Vıe-mınıstr jumys berýshi kimdermen eńbek shartyn buza almaıtynyn aıtty.
«Ana men balaǵa tólenetin barlyq áleýmettik tólemder jyl saıyn ınflıaııa deńgeıine sáıkes ındeksteledi. Analarǵa bala týýyna baılanysty birjolǵy járdemaqy beriledi. Onyń mólsheri týý tártibine baılanysty bekitiledi. Bıyl birinshi, ekinshi, úshinshi bala týǵanda beriletin járdemaqy mólsheri 95 950, tórtinshi jáne odan da kóp balaǵa – 159 075 teńgeni qurap otyr. Sońǵy 3 jylda bul járdemaqynyń mólsheri 38%-ǵa ósti.
Budan bólek jumys isteıtin jáne jumys istemeıtin analarǵa 1 jasqa deıingi balaǵa kútim jasaý úshin áleýmettik qoldaý kórsetiledi. Eger balanyń anasy jumys istemese, onda bala týylǵannan keıin, oǵan aı saıyn tólenetin 1 jasqa deıingi balaǵa kútim jasaý járdemaqysy beriledi. Járdemaqynyń mólsheri 14 444 teńgeden 22 473 teńgege deıingi aralyqta bolady. 2018 jyldyń qorytyndysy boıynsha mundaı járdemaqyny 125 myńnan astam adam aldy. Sońǵy 3 jylda bul járdemaqynyń mólsheri 19%-ǵa ósti. Eger balanyń anasy jumys istese jáne oǵan áleýmettik aýdarymdar túsken bolsa, onda ol memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan áleýmettik tólem alady. Birinshiden, júktiligi men bosanýy boıynsha tólem, onyń mólsheri sońǵy 12 aıda áıeldiń ortasha aılyq kirisine baılanysty. Ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha mundaı tólemniń ortasha mólsheri 391 170 teńgeni qurady; Ekinshiden, sońǵy 2 jyldaǵy ortasha aılyq kiristiń 40% mólsherinde 1 jylǵa deıingi balaǵa kútim jasaý aqysy. Bul tólemniń ortasha mólsheri 2018 jyly 32 361 teńgeni qurady. 2018 jyly jalpy somasy 165 mlrd teńgege ana men bala jaǵdaıyna memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan 400 myńǵa jýyq ata-ana tólem aldy.
Budan basqa memleket áleýmettik aýdarymdardy esepteý kezinde eskeriletin ortasha aılyq tabystyń 10% mólsherinde mindetti zeınetaqy jarnalaryn sýbsıdııalaıdy. Bul áıel bosaný demalysynda bolǵanda zeınetaqy jınaqtaryn toqtatpaýy úshin jasalady», – dedi vıe-mınıstr. Aqmadı Sarbasovtyń sózinshe, jumys isteıtin áıelderdiń quqyqtary men kepildikteri eńbek zańnamasymen qorǵalady. «Júkti áıeldermen, 3 jasqa deıingi balalary bar áıeldermen, 14 jasqa deıingi balany (18 jasqa deıingi múgedek balany) tárbıelep otyrǵan jalǵyzbasty analarmen, atalǵan balalar sanatyn anasyz tárbıelep otyrǵan ózge de adamdarmen eńbek shartyn jumys berýshiniń bastamasy boıynsha buzýǵa jol berilmeıdi. Óz isin ashqysy keletin áıelder úshin elimizde áıelder kásipkerligin qoldaýdyń túrli baǵdarlamalary júzege asyrylýda. 2018 jyly jumyspen qamtýdy jáne jappaı kásipkerlikti damytýdyń baǵdarlamasy boıynsha 3033 áıelge shaǵyn nesıe berildi jáne 1 243 áıel 100 AEK kóleminde jańa bıznes-ıdeıalardy damytýǵa grant aldy», – dedi mınıstrdiń orynbasary.
