احمەت بايتۇرسىنۇلى قازاق جەرىندە سوتسياليستىك قوعام قۇرۋ يدەياسىن قابىلداماعان – تاريحشى

5052
Adyrna.kz Telegram

الاش قايراتكەرى احمەت بايتۇرسىنۇلى قازاق جەرىندە سوتسياليستىك قوعام قۇرۋ يدەياسىن قابىلداماعان. بۇل تۋرالى تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور مامبەت قويگەلديەۆ الماتىدا وتكەن «احمەت بايتۇرسىنۇلى – ۇلت ۇستازى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا بارىسىندا ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

عالىمنىڭ ايتۋىنشا، احمەت بايتۇرسىنۇلى بولشەۆيكتەر ويلاستىرعان قوعامدىق قاتىناستار جۇيەسىنە وتۋگە قازاق قوعامى دايار ەمەس دەپ ساناعان.

«احمەت بايتۇرسىنوۆ كەڭەس بيلىگىن ۇلتىمىزدىڭ نەگىزگى سۇرانىستارىنا جاۋاپ بەرەتىن بيلىك جۇيەسى رەتىندە مويىنداماعان. كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى لەنينگە جولداعان حاتىندا: «قازاقتارعا نە كەرەگى انىق جانە تۇسىنىكتى. عاسىرلار بويى يمپەريالىق ەزگىدە بولعان حالىق ءوز بيلىگى وزىندە بولعانىن قالايدى»، - دەپ جازدى. ساياسي بيلىككە قاتىستى ءوز ۇستانىمىن بىلدىرۋمەن بىرگە، كەڭەس ۇكىمەتىنەن ءوزى جاقسى بىلمەيتىن ەلدە راديكالدى الەۋمەتتىك رەفورمالاردى جۇرگىزبەۋدى تالاپ ەتتى. وكىنىشكە قاراي، كەڭەستىك ورتالىق تولىق نەگىزدى بۇل ەسكەرتۋلەرگە قۇلاق اسقان جوق»،- دەدى مامبەت قويگەلديەۆ.

ول سونداي-اق احمەت بايتۇرسىنۇلىنىڭ ءومىر جولى - حالىق ومىرىنە جاسالعان قياناتقا توزبەۋشىلىك جانە وعان دەگەن ىمىراسىز قارسىلىقتىڭ ۇلگىسى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«ول ءوزىنىڭ سانالى تۇردە تاڭداعان ومىرلىك جولى تۋرالى «ەل بۇگىنشىل، مەنىكى ەرتەڭ ءۇشىن» دەپ جازدى. 1929 جىلى ماسكەۋدە وتكەن تەرگەۋ پروتسەسىندە ومىرلىك ۇستانىمىن بىلاي بىلدىرەدى: «مەنىڭ ومىرلىك ۇستانىمىم - قازاق حالقىنىڭ مادەنيەتىن كوتەرۋگە مۇمكىن بولعانشا جاعىمدى جاعداي تۋعىزۋ. ويتكەنى، وسى جول عانا ونىڭ ءوسىپ-ونۋىنە كەپىلدىك بەرە الادى. وسى ءىس قانداي وكىمەتتىڭ قولىنان كەلسە، مەن سول بيلىككە رازى بولماقپىن»،- دەگەن بولاتىن»،- دەدى پروفەسسور مامبەت قويگەلديەۆ.

ايتا كەتەيىك، بۇگىن الماتىدا «احمەت بايتۇرسىنۇلى – ۇلت ۇستازى» اتتى حالىقارالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا ءوتتى.

پىكىرلەر