تاريحشىلار دا بىلە بەرمەيتىن لەنين تۋرالى 53 ەرەكشە فاكت. كوكپ تاريحىن جانە ۋنيۆەرسيتەتتەردە ديالەكتيكالىق ماتەرياليزمدى وقۋعا مۇمكىندىگى بولماعاندار بولشەۆيكتەردىڭ كوسەمى تۋرالى كوپ نارسەنى ەسىنە تۇسىرە المايدى، بىراق ونىڭ ومىربايانىنداعى فاكتىلەر كوپشىلىكتى تاڭ قالدىرۋى مۇمكىن.
1. ۆلاديمير لەنيننىڭ رەسمي تۋعان كۇنى 22 ءساۋىر. بىراق ول ەسكى ستيل بويىنشا 10 ساۋىردە دۇنيەگە كەلگەن، ال قاجەتتى 13 كۇندى قوسساڭىز، جاڭا ستيل بويىنشا لەنيننىڭ تۋعان كۇنى 23 ءساۋىر بولىپ شىعادى. ءبىر كۇنى لەنيننىڭ ءوزى ايتەۋىر 22 ساۋىردە تۋعان كۇنىن جازىپ العاندىقتان «الىپ تاستالدى».
2. لەنين شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەن.
3. ومىرىندە ول 140-قا جۋىق بۇركەنشىك اتتاردى قولدانعان.
4. لەنيننىڭ اناسى سانكت-پەتەربۋرگتە 74 اعىلشىن جاعالاۋىندا دۇنيەگە كەلگەن.
5. ۆلاديمير يليچ لەنيننىڭ شىن اتى ۋليانوۆ ەكەنىن كوپشىلىك بىلەدى. بىراق ول نەگە لەنين بولدى، ءالى ناقتى جاۋاپ جوق. ءبىر نۇسقاسى لەنا وزەنىنىڭ اتىمەن اتالعان.
6. بالا كەزىندە لەنيننىڭ سول كوزىنىڭ ءسترابيزمى دەگەن قاتە دياگنوز قويىلعان. يليچ بۇل كوزبەن كورمەيمىن دەپ ۇزاق ويلادى، كەيىن بۇل جاي عانا الىستى كورمەۋشىلىك ەكەنى بەلگىلى بولدى، دەر كەزىندە تاڭدالعان كوزىلدىرىك جاعدايدى تۇزەتۋگە كومەكتەسەدى.
7. ايگىلى لەنينشىل كوزدىڭ كورۋ قابىلەتىنىڭ ناشارلىعىنان پايدا بولدى دەگەن تەوريا بار.
8. لەنين وتباسىنداعى سەگىز بالانىڭ ءبىرى بولعان.
9. بالا كەزىندە ول قىزىق، شۋلى بالا بولدى، ويناعاندى جاقسى كورەتىن، بىراق ويىنشىقتاردى ءجيى سىندىراتىن.
10. ەستەلىكتەرىندە ءيليچتىڭ اپكەلەرى كىشكەنتاي ۆولوديانىڭ كەيبىر ويىندا جەڭىسكە جەتۋ ءۇشىن كەيدە الداپ كەتكەنىن ەسكە الدى.
11. جازۋشى الەكساندر كۋپرين لەنيننىڭ كوزى «لەمۋر مايمىلىنىڭ التىن قىزىل كوزدەرىنە» ۇقسايدى دەپ ەسەپتەگەن.
12. لەنين سيمبيرسك گيمنازياسىن التىن مەدالمەن بىتىرگەن.
13. ونىڭ كۋالىگىندە ءبىر عانا ءتورت – لوگيكالىق تۇرعىدا.
14. لەنين بۋرر ەكەنى بەلگىلى. ونىڭ اكەسى يليا ۋليانوۆتىڭ دا سويلەۋ قابىلەتى ءدال وسىنداي كەمىستىگى بار ەدى.
15. ونىڭ ۇلكەن اعاسى الەكساندر يمپەراتور الەكساندر III-گە قاستاندىق جاساۋشى رەتىندە ءولتىرىلدى.
16. لەنيننىڭ اعاسى «ساياسي قىلمىسكەر» بولعاندىقتان، ولار ۇزاق ۋاقىت بويى لەنيندى قازان ۋنيۆەرسيتەتىنە قابىلداعىسى كەلمەدى.
17. ۆلاديمير ۋليانوۆ «ستۋدەنتتىك تارتىپسىزدىككە» قاتىسقانى ءۇشىن قازان ۋنيۆەرسيتەتىنەن شىعارىلدى.
