ءساۋىردىڭ 26-سى كۇنى الماتى قالاسىندا وتكەن جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ 14-سەزىندە نەگىزىنەن پارتيانىڭ الداعى پرەزيدەنت سايلاۋىنا قاتىسۋ-قاتىسپاۋ ماسەلەسى قارالدى. پارتيانىڭ ساياسي كەڭەسى جۋرناليست ەرمۇرات باپيدى سايلاۋعا ۇمىتكەر رەتىندە ۇسىنعانمەن دەلەگاتتاردىڭ باسىم بولىگى سايلاۋعا قاتىسپاي، بويكوت جاريالاۋدى قولدادى. قۇرىلتاي سوڭىندا پارتيا جەتەكشىسى بولىپ ەرمۇرات باپي سايلاندى.
شامامەن ءبىر جارىم ساعاتقا سوزىلعان الماتىداعى جسدپ سەزىندە پارتيا وكىلدەرى ماۋسىم ايىنا بەلگىلەنگەن پرەزيدەنت سايلاۋىنا قاتىسپاي، بويكوت جاريالاۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. بيلىكتىڭ ەلدە اشىق سايلاۋ وتكىزۋگە مۇمكىندىك قالدىرماي وتىرعانىن ايتقان دەلەگاتتار پرەزيدەنت سايلاۋىنان گورى پارلامەنت سايلاۋىنىڭ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
تىكەلەي ەفير: جسدپ سەزى (26.04.2019).
پارتيا رەزوليۋتسياسى
26 ءساۋىر كۇنگى پارتيا رەزوليۋتسياسىندا قۇجات اۆتورلارى الداعى پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ بۇرىنعى سايلاۋلاردان ەش ايىرماسى بولمايتىنىن، بۇل جولى دا بيلىك اكىمشىلىك رەسۋرستاردى مەيلىنشە قولدانىپ، سايلاۋ زاڭناماسىن بۇزادى دەپ بولجاعان.
ەلدەگى ساياسي كەڭىستىكتىڭ وپپوزيتسيادان تازارتىلعانىن اتاپ وتكەن پارتيا وكىلدەرى بيلىكتىڭ بۇل جولى دا سايلاۋدى قىسقا ۋاقىت ارالىعىنا بەلگىلەپ، قارسىلاستارىنىڭ سايلاۋعا قاتىسۋىنا ەش مۇمكىندىك قالدىرماعانىن جازعان.
"سايلاۋ پروتسەسىن جەدەلدەتۋ - قازىرگى بيلىكتىڭ ءوز وكىلەتىن ۇزارتۋ فورماسىنا اينالىپ كەتتى، وپپوزيتسيا ۇمىتكەرىنىڭ وتە قىسقا ۋاقىت ارالىعىندا سايلاۋعا دايىندالۋ مۇمكىندىگى ونسىز دا از ەدى" دەلىنگەن پارتيا رەزوليۋتسياسىندا.
پارتيا 2011, 2015 جىلدارداعى پرەزيدەنت سايلاۋىنان ءدال وسى سەبەپپەن قاتىسۋدان باس تارتىپ وتكەنىن جازىپ: "جسدپ مۇنداي سايلاۋعا قاتىسۋدى ماعىناسىز دەپ سانايدى، بۇل فارستى زاڭداستىرعىسى كەلمەيدى جانە ۇمىتكەر ۇسىنۋدان باس تارتادى" دەگەن.
قۇرىلتاي قالاي ءوتتى؟
قازاقستاننىڭ ساياسي كەڭىستىگىندە ءوزىن بيلىككە وپپوزيتسيالىق كۇش رەتىندە كورسەتەتىن جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ 26 ءساۋىر كۇنگى الماتىدا وتكەن قۇرىلتايىنا ءتۇرلى ايماقتان 38 پارتيا دەلەگاتى جينالدى.
قۇرىلتاي الدىندا پارتيا توراعاسى جارماحان تۇياقباي وتكەن اپتادا ساياسي كەڭەستىڭ «دات» گازەتتەر جوباسىنىڭ جەتەكشىسى، جۋرناليست ەرمۇرات باپيدى سايلاۋعا قاتىساتىن ۇمىتكەر رەتىندە ۇسىنعانىن ايتىپ، دەلەگاتتاردان پىكىر ايتۋىن سۇرادى.
