الكوگولدى ءىشۋ مەن تەمەكى شەگۋدىڭ ورتاق ءبىر قاسيەتى - ولار تاۋەلدىلىك تۋدىرادى. ادامنىڭ ءبىرىنشى ستاكان شاراپ ءىشۋىنىڭ نەمەسە ءبىرىنشى تەمەكى شەگۋىنىڭ سەبەپتەرى ادەتتە بىردەي:
جاڭا سەزىمدەرگە قىزىعۋشىلىق;
وزگەلەرگە ىلەسۋگە ۇمتىلۋ، نەعۇرلىم جەتىلگەن بولىپ كورىنۋ;
تاجىريبەلى جولداستاردىڭ ىقپالى;
اتا-انا، ۇلكەن اعالار ۇلگىسى.
ەشكىم ادەيى ماسكۇنەم بولىپ، تەمەكىمەن تۋبەركۋلەزگە ۇشىرامايدى. ادامدار ادەتتە ەسكەرتۋلەردى تىڭدامايدى، ولار قيىنشىلىق ولارعا اسەر ەتپەيتىنىنە سەنىمدى; ولار شارشاعان كەزدە ءىشۋدى نەمەسە تەمەكى شەگۋدى قويادى. بىراق تەمەكى مەن الكوگولدىك سۋسىندارعا تاۋەلدىلىك فيزيولوگيالىق پروتسەسس، ول ادامعا بايلانىستى ەمەس.
ادامدار ناشاقورلىق ءۇشىن ەشقانداي شىعىندى ايامايدى جانە الكوگولدىڭ جاڭا بولىگىن الۋ جانە تەمەكى شەگۋ ءۇشىن استرونوميالىق سومالاردى جۇمسايدى. تەك اقشادان باسقا ادام دەنساۋلىعىن بۇزادى، اقىرىنداپ ءوزىن ولتىرەدى. ارينە، ەگەر ءسىز بىرنەشە سيقىرلى نيكوتين تاياقشاسىن تارتىپ، ولاردى ءجۇز گرامم جاقسى كونياكپەن جۋساڭىز، ەشكىمگە جامان ەشتەڭە بولمايتىن سياقتى كورىنۋى مۇمكىن. ادامنىڭ ماس ەكەنى كوزگە كورىنبەسە دە، دەنە قازىردىڭ وزىندە كۇيزەلىسكە ۇشىراۋى مۇمكىن. تەمەكى شەگۋ مەن الكوگول بارلىق ىشكى ورگاندارعا تەرىس اسەر ەتەدى. مىسالى، الدىمەن جۇرەك اۋىرادى. سوندىقتان كوبىنەسە ماسكۇنەمدەر ينفاركتتان، ينسۋلتتان نەمەسە ينفاركتتان ولەدى. ءارى قاراي مىنالار زارداپ شەگەدى: باۋىر، بۇيرەك، اس قورىتۋ مۇشەلەرى، وكپە، اسقازان، مي. نيكوتين مەن ەتانول فيزيكالىق جانە پسيحولوگيالىق تاۋەلدىلىكتى تۋدىرادى.
شىلىم شەگەتىن ادامدا وكپەنىڭ قاتەرلى ىسىگى، ال ماسكۇنەمدە باۋىر تسيرروزىنىڭ دامۋى ىقتيمال. العاشىندا ادام ءوزىنىڭ تاۋەلدىلىگىنىڭ قانشالىقتى زياندى ەكەنىنە كۇماندانبايدى، بىراق ۋاقىت وتە كەلە ونىڭ دەنساۋلىعى ناشارلايدى. ەنتىگۋ پايدا بولادى، قان قىسىمى كوتەرىلەدى، جۇرەك سوعىسى جيىلەيدى. ونىڭ ۇستىنە تەمەكى مەن ىشىمدىككە قۇمارلاردىڭ ۇيقىسىزدىق، كوڭىل-كۇيى قۇبىلىپ، يممۋنيتەتى السىرەيدى.
