قايران ارىس...
قۇدايسىز قارۋ السا قۋدى اتا ما،
قۋدى اتىپ دۇنيەنى شۋلاتا ما؟
اڭقىعان القاپ ەدى قاۋىن ءيسى –
اۋىلىڭدا نە بوپ جاتىر، دۋلات اعا!؟
دۇنيە-اي، ارىس قايدا، ارىس قايدا،
بايانسىز باقىت بىزدەن الىستاي ما.
تاسىعان كوڭىلىمە سۋ سەپكەندەي –
باسىنان بايتاق ەلدىڭ باق ۇشپاي ما؟..
جانىمنىڭ جىلعالارىن جايلادى اعىس،
اق قۇسىم القابىمدى ايمالاپ ۇش!
قامشىنىڭ سابى ەدى عوي قارا ورمان جۇرت –
ءشامشىنىڭ ءانى ەدى عوي، قايران ارىس!
ەستىلسە ەر بابامنىڭ سازى الىستان،
باسىنان ەل ەمەس ەك بازارى ۇشقان...
...شەرىمدى ولەڭ ساعان تارقاتايىن –
بەلىڭدى بەكەم بۋىن، قازاقستان!
بىلەتىن نار قادىرىن، بار قادىرىن،
ارىسىم، اينالايىن، ارنالى ۇعىم،
...ءتوزىمنىڭ توڭكەرىلگەن قازانى ەدىك –
كوزىڭنىڭ جاسىن ءسۇرتسىن اردا جىرىم.
بەۋ، ارىس،
تىلەۋىڭدە ءبارى سەنىڭ،
شەمەنگە اينالماسىن تاعى شەرىم...
...زامان بول، بوزتورعايىم – ۇيا سالار –
امان بول، ارىستاعى ارىس ەلىم!
عالىم جايلىباي
جىگەر
تۋعىزعان تۋ ۇستايتىن تالاي ۇلدار،
ارمىسىڭ، ارىستاعى اعايىندار؟!
جارىلىس جانىمىزدى تۇرشىكتىردى،
زار شەككەن بۇل اپاتتان تالايىڭ بار!
بۇل اپات – ورتاق قايعى بار حالىققا،
وت جەتپەس جۇرەكتەگى جانعان وتقا.
ەل باردا، ەلىن سۇيەر ەرلەر باردا،
اسقاقتاپ تۇرار بولار ار-نامىستا!
الاپات الاۋ وت تا جانىپ تىنار،
الدىندا بەيبىت ەلدىڭ جارىق تۇرار.
ءبىر ساتتە ءبارىمىزدى ءدۇر سىلكىنتكەن –
سەبەبى بۇل اپاتتىڭ انىقتالار.
بولاتتاي بەرىك بولىپ بولعان ىسكە،
سان رەت سۇراپىلدى جەنبەدىك پە؟!
ەل شەتى تىنىش بولسا، ىرىس قونار،
ەشقاشان ۇرانباسپىز كەندەلىككە!
ەشقاشان ەڭىرەمەس قۇرىش جاندار،
ەرتەڭ-اق اتاتۇعىن تۇنىق تاڭ بار.
بارلىعىڭ بار بولىڭدار، ارىستىقتار،
بارلىعىڭ ار بولىڭدار، تۋىسقاندار!
ابۋباكىر قايران
***
«وقتى كوردىم تەرەزەمدە جارىلعان،
وتتى كوردىم كەرەگەمدە جاعىلعان.
كوكتى كوردىم نايزاعايى شاعىلعان،
كوپتى كوردىم جالاڭاياق سابىلعان.
انا كوردىم سəبيىنەن ايىرىلعان،
بالا كوردىم قۇسالىقتان قايعىرعان.
ەردى كوردىم ەڭكەيگەنگە قاراسقان،
ەلدى كوردىم ىنتىماعى جاراسقان.
كورگەن كوزىم جاسقا تولدى،
بۇلادىم!
جىلاپ تۇرىپ جۇرتقا اماندىق سۇرادىم!
سەرىك سەيتمان
***
قاسىرەت كەلىپ ارىسىما،
ەڭىرەپ ەلىم جىلاعان.
جان ساۋعالاپ كوشە بويى،
قاڭعىپ جۇرگەن ءبىر ادام.
بالا- شاعا جاۋتەڭدەسىپ،
ءاربىر جەردە اداسقان.
بەيبىت ەلگە ءبىر مەزەتتە،
تونگەنىن- اي قارا اسپان.
جالىن شارپىپ اينالانى،
وتپەن بىرگە وق ۇشتى.
ەسەڭگىرەپ، بارىن تاستاپ،
قاشقان حالىق جول ءۇستى.
كورىنگەنگە پەرزەنتتەرىن،
ارقالاتقان انالار!
ەندى قايتىپ، قالاي، قايدا،
كىمدى بارىپ پانالار؟
بەكەر داتتاپ، قارالاما،
جاۋىنگەردى جىلاعان!
باسقا تۇسپەي تۇسىنبەيدى،
تۇسىنبەيدى- اۋ، ءسىرا، ادام.
وڭاي مە ەدى، ءولىپ كەتۋ،
قيماي- قيماي جاقىنىن؟
مەن تىلەدىم اماندىعىن،
سەن جارادىڭ، باتىرىم!
