ۆيتسە-مينيستر جۇمىس بەرۋشى كىمدەرمەن ەڭبەك شارتىن بۇزا المايتىنىن ايتتى.
«انا مەن بالاعا تولەنەتىن بارلىق الەۋمەتتىك تولەمدەر جىل سايىن ينفلياتسيا دەڭگەيىنە سايكەس يندەكستەلەدى. انالارعا بالا تۋىنا بايلانىستى بىرجولعى جاردەماقى بەرىلەدى. ونىڭ مولشەرى تۋ تارتىبىنە بايلانىستى بەكىتىلەدى. بيىل ءبىرىنشى، ەكىنشى، ءۇشىنشى بالا تۋعاندا بەرىلەتىن جاردەماقى مولشەرى 95 950, ءتورتىنشى جانە ودان دا كوپ بالاعا – 159 075 تەڭگەنى قۇراپ وتىر. سوڭعى 3 جىلدا بۇل جاردەماقىنىڭ مولشەرى 38%-عا ءوستى.
بۇدان بولەك جۇمىس ىستەيتىن جانە جۇمىس ىستەمەيتىن انالارعا 1 جاسقا دەيىنگى بالاعا كۇتىم جاساۋ ءۇشىن الەۋمەتتىك قولداۋ كورسەتىلەدى. ەگەر بالانىڭ اناسى جۇمىس ىستەمەسە، وندا بالا تۋىلعاننان كەيىن، وعان اي سايىن تولەنەتىن 1 جاسقا دەيىنگى بالاعا كۇتىم جاساۋ جاردەماقىسى بەرىلەدى. جاردەماقىنىڭ مولشەرى 14 444 تەڭگەدەن 22 473 تەڭگەگە دەيىنگى ارالىقتا بولادى. 2018 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مۇنداي جاردەماقىنى 125 مىڭنان استام ادام الدى. سوڭعى 3 جىلدا بۇل جاردەماقىنىڭ مولشەرى 19%-عا ءوستى. ەگەر بالانىڭ اناسى جۇمىس ىستەسە جانە وعان الەۋمەتتىك اۋدارىمدار تۇسكەن بولسا، وندا ول مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنان الەۋمەتتىك تولەم الادى. بىرىنشىدەن، جۇكتىلىگى مەن بوسانۋى بويىنشا تولەم، ونىڭ مولشەرى سوڭعى 12 ايدا ايەلدىڭ ورتاشا ايلىق كىرىسىنە بايلانىستى. وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مۇنداي تولەمنىڭ ورتاشا مولشەرى 391 170 تەڭگەنى قۇرادى; ەكىنشىدەن، سوڭعى 2 جىلداعى ورتاشا ايلىق كىرىستىڭ 40% مولشەرىندە 1 جىلعا دەيىنگى بالاعا كۇتىم جاساۋ اقىسى. بۇل تولەمنىڭ ورتاشا مولشەرى 2018 جىلى 32 361 تەڭگەنى قۇرادى. 2018 جىلى جالپى سوماسى 165 ملرد تەڭگەگە انا مەن بالا جاعدايىنا مەملەكەتتىك الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ قورىنان 400 مىڭعا جۋىق اتا-انا تولەم الدى.
