بۇگىندە ءوز يدەيالارىن كاسىپكە اينالدىرىپ، ورتا بيزنەستىڭ دامۋىنا ۇلەس قوساتىن جاستاردىڭ سانى كۇن ساناپ وسۋدە. مەملەكەت تاراپىنان جاستاردىڭ بيزنەس جوبالارىن قولداۋعا كوپتەگەن باعدارلامالار اشىلۋدا. قايتارىمسىز گرانتتار بولىنۋدە. جاس كاسىپكەر، «Cinderella» وزىنە-ءوزى قىزمەت كورسەتۋ كىر جۋ جەلىسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ابىلاي قاسقاباەۆ "بيزنەستىڭ جول كارتاسى-2025" مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا ءوز ءىسىن دامىتۋعا استانا قالاسى اكىمدىگىنەن گرانت العانداردىڭ ءبىرى.
باعدارلامانىڭ ماقساتى - وڭىرلىك كاسىپكەرلىكتىڭ تۇراقتى جانە تەڭگەرىمدى ءوسۋىن قامتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق بار جۇمىس ورىندارىن ساقتاۋ جانە جاڭا تۇراقتى جۇمىس ورىندارىن قۇرۋ. بۇگىندە وسى گرانت يەگەرى ابىلاي، كاسىبىنىڭ جەمىسىن كورىپ وتىر. ول ستۋدەنتتىك جاتاقحانالاردا كىر جۋعىش ماشينالاردى ورناتۋ جوباسى قايدان باستالعانى تۋرالى ادىرنا تىلشىسىنە سۇحبات بەردى.
- ابىلاي، جوبا يدەياسى قالاي پايدا بولدى؟ قالاي باستاپ كەتتىڭىزدەر؟
- بىرنەشە جىل بۇرىن مەن قاراعاندىدا تۇرىپ، پلاستيك قۇبىرلار شىعاراتىن كومپانيادا جۇمىس ىستەدىم. جۇمىس قىزىقتى بولدى، بىراق مەن ءوز ءىسىمدى اشقىم كەلدى. دوستارمەن دوستىق اڭگىمە بارىسىندا، كەنەتتەن امەريكاداعىداي كەز-كەلگەن ادام زاتتاردى جۋعا بولاتىن كىر جۋاتىن بولمەنى اشۋ يدەياسى پايدا بولدى. ءبىز اقپارات ىزدەپ، نارىقتى زەرتتەي باستادىق. ارينە، كاسىبي جابدىقتارى بار قۇرعاق تازالاعىشتاردان كوپتەگەن ۇسىنىستار بولدى. ناتيجەسىندە ولار وزدەرى ءۇشىن قول جەتىمدى جانە وڭتايلى شەشىم تاپتى. سودان كەيىن ءبىز جابدىقتار ساتىپ الدىق. العاشقى كىر جۋعىش ماشينانى ساتىپ العاننان كەيىن، قوندىرعىلار ءۇشىن ورىن ىزدەي باستادىق. وسىلايشا، ستۋدەنتتىك ۇيلەر ەڭ ءتيىمدى ورىندار بولىپ سانالاتىنى بەلگىلى بولدى. ءبىر قالالىق كوللەدجدىڭ باسشىلىعى بىزگە قولداۋ بىلدىرۋگە كەلىستى. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن ءبىز ماشينالاردى ءوزىمىز شىعارۋعا شەشىم قابىلدادىق، كورپۋستى جاسادىق.
