Dana halyqtyń urpaǵy edik qoı...

2071
Adyrna.kz Telegram

Qazaqtyń basyna qara bult úıirilip, memlekettiń daralyǵyna qater tónip,táýelsizdigimizdi tárk etip ala jazdadyq... Áleýmettik jelide qantalap,qutyrynyp, iritki salýdy kózdep otyratyn bir toptar bar edi... Solardyń kóksegenderi bolyp,qan tógildi, shańyraq shaıqaldy, tynyshtyq buzyldy. Máseleniń mán-jaıyna túsinip úlgermegender búlikshilerdiń aıtaǵyna erdi, sóıtip lańkesterdiń qatatryn tolyqtyrdy, óz jatyryna ózi shapty.Odan artyq nadandyq,arsyzdyq,topastyq bola ma?! Degenmen, aıtarym qaraly kúndi eske salý emes edi...

Jamaǵatqa jaý shapqanda basqa birqatar elder basshylary sııaqty basqa memleketke   bas saýǵalamaı,elmen birge bolyp, sarabdal saıasat ustanǵan Prezıdentimiz Qasymjomart Kemeluly Toqaevqa alǵys aıtyp, rızashylyǵymdy bildirý bolatyn. Málimdemesinde de halyqtyń qamyn, eldiń jaıyn, respýblıkanyń bolashaǵyn oılaǵan tamasha jobalar aıtyldy. Sonyń bárin el bolyp, aýyzbirliktijurt bolyp, júzege asyrýǵa kirissek,oıdaǵymyz oryndalsa  - bizdiń el sáýletti de, dáýletti el bolatyny haq. Oǵan negiz mol. Tek alaýyzdyq izdep, óz qaryndarynyń qamyn oılaǵan  adamdardyń , solardyń ıdeıalastarynyń  etekten tartýyna, astyrtyn áreketterine  jol ashpaý kerek.

«Halyq  aıtsa- qalt aıtpaıdy» degendeı osydan tórt-bes jyl buryn «K.Másimov bir separatıstik toptardy basqarady eken» degen sybysty el aıtyp júrdi. «Otyz tisti aýyzdan shyqqan sóz otyz rýly elge taraıdy» degen emes pe...  «Aısultan degen jas jigittiń áleýmettik jelidegi jazbasynda qarýly toptardyń taýly-tasty jerlerde jasaqtalyp jatqany týraly jazypty, biraq ol nashaqor bala ǵoı, ne nárseni jaza beredi de...» dep te júrdi el. Osynyń bári búgin shyndyqqa aınalǵany ókinishti. Árıne, halyq degen saıasat qalaı aıdasa solaı júre beretin tobyr emes, áıtkenmen de olardyń pikirlerine qulaq asylýy tıis edi.

Ho-o-sh, bolar is bolyp, tyndy.Endi aldaǵy ómirdiń jarqyndyǵyn oılaýymyz qajet. Bul lańkestik áreket aýyr sabaq boldy. Júz-júz dep tamaq jyrtpaı,rý-rý dep yryldaspaı, jappaı qazaq bolyp Prezıdentti qoldaýymyz kerek. Janyn aýyrtpaı,jalǵan aıtpaı,jala jappaı kótermeleıik.Ol da Allanyń pendesi ǵoı, temirden jaratylmaǵan...

Elbasy N.Nazarbaevtyń da egemendik alýǵa qosqan, eldiń eńsesin kóterýge sińirgen eńbegi bar, ony kórmeı kórsoqyr bolýǵa bolmaıdy. Táýelsizdik alǵanymyz  jarııalanǵanda  jartylaı ashqaryn otyrsaq ta eńirep jylaǵanbyz. Oǵan Qudaı kýá. Memlekettiń  jaǵdaıy óte qıyn bolatyn, Reseı óz aqshasyn aınalymnan aldy,teńge  kirip úlgermedi. Azyq-túlik qat.Bir qolǵa 200 gr.maı, 2 kg. et sııaqty t.b.ólsheýli tamaq beretin kezekke úı-ishimizben taıly taıaǵymyz qalmaı túgel turatynbyz. Kishirek ısternamen ákelip satatyn kók sútke tańǵy saǵat tórtten kezekke turatynbyz. Aıdyń aıaǵynda sheteldik kıimder túsedi eken dep túnnen bastap qaraýyldaıtynbyz. Úndi sháıin ishýdi armandaıtynbyz. Shoshqanyń eti qosylǵan «Drýjba» dep  óndiriletin shujyqqa qol jetse, shoshqa-moshqasyna qaramaı talasyp alatynbyz. Osynyń bárin meniń zamandastarym biledi. Ondaıdyń bárin tizip neǵylaıyn... Qazirgi toıynǵan adamdar shet-jaǵasyn bilsin, táýelsizdiktiń qunyn  túsinsin, ilik shyǵaryp, el irgesin sókpesin (sógitpesin) dep aıtyp otyrmyn.

Qazaq halqy sózdiń mánin túsinip, bir aýyz aqıqat sózge toqtaı bilgen, parasat paıymy mol, aqyldy halyq ekenin maqtan tutamyz. Evropanyń talaı elderinde, Amerıka, Qytaı , Túrkııa sııaqty birqatar memleketterde  bolǵan saıyn jýrnalıst bolǵandyqtan jergilikti halyq ókilderin salystyryp, erekshelikterimizdi eksheı júretin daǵdym. Kóp jaǵdaıda qazaqtyń  halyq retindegi qasıetterin joǵary qoıyp, eldi, jerdi, aqyr aıaǵy sýymyzdy ańsap qaıtatynmyn. Óıtkeni, Jaratýshy Iemiz bizden eshteńeni aıamaǵan eken... Sondyqtan, sol  tamasha qasıetterimizdi baǵalaı otyryp, memlekettigimizdi saqtap, eldigimizdiń rýhyn kótereıik. Baǵymyzǵa parasaty mol, bilgeni kóp, sarabdal saıasatshy basshyny bergen eken, sony baǵalaı bileıik. Urpaǵymyzǵa ulaǵatty ister qaldyraıyq!  «Búırekten sıraq shyǵarmaı, tyrnaq astynan kir izdemeı» sanalylyq kórseteıik! «Altaý ala bolsa aýyzdaǵy ketedi, tórteý túgel bolsa tóbedegi keledi» deıtin dana halyqtyń urpaǵy emespiz be es jıaıyq, aǵaıyn!

 

Klara Qabylǵazına,

                    Jýrnalıstıka fakýlteti, «Baspasóz jáne elektrondy BAQ» kafedrasynyń 

qaýymdastyrylǵan professory

 

 

 

Pikirler