Soltústik Qazaqstan oblysyndaǵy mádenıet jáne demalys saıabaǵynda turǵan qazaq zııalylarynyń eskertkishi qazir qoqysta shashylyp jatyr. Bul týraly “Adyrna” ulttyq portaly 31-arnaǵa silteme jasap habarlaıdy.
Petropavldaǵy qalalyq mádenıet úıin artyndaǵy qoqys alańynda aqyn-jazýshylardyń eskertkishteri qoıylǵan tas-tuǵyrlary qırap, shashylyp jatyr. Al alty eskertkish eshkimge kerek bolmaǵan kúıi jazdyń basynan beri tur eken.
Solardyń ishinde kúlli túrki áleminiń ózi moıyndaǵan Maǵjan, áıgili saıahatshy Shoqan men akademık Qanysh Sátbaev, ataqty qolbasshy Qojabergen jyraý jáne Evneı Bóketovtiń beınesi búlinip, keıbiriniń qabaǵy jarylyp ketken. Qazaq zııalylarynyń tas músinderiniń mańyna keıbireýler qurylys pen turmystyq qaldyqtardy tókken. Buny kórgen turǵyndar qazaq rýhanııatyna jasalǵan qııanat dep, qatań jazaǵa tartý kerek deıdi.
“Myna jerde bir beıshara, eshkimi joq adamdar sııaqty, qorǵany joq, eli joq, jeri joq adamdar sııaqty eskertkishteri shashylyp jatyr. Bul arada nege tur? Vokzaldyń aldynda taǵy basqa bir kórikti oryndarǵa qoımaı ma?” – deıdi Petropavl qalasynyń turǵyny Jolaman Temirǵalıev.
“Nelikten osyndaı joǵary qundylyqtar qoqystyń mańaıynda jatyr? Buny mádenıetti bilmegen adamdar jasady dep oılaımyn. Biraq buny zertteý kerek, tergeý jumystaryn júrgizý kerek. Bundaı eshqashan qaıtalanbaýy qajet”, – deıdi Petropavl qalasynyń turǵyny Gúlbaqsha Musabaeva.
Qazaq ádebıetiniń qaımaǵy men tarıhı tulǵalarynyń qurmetine tastan emes, gıpsten jasalǵan otyz tórt músin osydan on bir jyl buryn qala kúnine oraı turǵyzylǵan. Sol kezde aqsaqaldar shý shyǵaryp, tarıhı tulǵalardyń shynaıy beınesine uqsamaıtyn jıyrma eki eskertkishti aldyrtyp tastaǵan. Sodan beri 34 músinniń on ekisi ǵana qalǵan edi. Onyń altaýy qoqysta jatsa, Sábıt Muqanov, Ǵabıt Músirepov syndy tulǵalardyń eskertkishteri izim-ǵaıym joǵalyp ketken.
“Músinderdiń astyndaǵy tuǵyr búlinip ketkendikten ýaqytsha osynda tur. Qazir olardy jóndeıtin aqsha sanalyp jatyr. Sanalǵan soń ony bıýdjetke engizemiz”, – deıdi Petropavl qalasy ishki saıasat bóliminiń basshysy Azat Ibraev.
On bir jyl buryn aqyn-jazýshylardyń adam balasyna uqsamaıtyn beınesin kórgen kezde jaǵasyn ustaǵandardyń biri - qoǵam belsendisi Ómir Esqalı edi. Ol bılik qala kúnine oraı asyǵys ornatqan eskertkishterdi basqa planetadan kelgen ergejeıliler sekildi salǵan deıdi.
“Sonyń ishinen Sábıt Muqanovty jáne bir-eki adamdy ǵana tanydyq. Qalǵandaryn taný óte qıyn. Óz-ózine uqsamaıdy. Biriniń denesinen aıaq bitimi bólek, bireýiniń boıy ergejeıli. Aıaǵy kelmeıdi, 45-shi ólshemdi pıma ma, birdeńe kıgizip qoıǵan. Bireýiniń kostıými sholaq, bireýiniń shalbary sholaq. Sóıtip kúlkige qaldy”, -deıdi qoǵam belsendisi Ómir Esqalı.
Osylaısha ózi soltústikte bar sanaýly eskertkishterdiń sapasy eshbir syn kótermeıdi deıdi ol. Al jergilikti sheneýnikterdiń búgingi áreketi jastar úshin qandaı úlgi bolady dep kúıinip otyr.
“Adyrna” ulttyq portaly