- ءوندىرىستى قالاي وڭتايلاندىردىڭىز؟
- ءبىز جوبانىڭ ءبىر جاقتى تارتىپتە عانا ەمەس، ءتيىمدى بولۋىنا ۇمتىلامىز. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز - قوعام مەن مەملەكەت ءۇشىن پايدالى بولۋ. بىزدە ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق بار. جىل سايىن ۋنيۆەرسيتەتتەر جابدىقتى ساتىپ الۋعا، امورتيزاتسياعا، جوندەۋ جۇمىستارىنا شىعىنداردى ەسكەرۋگە بيۋدجەت سالۋى كەرەك. ءبىز وسى ماسەلەلەردى شەشەمىز، جالداۋ اقىسى مەن كوممۋنالدىق قىزمەتتەردى جابامىز، اۆتوماتيكا ۇسىنامىز، ونىڭ ورنىنا ستۋدەنتتەردەن از اقى الامىز. بۇل ەلەكتر ەنەرگياسى مەن اقشانى ۇنەمدەۋ تۇرعىسىنان ەكونوميكالىق جاعىنان ءتيىمدى. ءبىزدىڭ كومپانيامىزدىڭ كوپتەگەن ادامدارى اۋتسورسينگتە جۇمىس ىستەيدى: ەسەپشى، ەلەكتريك، سانتەحنيك، ينجەنەر جانە باعدارلاماشى. الداعى ۋاقىتتا كادر قۇرامىن ۇلعايتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.
- نەلىكتەن ءسىز گرانت الۋ بايقاۋىنا قاتىسۋعا شەشىم قابىلدادىڭىز؟
- مەن بايقاۋعا قاتىسۋعا شەشىم قابىلدادىم، ويتكەنى ودان ءارى دامۋ ءۇشىن قاراجات قاجەت بولدى. بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ءبىزدىڭ كومپانيا نەسيە العان جوق. ءبىز بيزنەستى ءوز قاراجاتىمىز ەسەبىنەن جۇرگىزدىك. ءبىر جاعىنان، بۇل چەللەندج بولدى. ءبىز ءوز جوبامىزدىڭ پايدا اكەلەتىنىن جانە تيىمدىلىگىن كورسەتە الاتىندىعىن دالەلدەگىمىز كەلدى. مەملەكەتتىك گرانت بىزگە جابدىقتى جاقسارتۋعا كومەكتەستى. ءبىز جەرگىلىكتى كىر جۋعىش ماشينالاردى جيناۋ تۋرالى ويلادىق. بيزنەستى ءوز بەتىڭىزشە دامىتۋ ءۇشىن سىزگە كوپ اقشا جۇمساۋ كەرەك، ينجەنەرلەر مەن باعدارلاماشىلارعا تولەۋ كەرەك. قازاقستاندىق نارىق شاعىن. كەيدە بىزگە مەملەكەتتىك مەكەمەلەرمەن كەلىسۋ وڭاي ەمەس، دۇرىس ادامعا جەتۋ جانە جوبانىڭ ماڭىزدىلىعى مەن ماڭىزدىلىعىن ءتۇسىندىرۋ ءاردايىم مۇمكىن ەمەس. ءبىز ۇقساس تاۋاشادا دامىپ كەلە جاتقان شەتەلدىك كومپانيانى تاپتىق. ول بىزگە جۇمىس پروتسەسىن ونلاين فورماتتا تولىق رەجيمدە كورۋگە مۇمكىندىك بەردى. ەگەر كليەنتتەر ءۇشىن پايدا تۋرالى ايتاتىن بولساق، وندا ولار ءۇشىن ىڭعايلى جانە تۇسىنىكتى تولەم جۇيەسى قاراستىرىلعان. كەز-كەلگەن ادام QR كودىن سكانەرلەپ، كىر جۋ بولمەسىندەگى جۇمىس پروتسەسىن باقىلاي الادى. جاڭا تەحنولوگيالار ستۋدەنتتى بەلگىلى ءبىر ۋاقىت ارالىعىندا كىر جۋعىش ماشينانىڭ بوس نەمەسە بوس ەمەس ەكەندىگى تۋرالى حاباردار ەتەدى. پايدالانۋشىلار ءۇشىن قىزمەتتەردى كەز كەلگەن ىڭعايلى تاسىلمەن تولەۋگە مۇمكىندىك بار. ايتا كەتەيىك، كارانتين كەزىندە بارلىق وقۋ ورىندارى جابىلدى. ءبىز كىر جۋعىش ماشينالاردى جاتاقحانالارعا اپارىپ، جاڭا باعىت اشتىق.
