ءبىزدىڭ جۇرت نەگە ورىسشا سويلەيدى؟

3901
Adyrna.kz Telegram

الماتى قالاسىنىڭ يۋ-قيۋ تىرشىلىگىنەن ءبىر سəت دەمالعىڭ كەلسە، ساياباققا جەلمايا ءمىنىپ جەلدىرتىپ جەتىپ باراتىنىڭ بەلگىلى. Əسىرەسە اتاعى جەر جارعان "پانفيلوۆ" پاركى "مەن" دەگەن ساياباقتاردىڭ كوشىن باستاپ تۇر. "اقىن اتامىز" پۋشكيننىڭ كوشەسىندەگى پارككە كىرە بەرىستە ماسكەۋدى كەۋدەلەرىمەن قورعاعان باتىر-پانفيلوۆشىلاردىڭ كەيپى بەينەلەنگەن “پودۆيگ” ءمۇسىنى، ۆەنتوۆكا، وڭ جاعىندا - “ترۋبياششيە سلاۆۋ” كومپوزيتسياسى، ودان ارى قاراي جۇرسەڭ ورىستىڭ التىنمەن اپتالىپ، كۇمىسپەن كۇپتەلىپ سالىنعان əپ-əدەمى سۆياتو-ۆوزنەسەنسك كافەدرالدى شىركەۋىن كورەسىڭ. شىركەۋ ماڭىندا دەمالىپ، بوي جازىپ جۇرگەندەر وڭكەي رەسەيدىڭ قاڭسىعىن جالاۋ ەتكەن ورىس ءتىلدى قازاقتار. تىپتەن بالمۇزداق ساتۋشى əيەلگە دەيىن ورىسشا شۇلدىرلەپ تۇر. نەتكەن əسەم كورىنىس، ə؟ قۇددى ءبىر ءوزىڭدى اياقتى ارى تاستاپ، بەرى تاستاپ قويىپ ماسكەۋدە قىدىرىپ جۇرگەندەي سەزىنەسىن. راسىمەن سولاي بولعاندا عوي...ء(بىر كۇرسىنىپ الىپ وقيسىز)

الايدا ەڭ وكىنىشتىسى قازاقتىڭ دارحان ەلىندە تۇرىپ، اسىڭ ءىشىپ، نانىڭ تاۋىپ جۇرگەن ۇلى رەسەي يمپەرياسىنىڭ حالقىنا "قازاقشا سويلە" دەپ وزبەكتەر سەكىلدى نىق تالاپ قويۋىمىزعا بولار ەدى. Əتتەگەن-اي، "əلەمدى وزگەرتكىڭ كەلسە، الدىمەن ءوزىڭدى وزگەرت" دەگەن ءپالساپانى بەرىك ۇستانعان ورىستار "وزدەرىڭ قازاقشا سويلەپ الىڭدارشى" دەپ ۇڭىرەيىپ، ويىلىپ تۇرعان، جارالى جۇرەككە ءدوپ تيەدى. ايتسا ايتقانداي-اق، قازاقتاردىڭ باسىم كوپشىلىگىنىڭ قولدانىس ءتىلى - ورىس ءتىلى. كونتسەرتتەر، كەشقۇرىم باراتىن كينولار، فەستيۆال، جينالىس، كۇندەلىكتى پىكىر الىسۋ، تاعى نە بار قۇداي-اۋ، ءبارى-ءبارى ورىس تىلدە وتكىزىلەدى. ورىستارعا "تىلدەرىڭدى بىلمەيمىن",- دەپ قوس يىعىڭدى ءبىر-اق كوتەرسەڭ، ساۋاتسىزعا ساناپ، كەلەمەجدەپ، ۇستىڭنەن كۇلەدى. ال قازاق بايقۇس، وسى تىرلىگى ءۇشىن قاراداي قىسىلىپ، قۇلاققا دەيىن قىزارىپ، التى قات اسپاننان، جەتى قات جەردەن كىرەرگە تەسىك تاپپاي تۇرادى. قازاق ءۇشىن بۇدان ارتىق قورلىق، بۇدان ارتىق سۇمدىق بار ما؟ ءجا، جاۋىر بولعان تاقىرىپتى قوزعاعاننان گورى، بۇدان دا قىزىق ماسەلەنىڭ شەتىن شىعارايىن.

وسىلان ءبىراز بۇرىن ەلباسى لاتىن الىپبيىنە كوشۋ تۋرالى جارلىق شىعارعان ەدى. بۇل جارلىق جانعا دەمەۋ بولماسا دا، كەۋدەمىزگە جىلت ەتكەن ءۇمىتتىڭ ءدانىن سەپتى. ءۇمىت پەن ۇرەيدى تەڭ ۇستاپ ەرتەڭگى كۇنگە سەندىك. ورىستىڭ سامساپ تۇرعان جازۋلارىنان ارىلامىز، بىرتە-بىرتە قولدانىستاعى تىلىنەن دە كەتەرمىز دەگەن وي بولدى. اتتەگەن-اي، "قايدا بارسام، قورقىتتىڭ كورى" دەگەن وسى شىعار. سويتسە-ە-ك قازاقشامىز سەكىلدى، ورىس ءتىلى دە لاتىنعا دالمە-ءدال اۋدارىلۋ ۇستىندە ەكەن.

سايىپ كەلگەندە، ءورىسى كەڭەيگەن ورىس تىلىنەن ارىلۋدى تەك تۇسىمىزدە كورەتىن سياقتىمىز. ولاردىڭ سويىلىن سوعىپ، ءسوزىڭ سويلەۋ مەملەكەت رەتىندە جوعالىپ كەتۋىمىزدىڭ العىشارتى. سوندىقتان، ءار قازاق بالاسى قازاق ءتىلىنىڭ تاعدىرى ءوز قولىندا ەكەنىن سانالى تۇردە ءتۇسىنۋ كەرەك.
وزگە تىلدە سويلەگەن ءار ادامعا، "ەششە", "كونەچنو", "زاچەم" ت.س.س قاجەتسىز سوزدەردى قولدانىستان الىپ تاستاپ تۇرىپ، ءتول تىلىمىزدە عانا تىلدەسسەك سانامىزدا ەرتەڭگە دەگەن سەنىم ۇستەمدىك قۇرار ەدى. قىسقاسى، وزىمىزدەن باستايىق، اعايىن!

 

(سۋرەت "قازاق ءۇنى" سايتىنان الىنعان)

اقگۇل ايداربەكوۆا

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى

پىكىرلەر