اەس سالۋدى قولداۋ جونىندەگى حالىقتىق شتاب ەلىمىزدىڭ مۇنايلى استاناسى – اتىراۋعا كەلدى. مۇندا عالىمدارمەن، ساراپشىلار قاۋىمداستىعىمەن، جەو قىزمەتكەرلەرىمەن، وندىرۋشىلەرمەن، مۇناي-گاز جانە حيميا ونەركاسىبىنىڭ وكىلدەرىمەن بىرقاتار كەزدەسۋ ءوتتى. ءوڭىر تۇرعىندارى ونەركاسىپ پەن ەكونوميكانى ودان ءارى تابىستى دامىتۋ ءۇشىن ەلدىڭ ەنەرگەتيكالىق تاۋەلسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتىپ، اەس سالۋعا بەلسەندى قولداۋ ءبىلدىردى.
س.وتەباەۆ اتىنداعى اتىراۋ مۇناي جانە گاز ۋنيۆەرسيتەتىندە پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامىمەن جانە وڭىردەگى جوعارى وقۋ ورىنداردىڭ جاس عالىمدارىمەن كەزدەسۋ ءوتتى. شتاب مۇشەلەرى بۇگىندە پرەزيدەنت تاپسىرماسى بويىنشا عىلىمدى دامىتۋعا جانە عالىمدارعا الەۋمەتتىك تۇرعىدا قولداۋ كورسەتۋ ماسەلەسىنە مەملەكەت تاراپىنان كوپ كوڭىل بولىنەتىنىن اتاپ ءوتتى. قازىر عىلىمي قوعامداستىقتىڭ الدىندا ونەركاسىپتىك وندىرىسكە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار مەن ازىرلەمەلەردى ەنگىزۋگە قاتىستى ۇلكەن مىندەت تۇر. وسى ورايدا، اەس ەلىمىزدىڭ عىلىمي الەۋەتىن ارتتىرۋدا ايرىقشا ماڭىزعا يە. بۇل تۋرالى وتكەن عاسىردىڭ 50-ءشى جىلدارى حالقىمىزدىڭ عۇلاما عالىمى قانىش ساتباەۆ ايتقان بولاتىن.
«ءبارىمىز دە ەلىمىزدىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق پروگرەسپەن قاتار دامىعانىن قالايمىز. اتوم ەلەكتر ستانتسياسى وسى مۇمكىندىكتەردى ايتارلىقتاي كەڭەيتەدى. بۇل – ۋاقىت تالابى جانە بۇل ماسەلەدە جايباسارلىق تانىتۋعا بولمايدى. سوندىقتان، اتىراۋ ءوڭىرىنىڭ وزدەرىڭىز سياقتى كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ قايراتكەر، عالىم ازاماتتارى وسى باستامانى قولداۋعا ءبىر اۋىزدان ۇندەيدى دەپ سەنەمىن»، – دەدى ءماجىلىس سپيكەرى ەرلان قوشانوۆ قاتىسۋشىلارعا قاراتا ايتقان سوزىندە.
عالىمدار الدىندا دەپۋتاتتار د.تۇرعانوۆ، ا.سارىم، ر.زايتوۆ ءسوز سويلەپ، اەس – الەمدىك ترەند ءارى ەل الدىندا تۇرعان بۇگىنگى سىن-قاتەرلەرگە جاۋاپ ەكەنىن ايتتى. 2050 جىلعا قاراي جاھاندىق اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ كولەمى ءۇش ەسە وسەدى. ماجىلىسمەندەر بارشا وتانداسىمىزدىڭ الداعى رەفەرەندۋمعا قاتىسۋى ءوز ەلىمىزدىڭ بولاشاعىن ءوزىمىز ايقىنداۋ مۇمكىندىگى رەتىندەگى ماڭىزىنا ەرەكشە نازار اۋداردى. جاڭا ساياسي مادەنيەت ءدال وسىلاي قالىپتاسادى. بەيبىت اتوم قالالارىمىزداعى كۇردەلى ەكولوگيالىق جاعدايدى شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءدال وسى ماسەلە اسىرەسە اتىراۋ ءۇشىن وزەكتى.
ءوز كەزەگىندە، يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى س.ساحيەۆ, اتوم ونەركاسىبىن دامىتۋ قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى ا.توقتاروۆ جاڭا بۋىندى اتوم رەاكتورلارىنىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن ەكولوگيالىق تۇرعىدا تازالىعىنا، اەس سالۋعا قاجەت ەلىمىزدەگى جوعارى كادرلىق جانە رەسۋرستىق الەۋەتكە ەگجەي-تەگجەيلى توقتالدى.