18. سونىمەن بىرگە، 17 جاسىندا ول العاش رەت قاماۋعا الىندى.
19. سوعان قاراماستان ول يمپەراتورلىق سانكت-پەتەربۋرگ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتىنىڭ كۋرسىنا سىرتتاي ەمتيحان تاپسىرعان كەزدە ديپلوم الدى.
20. لەنيندىك ديپلومدا – ەڭ جوعارى باعا. سول جىلى مۇنداي ديپلومدى جالعىز ول الدى دەگەن ميف بار، بىراق ولاي ەمەس.
33. قورعاۋشىنىڭ سەگىزى جوعارى ۇپاي جينادى.
21. لەنيننىڭ بويى كىشكەنتاي بولدى - نەبارى 1,65 م.
22. لەنينگە «ۆلاديمير يۆانوۆ ۋليانوۆ» دەگەن ديپلوم بەرىلدى. سول كەزدە لەنيننىڭ ءوزى اكەسىنىڭ اتىن «يلين» دەپ تۇزەتىپتى. الايدا بۇل ۆلاديمير ۋليانوۆتىڭ ناعىز اكەسى كىم ەكەندىگى تۋرالى پىكىرتالاس تۋدىردى.
23. لەنين چەحوۆتىڭ «№6 پالاتا» پوۆەسىن العاش وقىعاندا، ءوزى دە وسى پالاتاعا قامالعانداي شوشىپ كەتتى.
24. لەنيننىڭ اپكەسى ماريا اعاسىنىڭ تىم ۇقىپتى ەكەنىن ەسىنە الادى. بىردە ول ءتىپتى تىگىلگەن داپتەردەگى قارا جىپتەردى اق جىپتەرگە اۋىستىرۋعا ءماجبۇر ەتكەن.
25. لەنين جاسىنداعى كۋمير – ماركسيست گەورگي پلەحانوۆ.
26. لەنين تەمەكى شەگۋدى باستاعاندا، اناسى ونى وتباسىندا اقشا از دەپ ۇياتقا قالدىرعان.
27. لەنين سامارا ادۆوكاتىنىڭ كومەكشىسى بولىپ ءبىر جىل جۇمىس ىستەدى، ەندى ونى جاي عانا زاڭگەر دەپ اتايتىن.
28. لەنين ورتاشا زاڭگەر بولعان جانە بىردە-ءبىر ءىستى جەڭگەن جوق دەگەن ستەرەوتيپ بار. شىندىعىندا ول كوبىنەسە ۇرلىقپەن ۇستالعان قاراپايىم ادامداردى قورعايتىن. ونىڭ جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى اقتاۋ ەمەس، جازانى جەڭىلدەتۋ بولدى.
29. پەتەربۋرگتە بىرنەشە اي عىلىم اكادەمياسىنىڭ وقۋ زالىندا جۇمىس ىستەدى.
30. 1891 جىلى ولگا اپامىز ءىش سۇزەگىنەن قايتىس بولدى. ونى اۋرۋحاناعا جاتقىزۋدى لەنين ءوزى ۇيىمداستىرىپ، ساۋىعىپ كەتۋىنە ۇمىتتەنگەن.
31. ءيليچتىڭ شاشى ەرتە تۇسە باستادى. ونىڭ جيىرمادان اسقان فوتوسۋرەتتەردە شاشتىڭ ايتارلىقتاي جوقتىعىن كورۋگە بولادى.
32. لەنين قۇرعان العاشقى ۇيىم جۇمىسشى تابىن ازات ەتۋ ءۇشىن كۇرەس وداعى دەپ اتالدى.
33. لەنين كرۋپسكاياعا شىركەۋدە ۇيلەندى! بۇل ولاردىڭ جەر اۋدارىلعاندا ءبىر-بىرىنەن اجىراماۋى ءۇشىن جاسالۋى كەرەك ەدى. ال ول كەزدە تەك «كوكتە جاسالعان» نەكەلەر عانا مويىندالدى.
34. لەنين مەن كرۋپسكايانىڭ ۇيلەنۋ تويىنىڭ كۋاگەرلەرى ەرلى-زايىپتىلار لينياعا قىزمەت ەتەتىن شۋشەنسكوە اۋىلىنىڭ شارۋالارى بولدى.