بۇدان باسقا مەملەكەت الەۋمەتتىك اۋدارىمداردى ەسەپتەۋ كەزىندە ەسكەرىلەتىن ورتاشا ايلىق تابىستىڭ 10% مولشەرىندە مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارىن سۋبسيديالايدى. بۇل ايەل بوسانۋ دەمالىسىندا بولعاندا زەينەتاقى جيناقتارىن توقتاتپاۋى ءۇشىن جاسالادى»، – دەدى ۆيتسە-مينيستر. اقمادي سارباسوۆتىڭ سوزىنشە، جۇمىس ىستەيتىن ايەلدەردىڭ قۇقىقتارى مەن كەپىلدىكتەرى ەڭبەك زاڭناماسىمەن قورعالادى. «جۇكتى ايەلدەرمەن، 3 جاسقا دەيىنگى بالالارى بار ايەلدەرمەن، 14 جاسقا دەيىنگى بالانى (18 جاسقا دەيىنگى مۇگەدەك بالانى) تاربيەلەپ وتىرعان جالعىزباستى انالارمەن، اتالعان بالالار ساناتىن اناسىز تاربيەلەپ وتىرعان وزگە دە ادامدارمەن ەڭبەك شارتىن جۇمىس بەرۋشىنىڭ باستاماسى بويىنشا بۇزۋعا جول بەرىلمەيدى. ءوز ءىسىن اشقىسى كەلەتىن ايەلدەر ءۇشىن ەلىمىزدە ايەلدەر كاسىپكەرلىگىن قولداۋدىڭ ءتۇرلى باعدارلامالارى جۇزەگە اسىرىلۋدا. 2018 جىلى جۇمىسپەن قامتۋدى جانە جاپپاي كاسىپكەرلىكتى دامىتۋدىڭ باعدارلاماسى بويىنشا 3033 ايەلگە شاعىن نەسيە بەرىلدى جانە 1 243 ايەل 100 اەك كولەمىندە جاڭا بيزنەس-يدەيالاردى دامىتۋعا گرانت الدى»، – دەدى ءمينيستردىڭ ورىنباسارى.
اقمادي سارباسوۆتىڭ ايتۋىنشا، «التىن القا» جانە «كۇمىس القا» القالارىمەن ماراپاتتالعان نەمەسە بۇرىن «باتىر انا» اتاعىن العان، I جانە II دارەجەلى «انا داڭقى» وردەندەرىمەن ماراپاتتالعان كوپبالالى انالارعا اي سايىنعى مەملەكەتتىك جاردەماقى تولەنەدى. بۇل جاردەماقى ءومىربويى تولەنەدى، ياعني زەينەتكەرلىككە شىققاننان كەيىن دە بەرىلەدى جانە ونىڭ تابىسىنا بايلانىستى بولمايدى. جىل سايىن وسى جاردەماقىنى تولەۋگە 45 ملرد تەڭگەگە جۋىق قاراجات بولىنەدى. «التىن القا» جانە «كۇمىس القا» القالارىمەن ماراپاتتالعان كوپبالالى انالار بىرقاتار سالىق تولەمدەرى مەن مەملەكەتتىك باج تولەۋدەن بوساتىلادى. «4 جانە ودان دا كوپ كامەلەتكە تولماعان بالالارى بار كوپبالالى وتباسىلارعا 2018 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنا دەيىن تاعايىندالعان ارنايى مەملەكەتتىك جاردەماقى تولەنەدى. وتكەن جىلى 271 مىڭ وتباسى 32,8 ملرد تەڭگەگە وسىنداي جاردەماقى الدى. زەينەتاقىمەن قامتاماسىز ەتۋگە قاتىستى 5 جانە ودان دا كوپبالا تۋىپ، ولاردى 18 جاسقا دەيىن تاربيەلەگەن انالار 53 جاسىندا زەينەتكە شىعۋ قۇقىعىنا يە. سونىمەن قاتار 2018 جىلدىڭ 1 شىلدەسىنەن باستاپ ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 18 جاستان اسقان بالا كەزىنەن ءبىرىنشى توپتاعى مۇگەدەككە كۇتىم جاساۋ بويىنشا جاردەماقى ەنگىزىلدى. وتكەن جىلى ونى 11,5 مىڭ ادام الدى. 2019 جىلى جاردەماقى مولشەرى 31 183 تەڭگە (1,05 اەك) قۇرادى، ال 2019 جىلعى 1 شىلدەدەن باستاپ 41 578 تەڭگەنى قۇرايدى»، – دەدى ۆيتسە-مينيستر. ۇكىمەتتەن الەۋمەتتىك كومەك الاتىن وتباسىلار 5 ساناتقا جىكتەلگەن ەكەن.
