Deil Karnegidıŋ «Alaŋdaudan arylyp ömır sürudı qalai bastaimyz» atty kıtabynyŋ ömırdı jaqsartuǧa arnalǧan keŋesterımen "Adyrna" ūlttyq portaly bölısedı.
Deil Karnegi – älemge äigılı amerikalyq psiholog, pedagog, jazuşy. Janjalsyz qarym-qatynas, tiımdı qarym-qatynas qaǧidalary men şeşendık öner turaly jazylǧan eŋbekterı erekşe maqtauǧa tūrarlyq.
Emosiia, stress, tolqu, alaŋdau. Adam ömırınıŋ ajyramas bölıgıne ainalǧan 4 prosess. Qazırgı taŋda depressiiaǧa tüspeitın, emosiiasyn jasyra alatyn adamdy kezdestıru qiyn. Kündelıktı ömırımız psihikalyq qysymdarǧa toly bolǧanymen, distruktivtı köŋıl küi qalypty jaǧdaiǧa ainaluda.
Temır esıkter
Avtordyŋ pıkırınşe, mazasyzdyqty joiu üşın ötken men bolaşaqty ajyrata bılu kerek. Karnegi olardyŋ arasyna «temır esıkter» ornatudy ūsynady. Ötkenge ökınıp, bolaşaqqa alaŋdamau üşın bügıngı künmen ömır süru kerek. Ökınış pen ümıt-mazasyzdyqtyŋ basty obektısı.Siqyrly formula
Amerikalyq önertapqyş Uillis Karerdıŋ siqyrly formulasy:
1.«Ömırımde eŋ jaman jaǧdai oryn alsa ne ısteimın?» dep sūraq qoiyŋyz. 2. Qiyndyqtan şyǧu jolyn oilastyryŋyz. 3. Sūraǧyŋyzǧa jauap retınde üş nūsqany qaǧazǧa jazyp, bırın taŋdaŋyz.Memento-mori
Mazasyz adamdar ūzaq ömır sürmeidı. Kez kelgen närsege alaŋdai bersek, densaulyǧymyz zapa şegedı. Atyn atauǧa qorqatyn jaman auru da (qaterlı ısık) şekten tys uaiymdaǧannan paida bolady. Äsırese biznesmender men ısker adamdardyŋ boiynda qobalju sezımı basym keledı.Karnegi bylai deidı: «Az alaŋdap köp ömır sür».
Pozitivtı oilau
Sanamyz negativtı oilarǧa toly. Şyrmaudan şyǧatyn jalǧyz jol – baqytty sätterıŋdı eske tüsıru. Pozitivke qanşalyqty jaqyn bolsaq, negativ bızden qorqady.Belsendılık
Mazasyzdanuymyzdyŋ basty sebebı – nazarymyzdy audartatyn jūmystyŋ bolmauy. Eger adam künı boiy eşteŋe ıstemese, jadymyz avtomatty türde jaisyz oilarǧa erık beredı. İntensivtı qabıletımızdı arttyryp mazasyzdyqtyŋ aldyn aluymyz kerek.Ädettı özgertu
Mazasyzdyq ädetke jatady. Jaman ädetten arylu üşın ony jaqsy ädetke almastyru jetıp jatyr. Kışıgırım qiyndyqtar men ūsaq-tüiekke alaŋdaudy doǧarsaŋyz, demek būl boiyŋyzda qalyptasyp jatqan jaŋa ädettıŋ belgılerı.Yqtimaldylyq teoriiasy
Sız «ülken sandar zaŋy» turaly bılesız be? Estımeseŋız internetten oqyp şyǧyŋyz. Sandar zaŋy qiyndyqtardy joiuǧa arnalǧan qolaily ädıs türı.Sözsız şeşım
Qandai da bır jaǧdaidy özgertuge, tüzetuge şamaŋyz jetpese, demek «būl ıs solai boluy kerek» dep özıŋız ıştei şeşım qabyldaŋyz.Şekteuış
Uaiymymyzǧa baqylau jasau üşın özıŋızdıŋ alaŋdauşylyq deŋgeiıŋızdı retteitın «şekteuış» ornatuyŋyz kerek. Şekteuış degenımız – oqiǧaǧa bailanysty qanşalyqty uaiymdau kerektıgın anyqtau. Ony talapqa ainaldyra bılıŋız. Uaiymyŋyz şekten şyqpasyn.Qyzyǧuşylyq
Adam özıne tym köp köŋıl audarǧandy jaqsy köredı. Mazasyzdyqtyŋ emı de osy. Ony beitaraptandyru üşın ainalaŋyzdaǧy adamdarǧa köbırek qyzuǧyşylyq tanytyŋyz. Karnegidıŋ keŋesterın qoldanu oŋai. Sebebı būl aitylǧan dünieler jadyŋyzda būrynnan bar. Tek keregı niet.Inju ÖMIRZAQ,
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
