دەموكراتيالىق مەملەكەتتە ءاربىر تۇرعىن مەملەكەت تاراپىنان كورسەتىلەر قىزمەتتەرگە كەدەرگىسىز قول جەتكىزۋى، ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيى جاقسى بولۋى ءتيىس. ەلدىڭ ءار تۇرعىنى دەنساۋلىعىنا، تۇرمىستىق جاعدايى مەن بىلىمىنە، اتقاراتىن جۇمىسىنا قاراماستان، ءبارى مەملەكەت بايلىعى بولىپ سانالادى. بۇگىندە ءبىزدىڭ قوعامدا قاراپايىم، 12 مۇشەسى ساۋ ازاماتتاردان بولەك، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامدار توبىنىڭ دا بارىن ەستەۋ شىعارماۋ كەرەك. ولاردىڭ مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بولعانىمەن، قۇقىقتارى شە؟
ينكليۋزيا، ەرەكشە ادامدار – قوعامنىڭ تولعانار وتكىر ماسەلەلەرىنىڭ بىرىنە اينالعان. اشىق جانە تەڭ قوعامدا ءومىر سۇرەمىز دەسەك تە، ارباعا تاڭىلعان نە دەنساۋلىعى بەلگىلى ءبىر سەبەپتەرگە ساي ناشار نە وزگە توپ وكىلدەرىن كورگەندە ءون-بويدۆڭ شىمىرلاپ، جاناشىرلىق پەن باسقا سەزىمنىڭ بولاتىنى جاسىرىن ەمەس. وسى تۇستا ەرەكشە جانداردىڭ قوعامدا بىرىگىپ، ءوز ورتاسىن تابۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن زاڭنامالار قابىلدانىپ جاتىر. الايدا ونى قالىڭ بۇقارا بىلەدى مە؟
سوڭعى جىلداردا جۇرگىزىلگەن ساناققا سايكەس، 705 مىڭنان استام ەرەكشە ازاماتتار بار ەكەن. الايدا، سونىڭ ىشىندە 430 مىڭعا جۋىعى ەڭبەككە قابىلەتتى بولسا دا، تەك 100 مىڭنان استامى جۇمىسپەن قامتىلعان. سەبەبى جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ نە قوعامداعى ىڭسايسىز كوزقاراستىڭ سالدارىنان ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تابا الماي، شىعارماشىلىعىن ءتورت قابىرعادا شەكتەگەندەر بار. دەمەك، قالعان مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتاردىڭ قۇقىعى دا، قابىلەتى دە شەكتەۋلى ەكەنى اششى شىندىق. سوندىقتان دا، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامداردىڭ قۇقىقتارىن قولداۋدى، قوعامداعى ينكليۋزيانى اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ جانە ونى ءتۇسىندىرۋ ماڭىزدى.
ارباعا تاڭىلعان نە قانداي دا ءبىر ەرەكشەلىگى بار ازاماتتاردىڭ باسىم بولىگى اياۋشىلىق پەن كەمسىتۋشىلىك كوزقاراستارىنا ءجيى ۇشىرايتىنىن العا تارتتى. ولار: «ءبىز دارمەنسىز ەمەسپىز» دەيدى. ءاربىر مۇمكىندىگى شەكتەۋلى قازاقستاندىق بيلىكتەن نەنى تالاپ ەتىپ، ءوتىنىش بىلدىرە الاتىنىن ءبىلۋى ءتيىس.
مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ ءجۇرۋى مەن ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن قولايلى جاعدايلار جاسالعان. مەملەكەتتەن بولىنەر قارجى دا يگەرىلىپ جاتىر. ونىڭ دالەلى رەتىندە وڭىرلەردەگى ءتۇرلى ينۆاتاكسي، ارنايى مامانداردىڭ قىزمەتتەرىن ايتۋعا بولادى. مۇنداي ازاماتتاردى جۇمىسپەن قامتۋ دا كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى. دەسەك تە، دامىعان جانە دامۋشى تاراپتاعى ەلدەردىڭ باسىم كوپشىلىگىندە ەڭبەككە جارامدى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار جۇمىس ىستەپ، ەكى قولعا ءبىر كۇرەك تابادى. ارينە، مۇنداي يگى شەشىم ءاربىر مەملەكەت پەن مۇگەدەكتەر ءۇشىن، قاراپايىم، قوعام ءۇشىن دە ءتيىمدى ەكەنى انىق. رەسپۋبليكادا دا بۇل ماسەلەگە كەش تە بولسا باسا نازار اۋدارىلۋى ءتيىس. ەرەكشەلىگى بار ازاماتتاردى جۇمىسقا ورنالاستىرۋ ماسەلەسىندە كەز كەلگەن جەردە قيىندىقتاردىڭ كەزدەسەتىنى تايعا تاڭبا باسقانداي انىق دۇنيە. ءبىر بەلگىلىسى، جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ باسىم كوپشىلىگى دەرلىك مۇمكىندىگى شەكتەۋلىلەردى قىزمەتكە قابىلداپ، ناپاقاسىن تولەۋگە قۇشتار بولىپ تۇرعان جوق. سول سەبەپتى دە، مەملەكەت پەن ادام ءۇشىن ورتاق شەشىمدى كەلىسىم جاساۋ قيىن يۋولىپ كەلەدى.
ايتىلۋى ءتيىس ەكىنشى ماسەلە – مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ ءبىرى وقىعان، ءبىلىمىن جەتىلدىرگەن ازامات بولسا، ەندىگى بىرىندە جوعارى ءبىلىمى بار ەكەندىگىن دالەلدەيتىن قاعازى، ەشقانداي ديپلومدى ماماندىعى جوق. وسى ساتتە، مۇنداي جاندار ءوزى قالاعان، ارمانىنداعى قىزمەتكە ورنالاسىپ، جەتكىلىكتى جالاقى الۋدان قاعىلىپ قالادى. مىنە، وسى تۇيتكىلدەر قوعامنىڭ ەرەكشە جاندارىن ەڭبەككە تارتۋدا بىرقاتار كەدەرگىلەر مەن قيىندىقتار تۋعىزىپ وتىرادى.
وسى سىندى بىرقاتار ساۋالدار بىزدە شەشىمىن تاۋىپ كەلە جاتسا دا، وزەكتى ماسەلەنى اۋىزدىقتايتىن ءسات كەلدى. قازاقستان - كەز كەلگەن ازاماتتىڭ ەركىن ءومىر سۇرەتىن مەملەكەتىنە اينالۋى ءتيىس.