- كاسىپكەرلەر مەملەكەت تاراپىنان قانداي قولداۋ الا الادى؟
- قازاقستاندا بۇگىندە جاستار باستامالارى بەلسەندى قولداۋ تابۋدا. جاڭادان كەلگەن كاسىپكەرلەر پايدالى بيزنەستى نولدەن باستاي الادى. بىزگە تەگىن بۋحگالتەرلىك جانە زاڭگەرلىك قىزمەتتەر مەن مامانداردىڭ كەڭەستەرى ۇسىنىلادى. جالپى، استانادا حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ جانە تابىستى مانساپ قۇرۋ تۇرعىسىنان جاڭا مۇمكىندىكتەر پايدا بولۋدا. ءبىز ۋاقىتپەن بىرگە جۇرۋگە تىرىسامىز. مۇندا كاسىپكەرلىك قىزمەتپەن اينالىسقىسى كەلەتىن ادامدار كوپ. شاعىن كومپانيالاردىڭ ءىرى كاسىپورىندارعا اينالعاندىعى تۋرالى كوپتەگەن مىسالدار كەلتىرۋگە بولادى.
- ءوز كاسىبىن اشۋعا قورقاتىن ادامدارعا قانداي كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟
- كەڭەس بەرەتىندەي ءوزىمدى ۇلكەن كاسىپكەر دەپ سانامايمىن. بىراق، تاۋەكەلگە بەل بۋىپ، ءوز ءىسىن باستاپ كەتۋ كەرەك. قينالىپ، وزىنە ۇنامايتىن جۇمىستا جۇرگەننەن گورى، از بولسا دا ءوز-وزىڭە جۇمىس ىستەگەن دۇرىس. ەڭ باستىسى، باستاعان ءىستى اياعىنا دەيىن اپارۋ كەرەك. ەش قيىندىقتان قورىقپاي، العا ءجۇرۋ. قورقىنىشتار ءارتۇرلى بولادى. ءبىر كۇندىك پە، ۇزاق مەرزىمدىك پە؟ ونى جەڭە ءبىلۋ كەرەك. بيزنەستە باتىلدىق، قايسارلىق كەرەك.
- كىر جۋعا كەلەتىن كليەنتتەر تاراپىنان قيىنشىلىقتار تۋسا، ونى قالاي شەشەسىزدەر؟
- كىر جۋعا كەلگەن كليەنتتەر تاراپىنان ءارتۇرلى قيىندىقتار بولادى. بۇگىنگى كۇنى دە بولىپ تۇرادى. ۋاقىت وتە كەلە ءبىز ونداي قيىندىقتاردى شەشۋ جولدارىن تابا بىلدىك. بۇرىن مەن ءۇشىن بقل ۇلكەن قيىندىق بولاتىن. قازىر ءبىز ونى جۇمىستىڭ ءبىر پروتسەسى رەتىندە قابىلدايمىز. بىزگە ۇلكەن تاجىريبە بەرەتىن جاعدايلار. ونىڭ بولىپ تۇرعانى دۇرىس دەپ سانايمىن. ول ادامدى شىڭدايدى، ءوز ءىسىنىڭ شەبەرى ەتەدى. مىسالى، 2-3 جىل بۇرىن ۇلكەن پروبلەما بولىپ كورىنەتىن زاتتاردى بۇگىندە وڭاي شەشە سالامىز. قاي سالادا بولماسىن تۇتىنۋشىلارمەن جۇمىس ىستەۋ وڭاي ەمەس. ءىستى باستاعان سوڭ، بارلىعىنا كونۋ كەرەك دەپ سانايمىن.
- كاسىبىڭىزگە تابىس تىلەيمىز، سۇحباتىڭىزعا راحمەت!