Aqmadı Sarbasovtyń aıtýynsha, «Altyn alqa» jáne «Kúmis alqa» alqalarymen marapattalǵan nemese buryn «Batyr ana» ataǵyn alǵan, I jáne II dárejeli «Ana dańqy» ordenderimen marapattalǵan kópbalaly analarǵa aı saıynǵy memlekettik járdemaqy tólenedi. Bul járdemaqy ómirboıy tólenedi, ıaǵnı zeınetkerlikke shyqqannan keıin de beriledi jáne onyń tabysyna baılanysty bolmaıdy. Jyl saıyn osy járdemaqyny tóleýge 45 mlrd teńgege jýyq qarajat bólinedi. «Altyn alqa» jáne «Kúmis alqa» alqalarymen marapattalǵan kópbalaly analar birqatar salyq tólemderi men memlekettik baj tóleýden bosatylady. «4 jáne odan da kóp kámeletke tolmaǵan balalary bar kópbalaly otbasylarǵa 2018 jyldyń 1 qańtaryna deıin taǵaıyndalǵan arnaıy memlekettik járdemaqy tólenedi. Ótken jyly 271 myń otbasy 32,8 mlrd teńgege osyndaı járdemaqy aldy. Zeınetaqymen qamtamasyz etýge qatysty 5 jáne odan da kópbala týyp, olardy 18 jasqa deıin tárbıelegen analar 53 jasynda zeınetke shyǵý quqyǵyna ıe. Sonymen qatar 2018 jyldyń 1 shildesinen bastap Elbasynyń tapsyrmasy boıynsha 18 jastan asqan bala kezinen birinshi toptaǵy múgedekke kútim jasaý boıynsha járdemaqy engizildi. Ótken jyly ony 11,5 myń adam aldy. 2019 jyly járdemaqy mólsheri 31 183 teńge (1,05 AEK) qurady, al 2019 jylǵy 1 shildeden bastap 41 578 teńgeni quraıdy», – dedi vıe-mınıstr. Úkimetten áleýmettik kómek alatyn otbasylar 5 sanatqa jiktelgen eken.
Bul týraly Aqmadı Sarbasov: «Elimizde memlekettik járdemaqy júıesi, áleýmettik járdemaqy júıesi, jumysqa ornalasýǵa járdemdesý sharalary men salyqtyq jeńildikterdi qamtıtyn kópbalaly otbasylarǵa qoldaý kórsetýdiń keshendi úlgisi jasaldy. Sáıkesinshe, bir jasqa deıingi balalary bar analar men otbasylarǵa, kópbalaly otbasylarǵa, múgedektigi bar bala baǵyp otyrǵan otbasylarǵa, az qamtylǵan otbasylarǵa, asyraýshysynan aıyrylǵan jáne balalardy qamqorlyqqa nemese qamqorshylyqqa alǵan otbasylarǵa ómiriniń barlyq kezeńinde qoldaý kórsetiletin boldy. Otbasylardy áleýmettik qoldaý júıesi ártúrli ómirlik jaǵdaılardy qamtamasyz etedi», – dep jaýap berdi. Vıe-mınıstr ındýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrliginiń málimetin alǵa tarta otyryp, halyqtyń áleýmettik osal toptary úshin satyp almaı jalǵa beriletin turǵyn úı qurylysyna 2019 jyly respýblıkalyq bıýdjetten 32,8 mlrd teńge qarastyrylǵanyn, jospar boıynsha 4,5 myń páter salý kózdelip otyrǵanyn málimdedi. «2019 jylǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjetti naqtylaý sheńberinde Elbasynyń Nur Otan partııasynyń XVIII sezinde bergen tapsyrmasyn iske asyrý maqsatynda az qamtylǵan kópbalaly otbasylar úshin satyp almaı, jalǵa beriletin turǵyn úı salýǵa jáne satyp alýǵa qosymsha 50 mlrd teńge bólingen. Jalpy osy is-sharaǵa 2025 jylǵa deıin 350 mlrd teńge somasynda qarajat bólý josparlanýda. Bul jyl saıyn 6 myń az qamtylǵan kópbalaly otbasylardy pátermen (2025 jylǵa deıin 40 myńnan astam páter) qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Sonymen qatar Elbasynyń tapsyrmalaryn iske asyrý maqsatynda Turǵyn úı qurylys jınaq banki arqyly kópbalaly otbasylarǵa, múgedek balalary bar nemese osyndaı bala tárbıelep otyrǵan otbasylarǵa, tolyq emes otbasylarǵa jyldyq 2% 20 jylǵa deıingi merzimge bastapqy jarna 10% - dan bastap jeńildetilgen nesıe berý engizilgen. Atalǵan mehanızmdi júzege asyrý asyrý úshin 3 jyl ishinde 150 mlrd teńge qajet, jyl saıyn 50 mlrd teńgeden. 2019 jylǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjetti naqtylaý sheńberinde 50 mlrd teńge qarastyrylǵan.
Jyl saıyn 6 myń nesıe berý josparlanyp otyr (3 jyl ishinde 18 myńǵa jýyq nesıe). Tutastaı alǵanda, berilgen qarajat árbir otbasy úshin qolaıly ómir súrý jaǵdaıynyń qosymsha áserin jáne qol jetimdiligin qamtamasyz etedi, olardyń ómir súrý jaǵdaılaryn jaqsartady», – dep qorytty oıyn Aqmadı Sarbasov.
"Adyrna" ulttyq portaly
