جۋرناليستيكاداعى وتانسۇيگىشتىك ەل، ەل ازاماتتارىنىڭ مۇددەسى مەن يگىلىگىن كوزدەيتىن وقيعالاردى، تاقىرىپتاردى جاۋاپكەرشىلىكپەن جانە بەيتاراپ جاريالاۋ ارقىلى كورىنەدى. دەمەك، جۋرناليستەر ۇلتجاندىلىق تانىتا وتىرىپ، قوعامدىق پىكىردى قالىپتاستىرىپ، قوعامدى دامىتۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىن شىنايى اقپاراتقا ۇمتىلادى. ولار سالاۋاتتى جانە دامىپ كەلە جاتقان قوعامنىڭ نەگىزى بولىپ تابىلاتىن دەموكراتيا، ءسوز بوستاندىعى مەن ءباسپاسوز بوستاندىعى قاعيداتتارىن قولدايدى. وتانسۇيگىش جۋرناليستەر ۇلتتىق مۇددەلەر مەن قۇندىلىقتاردى قورعاۋشى رەتىندە دە ەل الدىندا تۇرعان ماسەلەلەر مەن سىن-قاتەرلەرگە نازار اۋدارىپ، ولاردىڭ شەشىمىن ىزدەي الادى. دەگەنمەن، ولار ساياسي، ەكونوميكالىق نەمەسە الەۋمەتتىك مۇددەلەرگە قاراماستان شىندىق پەن ادىلەتتى قورعاۋعا دايىن تاۋەلسىز جانە سىني ويشىلدار بولىپ قالا بەرەدى. وسىلايشا، پاتريوتتىق جۋرناليستيكا ازاماتتىق قوعامنىڭ نىعايۋىنا، بەلسەندى دە جاۋاپتى ازاماتتىق ۇستانىمنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتەدى.
جۋرناليستيكاداعى پاتريوتيزم ەل ءومىرىنىڭ، مادەنيەتىنىڭ، تاريحىنىڭ، جەتىستىكتەرى مەن الەۋەتىنىڭ جاعىمدى جاقتارىن انىقتاۋعا، قولداۋعا ۇمتىلۋ ارقىلى كورىنەدى. وتانسۇيگىشتىك تانىتاتىن جۋرناليستەر مەملەكەتتىڭ نىعايۋى مەن ىلگەرىلەۋىنە ىقپال ەتەتىن تابىستى جوبالاردى، عىلىمي جاڭالىقتاردى، مادەني ءىس-شارالاردى جانە باسقا دا جەتىستىكتەردى بەلسەندى جاريالايدى. ولار سونداي-اق قوعام مەن ونىڭ يميدجىنە نۇقسان كەلتىرەتىن سىبايلاس جەمقورلىق، قىلمىس نەمەسە ەكولوگيالىق پروبلەمالار سياقتى جاعىمسىز قۇبىلىستارعا دا قارسى. بۇل رەتتە وتانشىل جۋرناليستەر قوعام ساناسىن كوتەرىپ، ازاماتتاردى وسى ماسەلەلەردى شەشۋگە تارتۋعا كۇش سالىپ، ءار ادام ءوز ەلىنىڭ يگىلىگى مەن گۇلدەنۋىنە ۇلەس قوسا الاتىنىن كورسەتەدى. جۋرناليستيكاداعى پاتريوتيزم تۋعان جەردىڭ وڭ ءيميدجىن قالىپتاستىرۋعا بەلسەندى اتسالىسۋ جانە ونى دامىتۋ مەن جەتىلدىرۋ ۇدەرىسىنە قوعامدى تارتۋ ارقىلى كورىنەدى.
ەرجۇمان سمايىل ءوز ءتىلى مەن تۋعان جەرىن قاتتى قادىرلەگەن ازامات. العاشقى ماقالا تاقىرىپتارىن فرۋنزەگە ارناعان ەرجۇماندى «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتى رەداكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بالعابەك قىدىربەكۇلىنىڭ تىيىمى عانا توقتاتتى.
ونىڭ وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگى تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا جازعان «قازاق ەلىنە ادالدىق انتى قاجەت»، «تەڭگەگە قارسىلىق – تاۋەلسىزدىككە قارسىلىق»، «ۇمىتۋعا بولا ما، جەلتوقساندى؟»، «اتام قازاق ايتقىش-اۋ»، «ءبىر جول بار – قيىن، قيىن دا بولسا – قاجەت»، «قازاققا پارتيا كەرەك پە؟»، «ءتۇسىن، قازاق!»، «ەگەمەندىك رۋحىنا ادال بولايىق» ءتارىزدى ماقالالارىندا كورىنىس تاپتى. وسى ماقالالاردى جازۋ ارقىلى تۋعان جەرىنە دەگەن ماحابباتىن كورسەتۋمەن قاتار، وقىرماندارعا جىگەر بەرىپ، پاتريوتتىق رۋحتارىن كوتەردى. تاۋەلسىزدىكتىڭ ماڭىزى مەن جاڭا قادامداردىڭ، بەلەستەردىڭ تيگىزەر اسەرىن اشىپ كورسەتتى.
سونداي-اق، «ءومىر دەگەن – جول ءۇستى» ماقالالار جيناعىنداعى «اۋىلىم – التىن بەسىگىم» اتتى ايدار تولىعىمەن ەل، جەر، وتان تاقىرىبىنداعى جازىلعان ماقالالارعا تولى. ونىڭ ىشىندە «ەلۋ جىلدا ەل جاڭا» بولىمىندە تۋعان سوۆحوزى فرۋنزەنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىن، سوعىسقا دەيىنگى جاعدايىن، سوعىس جىلدارىنداعى قيىندىقتارىن جانە سوعىستان كەيىنگى دامۋىن باياندادى. بۇدان باسقا «سۋشىلار»، «كومەكشى شوپان»، «ۇستازىم، مەنىڭ ۇستازىم»، «ءۇمىت ساۋلەسى وشپەيدى»، «بريگادير جولى»، «قايتالانباس ءبىر ساباق» جازبالارى دا تۋعان جەرىنە دەگەن ەرەكشە سەزىمىن كورسەتەتىن تۋىندىلار. وتانسۇيگىشتىك رۋح كەز كەلگەن ەل تاقىرىبىنداعى شىعارمالاردا بولۋى مۇمكىن، بىراق وسى تاقىرىپتى تولىعىمەن اشىپ، جازعان ءاربىر سويلەمى ارقىلى پاتريوتتىق سەزىمىن جەتكىزە ءبىلۋ اركىمنىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى.
دينا ليتپين