كوزىم جاسىن تيا المادى،
جانعا قاتتى باتقاسىن.
اللام قايتا كورسەتپەسىن،
جاماندىقتان ساقتاسىن!
كەشەگى كۇن سۇراپىل كۇن،
بۇكىل قازاق ەلى ءۇشىن.
ارىستاعى باۋىرلارعا،
كومەك- قولداۋ بەرىلسىن!
بۇل ءبىر عانا ارىس ەمەس،
بارشامىزعا ازا كۇن.
سول ءۇشىن دە باس كوتەرىپ،
جۇمىلايىق، قازاعىم!
ءۇمىت وتىن جاعايىقشى،
جاۋتەڭدەگەن كوزدەرگە!
كۇلكى بولىپ قالمايىقشى،
قالمايىقشى وزگە ەلگە!!!
***
ۇيىقتاتپادى ىشىمدەگى ءبىر ولەڭ،
دۇنيەنىڭ جارىعىنا اسىعىپ.
ءوز ولكەمنەن ارىس اسىپ كەتكەن بە،
ويلار وتىر بىتىراڭقى، شاشىلىپ؟
جىر ەلىنىڭ جيەگىنە سىيماعان،
اقىن اتتى الىپتاردى ءتۇسىندىم.
ءتۇسى يگىنى جاماندىققا قيماعان،
سول جيەكتىڭ ىشىندەگى كىسىمىن.
وڭاشانى قارا تۇننەن تابامىن،
قاعاز-قالام-قالاپ العان سەرىگىم.
كەشىر اللا، ەلىم-ايدى جىرلاتقان،
دۇنيەقور دۇنيەڭنەن جەرىدىم...
سابيلەردىڭ سيپامادىم شاشىنان،
انالارىن اڭىراپ ءبىر ساعىنعان.
اۋزىمدا ەمەس، جۇرەگىمدە يمانمەن،
جاراتقانىم جالعىز ساعان تابىنام!
باقىتقىزى نۇرجانات
ارىستىڭ اسپانىندا . . .
ارىستىڭ اسپانىنان قۇس قۇلاعان،
قولدايگور، قۇدىرەتتى كۇشتى عالام.
تابيعاتقا تاڭسىعى جوق دارىدەن،
اپساتتە كۇلگە اينالىپ ءتۇستى قالام！
ارىستىڭ اسقارىنان ءتۇن قۇلايدى،
قيماسىن جوعالتقاندار تۇنجىرايدى.
قاپىدا وتقا تۇسكەن وردامىزعا،
يەسى ءبىز جىلاماي كىم جىلايدى؟！
ارىستىڭ جاعاسىندا قىز جىلايدى،
اتومنىڭ اپتابىنان قۇم قۇلايدى.
كوسەم ءسوزدىڭ كۇيىگىن كورگەن كوڭىل،
تابىتتىڭ تاساسىندا جىر قۇرايدى！
ارىستىڭ كەۋدەسىندە گۇل قۋرايدى،
سۋ يەسى، كول بەتىن سىزعىلايدى.
باقىتتىڭ بالكونىندا جاتقان بىرەۋ،
بولاشاعىم نۇرلى دەپ بىلجىرايدى. . .
ارىستىڭ ايماعىندا كۇن زىرلاعان،
تاعدىرعا ۋاقىت ەمشى، سىردى ۇرلاعان.
اللانىڭ سۇيگەن قۇلى حانعا تىلەك،
جالعاسسىن تىرشىلىگىم سىڭعىرلاعان !
اينۇر ورازبايقىزى
***
توبەسى اشىق قالعان "وق قورامنىڭ",
اپتابىندا دالامنىڭ وتقا وراندىم.
التى ارىسىم سەرگەك بول – التى الاشىم،
بارىنەن امان وتكەن كوپ "بوراننىڭ".
قايران مەنىڭ قازاعىم، ارمانى كوپ،
قايران مەنىڭ توزاعىم، ساڭلاۋى جوق.
بەس سالانىڭ سىزداتتى ساي سۇيەگىن،
بەس بالانى جالماعان جالماۋىز ءورت.
قايسار ەلىم، جەر ەمىپ، مالىن باققان،
ءداۋىر مىناۋ ساقتان دەپ دابىل قاققان.
بۇل قازاقتان قانداي جاۋ يمەنەدى،
زەڭبىرەگى دالادا جانىپ جاتقان؟!
وزەن، كول كوكىرەگىن وكسىك العان،
"ەرتەڭ، ەرەڭ، ەرتەڭ" دەپ ءوتتى جالعان.
"كۇن سونگەنشە سونبەيىك" دەپ جۇرگەندە،
كۇن كوزىن كورمەي قالدىق كوك تۇماننان.
قۇدايىم، كۇش-قۋات بەر الاشىما،
الاشىم ورتەنۋدە ار وتىنا.
الەمدە بىزدەن ۇلى حالىق جوق-اۋ،
سابىرمەنەن تۇسەتىن ساباسىنا.
كوز جاسىنان جاسالعان وزەنىڭنىڭ
جاعالاۋىن جابىعىپ كەزەمىن مىڭ.
قاعاناتىم عالامات كۇنگە جەتەر،
وزەگى امان بولسىن ءوز ەلىمنىڭ!
ادىلەت احمەت
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
