وسكەمەندىكتەر اباي قۇنانبايۇلىنىڭ دوسى ءارى ۇستازى ەۆگەني ميحاەليستىڭ قاراۋسىز قالعان بەيىتىن تاپقان. بۇل تۋرالى abainewskz جاريالادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
اقپاراتقا سايكەس، وسكەمەندىكتەر شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ ورتالىعىنداعى كوشەلەردىڭ بىرىنە اتى بەرىلگەن ەۆگەني ميحاەليستىڭ بەيىتىن تابۋ مىندەتىن العا قويعان بولاتىن. مۇقيات ىزدەستىرۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە ولار ۋشانوۆسكي زيراتىنان قاراۋسىز قالعان بەيىتتى تاۋىپ، رەتكە كەلتىرگەن.
«قورشاۋدىڭ ىشىنەن، ۇيىلگەن جاپىراقتاردىڭ استىنان اۋەسقويلار: «ەۆگەني پەتروۆيچ ميحاەليس (1841-1913)» دەگەن جازۋى بار قۇلپىتاس تاپتى. ءىرى قوعام قايراتكەرى، عالىم، ولكەتانۋشى، اقىن ابايدىڭ دوسى ءارى ۇستازى ەدى.
قورشاۋدا بۇل مەملەكەت قورعايتىن ەسكەرتكىش ەكەنىن كورسەتەتىن بەلگى بار. ولار جاپىراق قاباتىنىڭ استىنان قۇلپىتاس تاۋىپ، جەرلەۋ ورنىن رەتكە كەلتىرۋ كەرەك دەپ شەشتى. ءبىز قۇرعاق ءشوپتى جانە قالىڭ جاپىراقتاردى الىپ تاستادىق. ولار بەلگىنى جۋعان كەزدە، ارىپتەر «التىن» بولىپ جارقىرايدى. سوڭىندا ءبىز ءوزىمىزدى جاقسى سەزىنىپ قايتتىق. كوپ جىلدار بويى ساقتالعانى انىق، بىراق بۇل ادامدار ەستە قالۋعا لايىق»، – دەدى ەنتۋزياستار.
ايتا كەتەيىك، اق پاتشا جۇيەسىنە قارسى بولعانى ءۇشىن سەمەي قالاسىنا جەر اۋدارىلعان پەتەربۋرگتىك ساياسي تۇتقىن ەۆگەني ميحاەليستىڭ قايتىس بولعانىنا 110 جىل تولادى.
ميحاەليس 19 عاسىردىڭ جەتپىسىنشى جىلدارىنىڭ باسىندا سەمەيدىڭ قوعامدىق كىتاپحاناسىندا ابايمەن تانىسىپ، بىرنەشە جىل قاتارىنان تىعىز بايلانىس جاسادى. ول اقىندى رەسەيدىڭ ىشكى ومىرىندەگى جاڭالىقتارمەن، ورىس ادەبيەتىنىڭ ۇزدىك شىعارمالارىمەن تانىستىردى، گ.سپەنسەر، ي.دارۆين، ت.ب. ەڭبەكتەرىن وقىپ-ۇيرەنۋگە كەڭەس بەردى. 1886 ج. ميحاەليستىڭ ۇسىنىسى بويىنشا اباي سەمەي وبلىسى ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ تولىق مۇشەسى بولىپ سايلاندى. ميحاەليس 1878 جىلدان سەمەي وبلىسى ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ حاتشىسى بولىپ، قالادا ولكەلىك مۋزەي مەن كىتاپحانا اشتىردى. 1880 جىلى رەسەي گەوگرافيا قوعامى باتىس ءسىبىر بولىمشەسىنىڭ مۇشەلىگىنە سايلاندى. ميحاەليستىڭ سەمەي وبلىسىن زەرتتەۋگە ارنالعان ەڭبەكتەرى رەسەي گەوگرافيا قوعامنىڭ كەزەكتى باسىلىمدارىندا جاريالاندى. 1882 جىلى ميحاەليس قىزمەت بابىمەن وسكەمەن قالاسىنا اۋىسىپ، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن جەرگىلىكتى قازبا بايلىق پەن اۋا رايىن زەرتتەۋمەن شۇعىلداندى، گيدروگەولوگيالىق ماسەلەلەردى قاراستىردى
«اباي ولەرىنەن از ۋاقىت بۇرىن اكەمە قوناققا كەلدى. دوستار بىرنەشە كۇن بويى قوشتاسپادى. اباي شىنىندا دا عاجاپ ادام، مەنى قولىنا الىپ، ەركەلەتەتىن. ءجاسوسپىرىم كەزىمدە اكەم دوسى اباي قۇنانبايدىڭ ولەڭدەرىن، ونىمەن سەمەي قالاسىنىڭ كىتاپحاناسىندا تانىسقانىن، ابايدىڭ ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەۋىنە كومەكتەسكەنىن ايتىپ بەردى»، - دەپ جازادى ليۋدميلا حوتيمسكايا اكەسى ەۆگەني ميحاەليس تۋرالى ەستەلىگىندە.
