قازاقتىڭ باسىنا قارا بۇلت ءۇيىرىلىپ، مەملەكەتتىڭ دارالىعىنا قاتەر ءتونىپ،تاۋەلسىزدىگىمىزدى تارك ەتىپ الا جازدادىق... الەۋمەتتىك جەلىدە قانتالاپ،قۇتىرىنىپ، ىرىتكى سالۋدى كوزدەپ وتىراتىن ءبىر توپتار بار ەدى... سولاردىڭ كوكسەگەندەرى بولىپ،قان توگىلدى، شاڭىراق شايقالدى، تىنىشتىق بۇزىلدى. ماسەلەنىڭ ءمان-جايىنا ءتۇسىنىپ ۇلگەرمەگەندەر بۇلىكشىلەردىڭ ايتاعىنا ەردى، ءسويتىپ لاڭكەستەردىڭ قاتاترىن تولىقتىردى، ءوز جاتىرىنا ءوزى شاپتى.ودان ارتىق ناداندىق،ارسىزدىق،توپاستىق بولا ما؟! دەگەنمەن، ايتارىم قارالى كۇندى ەسكە سالۋ ەمەس ەدى...
جاماعاتقا جاۋ شاپقاندا باسقا بىرقاتار ەلدەر باسشىلارى سياقتى باسقا مەملەكەتكە باس ساۋعالاماي،ەلمەن بىرگە بولىپ، سارابدال ساياسات ۇستانعان پرەزيدەنتىمىز قاسىمجومارت كەمەلۇلى توقاەۆقا العىس ايتىپ، ريزاشىلىعىمدى ءبىلدىرۋ بولاتىن. مالىمدەمەسىندە دە حالىقتىڭ قامىن، ەلدىڭ جايىن، رەسپۋبليكانىڭ بولاشاعىن ويلاعان تاماشا جوبالار ايتىلدى. سونىڭ ءبارىن ەل بولىپ، اۋىزبىرلىكتىجۇرت بولىپ، جۇزەگە اسىرۋعا كىرىسسەك،ويداعىمىز ورىندالسا - ءبىزدىڭ ەل ساۋلەتتى دە، داۋلەتتى ەل بولاتىنى حاق. وعان نەگىز مول. تەك الاۋىزدىق ىزدەپ، ءوز قارىندارىنىڭ قامىن ويلاعان ادامداردىڭ ، سولاردىڭ يدەيالاستارىنىڭ ەتەكتەن تارتۋىنا، استىرتىن ارەكەتتەرىنە جول اشپاۋ كەرەك.
«حالىق ايتسا- قالت ايتپايدى» دەگەندەي وسىدان ءتورت-بەس جىل بۇرىن «ك.ءماسىموۆ ءبىر سەپاراتيستىك توپتاردى باسقارادى ەكەن» دەگەن سىبىستى ەل ايتىپ ءجۇردى. «وتىز ءتىستى اۋىزدان شىققان ءسوز وتىز رۋلى ەلگە تارايدى» دەگەن ەمەس پە... «ايسۇلتان دەگەن جاس جىگىتتىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىندا قارۋلى توپتاردىڭ تاۋلى-تاستى جەرلەردە جاساقتالىپ جاتقانى تۋرالى جازىپتى، بىراق ول ناشاقور بالا عوي، نە نارسەنى جازا بەرەدى دە...» دەپ تە ءجۇردى ەل. وسىنىڭ ءبارى بۇگىن شىندىققا اينالعانى وكىنىشتى. ارينە، حالىق دەگەن ساياسات قالاي ايداسا سولاي جۇرە بەرەتىن توبىر ەمەس، ايتكەنمەن دە ولاردىڭ پىكىرلەرىنە قۇلاق اسىلۋى ءتيىس ەدى.
حو-و-ش، بولار ءىس بولىپ، تىندى.ەندى الداعى ءومىردىڭ جارقىندىعىن ويلاۋىمىز قاجەت. بۇل لاڭكەستىك ارەكەت اۋىر ساباق بولدى. ءجۇز-ءجۇز دەپ تاماق جىرتپاي،رۋ-رۋ دەپ ىرىلداسپاي، جاپپاي قازاق بولىپ پرەزيدەنتتى قولداۋىمىز كەرەك. جانىن اۋىرتپاي،جالعان ايتپاي،جالا جاپپاي كوتەرمەلەيىك.ول دا اللانىڭ پەندەسى عوي، تەمىردەن جاراتىلماعان...
ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ دا ەگەمەندىك الۋعا قوسقان، ەلدىڭ ەڭسەسىن كوتەرۋگە سىڭىرگەن ەڭبەگى بار، ونى كورمەي كورسوقىر بولۋعا بولمايدى. تاۋەلسىزدىك العانىمىز جاريالانعاندا جارتىلاي اشقارىن وتىرساق تا ەڭىرەپ جىلاعانبىز. وعان قۇداي كۋا. مەملەكەتتىڭ جاعدايى وتە قيىن بولاتىن، رەسەي ءوز اقشاسىن اينالىمنان الدى،تەڭگە كىرىپ ۇلگەرمەدى. ازىق-تۇلىك قات.ءبىر قولعا 200 گر.ماي، 2 كگ. ەت سياقتى ت.ب.ولشەۋلى تاماق بەرەتىن كەزەككە ءۇي-ىشىمىزبەن تايلى تاياعىمىز قالماي تۇگەل تۇراتىنبىز. كىشىرەك تسيستەرنامەن اكەلىپ ساتاتىن كوك سۇتكە تاڭعى ساعات تورتتەن كەزەككە تۇراتىنبىز. ايدىڭ اياعىندا شەتەلدىك كيىمدەر تۇسەدى ەكەن دەپ تۇننەن باستاپ قاراۋىلدايتىنبىز. ءۇندى ءشايىن ءىشۋدى ارماندايتىنبىز. شوشقانىڭ ەتى قوسىلعان «درۋجبا» دەپ وندىرىلەتىن شۇجىققا قول جەتسە، شوشقا-موشقاسىنا قاراماي تالاسىپ الاتىنبىز. وسىنىڭ ءبارىن مەنىڭ زامانداستارىم بىلەدى. وندايدىڭ ءبارىن ءتىزىپ نەعىلايىن... قازىرگى تويىنعان ادامدار شەت-جاعاسىن ءبىلسىن، تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇنىن ءتۇسىنسىن، ىلىك شىعارىپ، ەل ىرگەسىن سوكپەسىن (سوگىتپەسىن) دەپ ايتىپ وتىرمىن.
قازاق حالقى ءسوزدىڭ ءمانىن ءتۇسىنىپ، ءبىر اۋىز اقيقات سوزگە توقتاي بىلگەن، پاراسات پايىمى مول، اقىلدى حالىق ەكەنىن ماقتان تۇتامىز. ەۆروپانىڭ تالاي ەلدەرىندە، امەريكا، قىتاي ، تۇركيا سياقتى بىرقاتار مەملەكەتتەردە بولعان سايىن جۋرناليست بولعاندىقتان جەرگىلىكتى حالىق وكىلدەرىن سالىستىرىپ، ەرەكشەلىكتەرىمىزدى ەكشەي جۇرەتىن داعدىم. كوپ جاعدايدا قازاقتىڭ حالىق رەتىندەگى قاسيەتتەرىن جوعارى قويىپ، ەلدى، جەردى، اقىر اياعى سۋىمىزدى اڭساپ قايتاتىنمىن. ويتكەنى، جاراتۋشى يەمىز بىزدەن ەشتەڭەنى اياماعان ەكەن... سوندىقتان، سول تاماشا قاسيەتتەرىمىزدى باعالاي وتىرىپ، مەملەكەتتىگىمىزدى ساقتاپ، ەلدىگىمىزدىڭ رۋحىن كوتەرەيىك. باعىمىزعا پاراساتى مول، بىلگەنى كوپ، سارابدال ساياساتشى باسشىنى بەرگەن ەكەن، سونى باعالاي بىلەيىك. ۇرپاعىمىزعا ۇلاعاتتى ىستەر قالدىرايىق! «بۇيرەكتەن سيراق شىعارماي، تىرناق استىنان كىر ىزدەمەي» سانالىلىق كورسەتەيىك! «التاۋ الا بولسا اۋىزداعى كەتەدى، تورتەۋ تۇگەل بولسا توبەدەگى كەلەدى» دەيتىن دانا حالىقتىڭ ۇرپاعى ەمەسپىز بە ەس جيايىق، اعايىن!
كلارا قابىلعازينا،
جۋرناليستيكا فاكۋلتەتى، «ءباسپاسوز جانە ەلەكتروندى باق» كافەدراسىنىڭ
قاۋىمداستىرىلعان پروفەسسورى
