جامبىل احمەتبەكوۆ: "ستالين ءۇشىن كەشىرىم سۇرايمىن!"

1972
Adyrna.kz Telegram

كوممۋنيستىك پارتيانىڭ اتىنان پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا ءتۇسىپ جاتقان جامبىل احمەتبەكوۆتىڭ جاعدايى بىزدەگى كوپ بالالى انالاردان ونشا ءماز ەمەس ەكەنىن وتكەندە ءوزى جايىپ سالدى. كاراتەريست، ادال كوممۋنيست اعامىز ءالى كۇنگە باسپاناسىز ءجۇرىپتى. ەستۋىمىزشە، جاقىندا عانا كرەديتتەنىپ ءجۇرىپ، باسپاناعا قول جەتكىزگەن ەكەن، ونى دا تولەۋگە ايلىعى جەتپەي، بايبىشەسى كومەكتەسىپ ءجۇر ەكەن. ال بايبىشەسىنىڭ ءبىر باسىندا ەكى كرەديت... قيىن.
سويتە تۇرا جاكەڭ ەل ءۇشىن، حالىق ءۇشىن بەلدى بەكەم بۋىپ، ەكىنشى رەت سايلاۋعا تۇسۋگە نيەتتەنىپ وتىر. جۋىردا باعدارلاماسىن جاريالادى. جەمقورلىقپەن كۇرەسىپ، وليگارحتاردى جونگە ساپ، شەتەلگە تىققان-مىققانداردىڭ بارلىق قاراجاتىن ەلگە قايتارىپ، تازا كوممۋنيزمدى ورناتام دەپتى... بۇل جولى دا.
ارينە، جاقسى عوي. ءبىز جاكەڭە ودان گورى ءتيىمدى ءبىر جارنامالىق تاقىرىپ ۇسىنۋدى قۇپ كوردىك.
ەگەر جامبىل احمەتبەكوۆ ءدال الدىمىزداعى 31 ماي كۇنى (بۇ كىسىلەر مامىر دپ ايتپايتىن بولسا كەرەك) بۇكىل كومانداسىن ەرتىپ، كوسارەۆتى دە قالدىرماي، الماتىداعى قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىنا قويىلعان ەسكەرتكىشتىڭ الدىنا كەلىپ، قازاقتىڭ جارتىسىنان كوبىن جالماعان اشتىق پەن كىلەڭ سورپا بەتىنە شىعارلارىن ولىمگە قيعان قىزىل تەررور ساياسات ءۇشىن كۇللى قازاقتان كەشىرىم سۇراسا، بۇ كىسىنىڭ اتاعى ەلگە ەمەس، الەمگە جايىلار ەدى. سوندا الدىڭعى جولعىداي
1,36% داۋىستان كوبىرەك داۋىس جيناپ، كەمى 2 پايىزعا جۋىقتار ما ەدى، دەپ ويلايمىن. كەشىرىمدى جاي سۇراماي، اناۋ كۇنى "بەسسمەرتنىي پولككە" قاتىسقان 120 مىڭ شەرۋشىنى ەرتىپ السا، قانداي سەنساتسيا جاسار ەدى.
جاكەڭ سوندا بىلاي باستاسا ءسوزىن:
– قۇرمەتتى حالايىق، قويدان قوڭىر قازاق حالقى، ءبىز كوممۋنيستەر، سىزدەرگە بارلىق جاقسىلىق پەن يگىلىكتەر بولۋىن تىلەي وتىرىپ، وتكەن تاريحتاعى كەيبىر كەمشىلىكتەر ءۇشىن (جۇمسارتىپ ايتا بەرسىن- رەد.), ۇلى كوسەمىمىز، جارتى الەمدى جارىلقاۋشى (وعان جارىق دۇنيەدەن ارماندارى ورىندالماي كەتكەن كوممۋنيستەردىڭ يگىلىگى مەن سالەمى بولسىن) يوسيف ۆيسسارينوۆيچ ءستاليننىڭ كەيبىر قاتەلىكتەرى ءۇشىن ءيىلىپ، كەشىرىم سۇرايمىز! ەگەر سول ءبىر كەمشىلىكتەر "ورىن الماعاندا", مىنا سىزدەر، قازاق حالقى بۇگىندەرى 40-45 ميلليون بولار ەدىڭىزدەر. ول تۋرالى ءبىر سوزىندە نۋرسۋلتان ابيشەۆيچ تە ايتتى عوي. ەندى وتكەندى كەرى قايتارا المايمىز. امال جوق. ءبىز كەشىرىم سۇرايمىز. سىزدەر كەشىرەسىزدەر... بىزگە داۋىس بەرىڭىزدەر. ەگەر الدا-جالدا مەن جەڭىسكە جەتەر بولسام، بۇرىن ورىنداي الماي كەتكەن كوممۋنيستەردىڭ ارمانىن - ناعىز كوممۋنيزمدى ورناتامىن! – دەسە... بۇدان ارتىق ءسوزدىڭ تەگى كەرەگى جوق. ەگەر وسىلاي ىستەسە، جاكەڭدى ءبىر كۇندە بۇكىل الەم تانىر ەدى ءارى قازاق ەلىنىڭ زۇلمات تاريحىن دا جالپاق الەم بىلەر ەدى.
ەگەر وسىلاي ەتسە، ءسوز جوق، كەشەگى ءستاليننىڭ سۋرەتىن كوتەرگەن-كوتەرمەگەندەرى بار، ءبارى جيىلىپ، جاكەڭە اجەپتاۋىر قولداۋ كورسەتەرى داۋسىز. بالكىم ءبىر اتىمتاي شىعىپ، جاكەڭە كوپ بالالى انالارمەن بىرگە ءبىر باسپانا سىيلاپ جىبەرۋى دە عاجاپ ەمەس. ومىرىڭىزدە وسىنداي ءبىر ەرلىك جاساپ كورسەڭىزشى، جاكە. 31 مامىر انا ءبىر اياداي جەردە كەزىگەيىك...

توقتارالى تاڭجارىق
پىكىرلەر