزدى قۋانتادى. ەل مەن ەلدى قوساتىن، دانەكەر بولاتىن ەڭ الدىمەن – سىزدەر مەن بىزدەر. سوندىقتان بۇل ميسسيانى ابىرويمەن اتقارامىز دەپ سەنەمىن، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى.

ساپار اياسىندا دەلەگاتسيا مۇشەلەرى قارساق قالاسىندا ەكى ەلدىڭ اجىراماس تۋىستىعى مەن مىزعىماس دوستىعىنىڭ بەلگىسى رەتىندە «دومبىرا» ءمۇسىنىنىڭ اشىلۋىنا قاتىسىپ، مادەني ورىندارعا باردى.

پىكىرلەر