35. ۆلاديمير لەنين ءۇشىن نادەجدا كرۋپسكايا عانا ەمەس، ونىڭ اناسى دا جەر اۋدارىلدى. سونىمەن يليچ ۇزاق ۋاقىت قايىن ەنەسىمەن بىرگە تۇردى.
36. شەتەلدەن ءبىرىنشى ورالعاننان كەيىن لەنين وزىمەن بىرگە كوپتەگەن ماركستىك ادەبيەتتى الا كەلدى. ول ەكى ءتۇبى بار چەمودانداعى قاعازداردى كوتەرىپ جۇرگەندىكتەن، ول تابىلمادى.
37. تۇرمەنىڭ بىرىندە لەنين 14 اي كامەرادا وتىردى.
38. تۇرمەدە ول تۇتقىندارمەن «تۇرمە ءالىپبيى» ارقىلى حات الىسىپ تۇردى. ول ءۇشىن تۇتقىندار كىتاپحاناداعى كىتاپتاردى پايدالانىپ، حابارلامالاردى شەشۋ ءۇشىن كىلتتەردى سوندا قالدىرعان.
39. لەنين ايداۋدا بولعان كەزدە تۋىستارىنان كىتاپتاردان ۇزىندىلەر جىبەرۋدى ءوتىندى. كوبىنەسە يليچكە اپكەسى ماريا كومەكتەستى.
40. سىبىردە جەر اۋدارىلعاندا «استىرتىن زاڭگەر» قىزمەتىن اتقاردى – ساۋاتسىز شارۋالار ءۇشىن ءتۇرلى قۇجاتتار قۇراستىردى.
41. لەنين نەمىس جانە اعىلشىن تىلدەرىن جاقسى بىلگەن. ول ادەبيەتتى اۋدارا الاتىن، بىراق ول ءۇشىن بايلانىس ناشار بولدى. شەتەلگە العاشقى ساپارى كەزىندە لەنين اناسىنا جازعان حاتىندا نەمىس ءتىلىن تۇسىنبەيتىنىن ايتىپ شاعىمدانادى.
42. رەسمي دەرەكتەر بويىنشا لەنيننىڭ نادەجدا كرۋپسكايادان باسقا ايەلدەردەن دە بالاسى بولماعان.
43. بىراق ول رەۆوليۋتسيالىق ينەسسا ارمانمەن بايلانىسى بار بالالارى ەكەن.
44. اقپان رەۆوليۋتسياسى كەزىندە لەنين ءتىپتى رەسەيدە دە بولعان جوق.
45. 1917 جىلدىڭ باسىندا ول نادەجدا كرۋپسكايامەن بىرگە شۆەيتساريادا بولدى.
46. لەنين يوسيف ءستاليننىڭ «پراۆدا» گازەتىن باسقارعان كەزدە ونىڭ جۇمىسىنا كوڭىلى تولمايتىنىن ءبىلدىردى دەگەن تەوريا بار. ال ءستاليننىڭ باس رەداكتورى بولماسا دا، باسىلىمعا ىقپالى زور بولدى.
47. كەڭەس زامانىندا لەنين تۋرالى كىتاپتاردىڭ كوپ شىعارىلعانى سونشا، ولاردىڭ تارالىمى الەمدە ەكىنشى ورىندا تۇر. ءبىرىنشىسى – ءدىني ادەبيەتتەردە.
48. لەنين ءبىراز ۋاقىت كۇركەدە تۇردى. اقپان توڭكەرىسىنەن كەيىن ول گريگوري زينوۆەۆپەن بىرگە لەنينگراد وبلىسىندا رازليۆ كولىندە جاسىرىنىپ جۇرگەن. قازىر ول جەردە مۇراجاي بار.
49. 1918 ج. لەنين اۋىر جارالاندى. ونى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە بۋحەنۆالدتا قايتىس بولعان ۇلتى ەۆرەي دارىگەر ۆلاديمير مينتس قۇتقاردى.
50. لەنين تەاتر ءدىندى الماستىراتىن ورىنعا اينالۋى كەرەك دەپ ەسەپتەدى.
51. لەنين تەگى - يحتيوزاۆرلار ءتۇرى - Leninia stellans.
52. كسرو ىدىراعانعا دەيىن ەلىمىزدە لەنيننىڭ جەتى مىڭعا جۋىق ەسكەرتكىشى بولعان. ال قازىر ولاردىڭ سۋرەتتەرىن جينايتىن سايتتار عانا بار.
53. لەنين ەرتە قايتىس بولدى. ول نەبارى 53 جاستا ەدى.
”ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
