قازاقستانداعى جۋرناليستيكا – قازاقستاندىق قوعام ءومىرىنىڭ مادەني، الەۋمەتتىك، ساياسي جانە ەكونوميكالىق اسپەكتىلەرىنىڭ سان الۋاندىعىن كورسەتەتىن ەلدىڭ مەديا-لاندشافتىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى. سوڭعى ونجىلدىقتاردا قازاق جۋرناليستيكاسى ەلدەگى جاڭعىرۋ مەن دەموكراتيالانۋ ۇدەرىستەرىن كورسەتەتىن ەلەۋلى وزگەرىستەر مەن دامۋلاردان ءوتتى.
قازاقستان جۋرناليستەرىنىڭ الدىندا ءسوز بوستاندىعىن قامتاماسىز ەتۋ، ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە جۋرناليستيكاداعى كاسىبي ستاندارتتارعا بايلانىستى بىرقاتار قيىندىقتار مەن مۇمكىندىكتەر تۇر. ولار قوعامدى ماڭىزدى وقيعالار تۋرالى حاباردار ەتۋدە، قوعامدىق پىكىردى قالىپتاستىرۋدا، ءارتۇرلى الەۋمەتتىك توپتار مەن مادەني قاۋىمداستىقتار اراسىنداعى ديالوگ پەن ءوزارا تۇسىنىستىكتى قولداۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
ءسوز بوستاندىعىن شەكتەۋگە، تسەنزۋراعا جانە تاۋەلسىز باق-قا قىسىم كورسەتۋگە بايلانىستى قازاق جۋرناليستيكاسى دا ءبىرشاما شەكتەۋلەر مەن قيىندىقتارعا تاپ بولعانىن ايتا كەتكەن ءجون. دەگەنمەن، قازاقستانداعى كوپتەگەن جۋرناليستەر ەلدەگى دەموكراتيا مەن ازاماتتىق قوعامنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتۋگە تىرىسىپ، ماڭىزدى تاقىرىپتار مەن ماسەلەلەردى ساپالى جانە وبەكتيۆتى تۇردە كورسەتۋ ءۇشىن جۇمىسىن جالعاستىرۋدا.
جالپى العاندا، قازاقستاندىق جۋرناليستيكا قوعامدىق پىكىردى اقپاراتتاندىرۋدىڭ، تاربيەلەۋدىڭ جانە جۇمىلدىرۋدىڭ، سونداي-اق ەلدىڭ بىرەگەيلىگى مەن مادەني ارتۇرلىلىگىن كورسەتۋ مەن نىعايتۋدىڭ ماڭىزدى قۇرالى بولىپ تابىلادى.
ءدال وسى ۇلتتىق جۋرناليستيكانىڭ وزىندىك ايتىلمايتىن زاڭدارى بار. وسى زاڭدارعا سايكەس، جۋرناليستيكانىڭ قازانىندا قاينايتىن ءاربىر ادام تاراپىنان مويىندالاتىن قاعيدالار دا از ەمەس. قازاق ءباسپاسوزى تاريحىنداعى ەڭ ەستە قالاتىن، اسەرلى باس رەداكتور تۋرالى سۇراعاندا بارلىق جۋرناليستەر ءبىر اۋىزدان بەلگىلى ءبىر ەسىمدەردىڭ توڭىرەگىنەن شىقپايدى. سەبەبى بۇل رەداكتورلاردى باسپادا ءبىر رەت بولسا دا قالام تەربەگەن ءاربىر ءتىلشى مويىندايدى.
سول سياقتى ۇلتتىق ءباسپاسوز وكىلدەرى اراسىنان ارىپتەستەرى مويىنداعان تۇلعالاردىڭ كاسىبي جۋرناليستىك شەبەرلىگى جايىندا مۇلدەم اڭگىمە ايتۋعا كەلمەيدى. سەبەبى مۇنداي جۋرناليستەر – ەسىمدەرى قازاق رەداكتسياسى دەگەن ۇعىممەن بىرلەسىپ، تامىرلاسىپ قالعان ادامدار. سولاردىڭ ىشىندەگى ءبىرى, بىرەگەيى – ەرجۇمان وتەشۇلى. بۇل كىسىنى قازاقستان اقپارات ءورىسىنىڭ ايبارى دەۋگە ابدەن بولادى.
دينا ليتپين