اتىراۋ جەو ۇجىمىمەن كەزدەسۋدە شتاب مۇشەلەرى تكش جۇيەلەرىنىڭ قالىپتى جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن تۇراقتى ءارى سەنىمدى ەنەرگيا كوزى قاجەت ەكەنىن ايتتى. بۇگىندە اتىراۋ وبلىسى ەڭ جوعارى جۇكتەمەلەر كەزىندە كوپ جاعدايدا رەسەيدەن جەتكىزىلەتىن ەنەرگياعا تاۋەلدى. قىرۋار قارجىلىق شىعىنداردان بولەك، ەنەرگيا جەتىسپەۋشىلىگى وندىرىستىك مىندەتتەردى دە شەشۋگە مۇمكىندىك بەرمەيدى. جۋىردا ەلىمىزدىڭ باتىس وڭىرلەرىن بىرىڭعاي ەنەرگيا جۇيەسىنە قوسۋ جۇمىسى باستالادى. بۇل اەس ەنەرگياسىن پايدالانۋدى قامتاماسىز ەتىپ، ءوڭىردىڭ شەتەلدىك جەتكىزۋشىلەرگە تاۋەلدىلىگىن جويادى.
رەسپۋبليكا اۋماعىندا پروپيلەن وندىرەتىن ءىرى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى سانالاتىن «Kazakhstan Petrochemical Industries Inc.» جشس زاۋىتىندا شتاب مۇشەلەرى مۇناي-گاز جانە حيميا ونەركاسىبى وكىلدەرىمەن اەس قۇرىلىسىنىڭ پروگرەسسيۆتىلىگىن تالقىلادى. مەملەكەت باسشىسى ناعىز ەڭبەك ادامدارىنا ايرىقشا كوڭىل ءبولىپ، كەلەر جىلدى «جۇمىسشى ماماندىقتارى جىلى» دەپ جاريالاعانى ەرەكشە اتاپ ءوتىلدى. جوعارى تەحنولوگيالىق ونەركاسىپتىك ءوندىرىستى ودان ءارى دامىتۋدىڭ جانە پرەزيدەنتتىڭ 2029 جىلعا قاراي ەلدەگى ءجىو-ءنى ەكى ەسە ارتتىرۋ جونىندەگى تاپسىرماسىن ورىنداۋدىڭ باستى فاكتورى – سەنىمدى ءارى تۇراقتى ەنەرگيا كوزى. الەمدىك تاجىريبە كورسەتكەندەي، اەس ءىرى ونەركاسىپتىك وندىرىستەردىڭ قاجەتتىلىگىن تولىق جابادى. زاۋىت قىزمەتكەرلەرى، مۇناي-گاز جانە حيميا ونەركاسىبىنىڭ وكىلدەرى بەيبىت اتومدى پايدالانۋعا قاتىستى ءبىراۋىزدان قولداۋ ءبىلدىردى.
بۇدان سوڭ شتاب مۇشەلەرى «داۋلەت» يندۋستريالىق ايماعى كاسىپورىندارىنىڭ قىزمەتكەرلەرىمەن كەزدەستى. مۇندا كيىم تىگەتىن، نان، كونديتەرلىك ونىمدەر، ماكارون ونىمدەرىن، ەت كونسەرۆىلەرىن، اۋىز سۋ، قۇرىلىس قوسپالارىن جانە تاعى دا باسقا زاتتاردى وندىرەتىن كومپانيالار جۇمىس ىستەيدى. وزگە وڭىرلەردەگى سەكىلدى مۇنداعى بيزنەس وكىلدەرى دە قازىرگى ەنەرگيا تاپشىلىعى جاڭا تەحنولوگيالاردى ىسكە قوسۋعا مۇمكىندىك بەرمەيتىنىن جانە ءوندىرىستىڭ دامۋىن تەجەيتىنىن مالىمدەدى. كوپتەگەن پەرسپەكتيۆالى جوبالار ەلەكتر ەنەرگيا تاپشىلىعىنا بايلانىستى جۇزەگە اسىرىلماۋدا. سوندىقتان كاسىپكەرلەر اەس قۇرلىسىنا ايرىقشا قولداۋ ءبىلدىردى. بەيبىت اتوم شوب-تىڭ دامۋىنا، جاڭا، باتىل بيزنەس-يدەيالاردى ىسكە اسىرۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى.
جالپى، اتىراۋ وبلىسىنىڭ تۇرعىندارى ەلىمىزدەگى ەڭ ماڭىزدى ونەركاسىپتىك وڭىرلەردىڭ ءبىرى رەتىندە بارشا قازاقستاندىقتى 6 قازاندا رەفەرەندۋمعا كەلىپ، اەس قۇرىلىسىن قولداۋعا شاقىرادى. اتوم ەلەكتر ستانتسياسى – ەكونوميكانىڭ دامۋىنا تىڭ قۋات بەرەتىن جانە تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ جاڭا قالىپتاسۋ بەتىن اشاتىن بولاشاقتىڭ جوباسى.
حالىقتىق شتابتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى
فوتو ءالي عالىم
دايىنداعان: «Nur Media» جشس.
تاپسىرىس بەرۋشى: وسپانوۆ م.ج.
«AMANAT» پارتياسى» قب قاراجاتىنان تولەندى