تەمەكىنىڭ زيانى
وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، تەمەكىدە نيكوتين بار، بىراق ودان باسقا كوپتەگەن زياندى زاتتار بار. مىسالى، اممياك، مىشياك، شايىرلار، فورمالدەگيد جانە ت.ب. ولار ادام دەنساۋلىعىنا ەڭ جاعىمسىز اسەر ەتەدى. ال ەگەر ادامدار ولاردىڭ ىشىندە نە بولىپ جاتقانىن كورمەسە، شىلىم شەگەتىن ادامدى تەمەكى تارتپايتىننان اجىراتۋعا ارقاشان بولادى.
تەمەكى شەكپەيتىندەردىڭ كەلبەتى سەرگەك، ءجۇرىس-تۇرىسى كوڭىلدى. شىلىم شەگەتىن ادامنىڭ ءوڭى سۇر، كۇڭگىرتتەنىپ كەتەدى، تەرىسى السىرەيدى. ۇزاق قاشىقتىققا تەز جۇرە المايدى، سەبەبى تىنىسى تارىلادى. مۇنداي ادامدارعا سپورتپەن شۇعىلدانىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋ قيىن. باسقا نارسەلەرمەن قاتار، تەمەكى شەگەتىن ادام تىنىس الۋ پروبلەمالارىنان زارداپ شەگەدى. تەمەكى شەگۋدىڭ ۇزاق تاريحىمەن ادام كەلەسى اۋرۋلاردى دامىتادى: سوزىلمالى برونحيت، استما، تراحەيت، لارينگيت، تاماق نەمەسە وكپە ىسىگى، پنەۆمونيا جانە ت.ب. سونداي-اق، تەمەكى شەگەتىن ادامنىڭ تىستەرى سارعايىپ، ناشارلاي باستايدى، جاعىمسىز ءيىس پايدا بولادى، ءدام قاسيەتتەرى وزگەرەدى، ەركەكتەر يمپوتەنتسياعا ۇشىرايدى. تەمەكى شەگۋگە قاتاڭ «جوق» دەپ ايتۋ كەرەك.
جامان ادەتتەردەن قالاي ارىلۋعا بولادى؟
ءوز اۋرۋىن مويىنداپ، ەمدەلۋگە دەگەن ۇمتىلىسپەن «جانىپ جاتقان» كوپتەگەن تاۋەلدى ادامدار كودتاۋدان ۇلكەن ءۇمىت كۇتەدى. تاۋەلدىلىك بلوكاتورلارىنىڭ بارلىق تۇرلەرى قورقىتۋدىڭ پسيحولوگيالىق ادىسىنەن باسقا ەشتەڭە ەمەس. الكوگوليزم مەن تەمەكى شەگۋدەن ارىلۋدىڭ ەڭ جاقسى جولى - ەرىك-جىگەر. ەگەر ادام ءوزىنىڭ اۋرۋ ەكەنىن ءتۇسىنىپ، ەمدەلۋگە نيەت بىلدىرسە، بۇل قازىردىڭ وزىندە وتە جاقسى بەلگى. ەندى ەڭ باستىسى - ءوزىڭدى ۇستاپ، وزىڭە سەنۋ. ءسىز وزىڭىزگە حوببي تاۋىپ، جامان تۋرالى ويلاماي، ۋلى زاتتاردىڭ الماستىرعىشتارىن تاڭداۋىڭىز كەرەك. مۇمكىن، ەگەر ءسىز ءىشۋدى قالاساڭىز، جەمىس كوكتەيلى نەمەسە ەنەرگەتيكالىق سمۋزي دايىنداعان دۇرىس. تەمەكىنى كامپيتپەن نەمەسە جاڭعاقپەن اۋىستىرىڭىز. جانە بوس ۋاقىتىڭىزدى از قالدىرىڭىز. ەڭ باستىسى، تەمەكى مەن الكوگولدىڭ دەنساۋلىعىنا تيگىزەتىن زيانىن ەشقاشان ۇمىتپاۋ كەرەك. ەگەر ءسىز ءىشۋدى قالاساڭىز، تاڭەرتەڭ قانشالىقتى جامان بولاتىنىن ەستە ساقتاۋ كەرەك، ءسىزدىڭ دەنساۋلىعىڭىز الكوگولدىڭ كەسىرىنەن زارداپ شەگەدى جانە وتباسىلىق قارىم-قاتىناس ناشارلايدى.