"ەگەر ءادىل سايلاۋ وتكەندە ەرمۇرات باپي كوپ داۋىس الۋشى ەدى" دەگەن پارتيا وكىلدەرى ماۋسىم ايىنا بەلگىلەنگەن پرەزيدەنت سايلاۋىنا قاتىسپاي، بەلسەندى تۇردە بويكوت جاريالاۋ قاجەتتىگىن ايتتى.
اسحات راقىمجان، تازابەك سامبەتباي سياقتى پارتيا وكىلدەرى ەلدە ءادىل سايلاۋ وتكىزۋدىڭ مۇمكىن ەمەستىگىن ايتىپ، بار كۇش پەن جىگەردى وسى جىلدىڭ اياعىندا نەمەسە كەلەسى جىلدىڭ باسىندا بولاتىن شەشۋشى پارلامەنت سايلاۋىنا جۇمساۋ كەرەكتىگىن، سوعان دايىندالۋ قاجەتتىگىن ايتتى. ۋكرايناداعىداي اشىق سايلاۋعا "قىزىعا دا، قىزعانا دا قاراۋعا" بولاتىنىن ايتقان جسدپ-نىڭ كەيبىر مۇشەلەرى ەلدە ساياسي باسەكەلەستىكتىڭ جوقتىعىنا وكىنىش ءبىلدىردى.
جيىن سوڭىنا تامان "بۇرىن ءبىر عانا قۋىرشاق بولسا، قازىر ءبارى قۋىرشاق" دەگەن جۋرناليست ەرمۇرات باپي سەزد پىكىرىن ەسكەرە وتىرىپ، كانديداتۋراسىن الىپ تاستايتىنىن جەتكىزدى.
پارتيانىڭ بىرنەشە وكىلى "بويكوت جاريالاۋدان ەش پايدا جوق، ودان دا سايلاۋالدى ناۋقاندى قولدانىپ، پارتيانىڭ تانىمالدىعىن ارتتىرىپ، تاجىريبە جيناۋ كەرەكتىگىن" ايتقانمەن باسىم بولىگى بويكوتتى قولدادى.
جيىن سوڭىندا دەلەگاتتار پارتيا توراعالىعىنا ەرمۇرات باپيدى سايلاۋ ماسەلەسىن قاراپ، داۋىس بەردى. ءۇش رەت داۋىس بەرۋدەن كەيىن پارتيا باسشىسى رەتىندە ەرمۇرات باپي سايلاندى.
قازاقستاندا كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋى 9 ماۋسىمعا بەلگىلەنگەن.
بۇعان دەيىن "بىرلىك" پارتياسى سايلاۋعا قاتىسپايتىنىن مالىمدەگەن. جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسى - قازاقستاندا رەسمي تىركەلگەن جالعىز وپپوزيتسيالىق پارتيا.
ءساۋىر ايىنىڭ ورتاسىندا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسى قازاقستاندا تىركەلگەن جەتى پارتيا بار ەكەنىن، الايدا ءىس جۇزىندە التى پارتيانىڭ بەلسەندى جۇمىس ىستەيتىنىن ايتقان. بۇلار: "اق جول", "اۋىل", "بىرلىك", قازاقستاننىڭ حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى، "نۇر وتان" جانە جسدپ (جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسى). وسك "ازات" پارتياسىنىڭ حابارسىز كەتكەنىن، بىردە-ءبىر شاراعا قاتىسپايتىنىن ايتقان.
قازىرگە دەيىن ساياسي پارتيالار مەن قوعامدىق بىرلەستىكتەردەن ۇسىنىلعان كانديداتتار:
- سادىبەك تۇگەل - "ۇلى دالا قىراندارى" رەسپۋبليكالىق قوزعالىسى ء(تىل ەمتيحانىنان ءوتتى);
- قاسىم-جومارت توقاەۆ - "نۇر وتان" پارتياسى ء(تىل ەمتيحانىنان ءوتتى);
- امانگەلدى تاسپيحوۆ - قازاقستان كاسىپوداقتار فەدەراتسياسى (وسك-عا قۇجاتتارىن تاپسىردى);
- دانيا ەسپاەۆا - "اق جول" پارتياسى;
- تولەۋتاي راقىمبەكوۆ – “اۋىل” پارتياسى;
- جامبىل احمەتبەكوۆ - "قازاقستاننىڭ حالىقتىق كوممۋنيستىك پارتياسى"
"ازاتتىق" راديوسى