بۇل تۋرالى اقمادي سارباسوۆ: «ەلىمىزدە مەملەكەتتىك جاردەماقى جۇيەسى، الەۋمەتتىك جاردەماقى جۇيەسى، جۇمىسقا ورنالاسۋعا جاردەمدەسۋ شارالارى مەن سالىقتىق جەڭىلدىكتەردى قامتيتىن كوپبالالى وتباسىلارعا قولداۋ كورسەتۋدىڭ كەشەندى ۇلگىسى جاسالدى. سايكەسىنشە، ءبىر جاسقا دەيىنگى بالالارى بار انالار مەن وتباسىلارعا، كوپبالالى وتباسىلارعا، مۇگەدەكتىگى بار بالا باعىپ وتىرعان وتباسىلارعا، از قامتىلعان وتباسىلارعا، اسىراۋشىسىنان ايىرىلعان جانە بالالاردى قامقورلىققا نەمەسە قامقورشىلىققا العان وتباسىلارعا ءومىرىنىڭ بارلىق كەزەڭىندە قولداۋ كورسەتىلەتىن بولدى. وتباسىلاردى الەۋمەتتىك قولداۋ جۇيەسى ءارتۇرلى ومىرلىك جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتەدى»، – دەپ جاۋاپ بەردى. ۆيتسە-مينيستر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىن العا تارتا وتىرىپ، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك وسال توپتارى ءۇشىن ساتىپ الماي جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا 2019 جىلى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 32,8 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعانىن، جوسپار بويىنشا 4,5 مىڭ پاتەر سالۋ كوزدەلىپ وتىرعانىن مالىمدەدى. «2019 جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى ناقتىلاۋ شەڭبەرىندە ەلباسىنىڭ Nur Otan پارتياسىنىڭ ءXVىىى سەزىندە بەرگەن تاپسىرماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا از قامتىلعان كوپبالالى وتباسىلار ءۇشىن ساتىپ الماي، جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ءۇي سالۋعا جانە ساتىپ الۋعا قوسىمشا 50 ملرد تەڭگە بولىنگەن. جالپى وسى ءىس-شاراعا 2025 جىلعا دەيىن 350 ملرد تەڭگە سوماسىندا قاراجات ءبولۋ جوسپارلانۋدا. بۇل جىل سايىن 6 مىڭ از قامتىلعان كوپبالالى وتباسىلاردى پاتەرمەن (2025 جىلعا دەيىن 40 مىڭنان استام پاتەر) قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
سونىمەن قاتار ەلباسىنىڭ تاپسىرمالارىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى ارقىلى كوپبالالى وتباسىلارعا، مۇگەدەك بالالارى بار نەمەسە وسىنداي بالا تاربيەلەپ وتىرعان وتباسىلارعا، تولىق ەمەس وتباسىلارعا جىلدىق 2% 20 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە باستاپقى جارنا 10% - دان باستاپ جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋ ەنگىزىلگەن. اتالعان مەحانيزمدى جۇزەگە اسىرۋ اسىرۋ ءۇشىن 3 جىل ىشىندە 150 ملرد تەڭگە قاجەت، جىل سايىن 50 ملرد تەڭگەدەن. 2019 جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى ناقتىلاۋ شەڭبەرىندە 50 ملرد تەڭگە قاراستىرىلعان.
جىل سايىن 6 مىڭ نەسيە بەرۋ جوسپارلانىپ وتىر (3 جىل ىشىندە 18 مىڭعا جۋىق نەسيە). تۇتاستاي العاندا، بەرىلگەن قاراجات ءاربىر وتباسى ءۇشىن قولايلى ءومىر ءسۇرۋ جاعدايىنىڭ قوسىمشا اسەرىن جانە قول جەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتەدى، ولاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ جاعدايلارىن جاقسارتادى»، – دەپ قورىتتى ويىن اقمادي سارباسوۆ.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
