Demokratııalyq memlekette árbir turǵyn memleket tarapynan kórsetiler qyzmetterge kedergisiz qol jetkizýi, ómir súrý deńgeıi jaqsy bolýy tıis. Eldiń ár turǵyny densaýlyǵyna, turmystyq jaǵdaıy men bilimine, atqaratyn jumysyna qaramastan, bári memleket baılyǵy bolyp sanalady. Búginde bizdiń qoǵamda qarapaıym, 12 múshesi saý azamattardan bólek, múmkindigi shekteýli adamdar tobynyń da baryn esteý shyǵarmaý kerek. Olardyń múmkindigi shekteýli bolǵanymen, quqyqtary she?
Inklıýzııa, erekshe adamdar – qoǵamnyń tolǵanar ótkir máseleleriniń birine aınalǵan. Ashyq jáne teń qoǵamda ómir súremiz desek te, arbaǵa tańylǵan ne densaýlyǵy belgili bir sebepterge saı nashar ne ózge top ókilderin kórgende ón-boıdvń shymyrlap, janashyrlyq pen basqa sezimniń bolatyny jasyryn emes. Osy tusta erekshe jandardyń qoǵamda birigip, óz ortasyn tabýǵa múmkindik beretin zańnamalar qabyldanyp jatyr. Alaıda ony qalyń buqara biledi me?
Sońǵy jyldarda júrgizilgen sanaqqa sáıkes, 705 myńnan astam erekshe azamattar bar eken. Alaıda, sonyń ishinde 430 myńǵa jýyǵy eńbekke qabiletti bolsa da, tek 100 myńnan astamy jumyspen qamtylǵan. Sebebi jumys berýshilerdiń ne qoǵamdaǵy yńsaısyz kózqarastyń saldarynan eki qolǵa bir kúrek taba almaı, shyǵarmashylyǵyn tórt qabyrǵada shektegender bar. Demek, qalǵan múmkindigi shekteýli azamattardyń quqyǵy da, qabileti de shekteýli ekeni ay shyndyq. Sondyqtan da, múmkindigi shekteýli adamdardyń quqyqtaryn qoldaýdy, qoǵamdaǵy ınklıýzııany aqparattyq súıemeldeý jáne ony túsindirý mańyzdy.
Arbaǵa tańylǵan ne qandaı da bir ereksheligi bar azamattardyń basym bóligi aıaýshylyq pen kemsitýshilik kózqarastaryna jıi ushyraıtynyn alǵa tartty. Olar: «Biz dármensiz emespiz» deıdi. Árbir múmkindigi shekteýli qazaqstandyq bılikten neni talap etip, ótinish bildire alatynyn bilýi tıis.
Múmkindigi shekteýli jandardyń júrýi men ómir súrýi úshin qolaıly jaǵdaılar jasalǵan. Memleketten bóliner qarjy da ıgerilip jatyr. Onyń dáleli retinde óńirlerdegi túrli ınvataksı, arnaıy mamandardyń qyzmetterin aıtýǵa bolady. Mundaı azamattardy jumyspen qamtý da kún tártibindegi ózekti máseleniń biri. Desek te, damyǵan jáne damýshy taraptaǵy elderdiń basym kópshiliginde eńbekke jaramdy múmkindigi shekteýli jandar jumys istep, eki qolǵa bir kúrek tabady. Árıne, mundaı ıgi sheshim árbir memleket pen múgedekter úshin, qarapaıym, qoǵam úshin de tıimdi ekeni anyq. Respýblıkada da bul máselege kesh te bolsa basa nazar aýdarylýy tıis. Ereksheligi bar azamattardy jumysqa ornalastyrý máselesinde kez kelgen jerde qıyndyqtardyń kezdesetini taıǵa tańba basqandaı anyq dúnıe. Bir belgilisi, jumys berýshilerdiń basym kópshiligi derlik múmkindigi shekteýlilerdi qyzmetke qabyldap, nápaqasyn tóleýge qushtar bolyp turǵan joq. Sol sebepti de, memleket pen adam úshin ortaq sheshimdi kelisim jasaý qıyn ıýolyp keledi.
Aıtylýy tıis ekinshi másele – múmkindigi shekteýli jandardyń biri oqyǵan, bilimin jetildirgen azamat bolsa, endigi birinde joǵary bilimi bar ekendigin dáleldeıtin qaǵazy, eshqandaı dıplomdy mamandyǵy joq. Osy sátte, mundaı jandar ózi qalaǵan, armanyndaǵy qyzmetke ornalasyp, jetkilikti jalaqy alýdan qaǵylyp qalady. Mine, osy túıtkilder qoǵamnyń erekshe jandaryn eńbekke tartýda birqatar kedergiler men qıyndyqtar týǵyzyp otyrady.
Osy syndy birqatar saýaldar bizde sheshimin taýyp kele jatsa da, ózekti máseleni aýyzdyqtaıtyn sát keldi. Qazaqstan - kez kelgen azamattyń erkin ómir súretin memleketine aınalýy tıis.
