«Adyrna» ulttyq portalynyń kezekti suqbaty Qazaqstan Respýblıkasy Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi «Qoǵamdyq kelisim» respýblıkalyq memlekettik mekemesiniń dırektory Erbol Shaýenovpen boldy.
– QHA Qoǵamdyq kelisim keńesin qurýǵa qandaı qajettilik boldy?
– 2013 jyly Qazaqstan halqy Assambleıasynyń «Qazaqstan – 2050» Strategııasy: «Bir halyq – bir el – bir taǵdyr» atty XX sessııasynda Elbasy halyqtyń barlyq jikteriniń Qoǵamdyq kelisim men jalpyulttyq birlikti nyǵaıtý isine qatysýyn kúsheıtý mindetin qoıdy. Oblystardyń, Astana jáne Almaty qalalarynyń ákimderine 2013 jyldyń sońyna deıin barlyq óńirlerde Qazaqstan halqy Assambleıasynyń qoldaýymen Qoǵamdyq kelisim keńesterin qurý tapsyryldy.
Nátıjesinde etnomádenı birlestikter qyzmetiniń tájirıbesin jınaqtap, sondaı-aq eńbek ujymdarynyń jumysyn qarap, barlyq kúsh-jiger men múmkindikterdi biryńǵaı qurylymǵa biriktirý týraly sheshim qabyldanyp, QHA qurylymy retinde qoǵamdyq kelisim keńesteri quryldy.
Qoǵamdyq kelisim keńesteriniń negizgi mindetteri: ortaq múddelerdi izdestire otyryp, syndarly pikirtalas alańyn qamtamasyz etý; ártúrli áleýmettik toptardy, úkimettik emes uıymdardy, etnomádenı birlestikterdi qoǵamdyq kelisim men jalpyulttyq birlikti qalyptastyrý proesine tartý; talqylaýǵa qatysýshylardyń ustanymdaryn qorytyndylaý; áleýmettik shıelenistiń aldyn alý bolyp tabylady.
– Bıyl ultaralyq dostyqty nyǵaıtý maqsatynda qandaı sharalar uıymdastyryldy?
–Qazaqstan Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵy qarsańynda barlyq óńirlerde QHA qoǵamdyq qurylymdary «Alǵys aıtý kúni», saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn eske alý kúnine arnalǵan «Tarıhtan taǵylym - ótken taǵzym-«bolashaq úshin estelik» halyqaralyq jobasy, respýblıkalyq Analar keńesiniń otyrysy, etnomádenı birlestikter men qoǵamdyq uıymdardyń qatysýymen semınar-trenıngter: «Qazaqstan jastaryn tárbıeleýdiń etnomádenı dástúrleri», «Qoǵamdyq kelisimdi nyǵaıtýdaǵy etnomádenı birlestikterdiń róli», «Medıaııa etnosaralyq qatynastardy úılestirý quraly retinde» jáne taǵy basqa is-sharalar ótkizildi.
Sondaı-aq, QHA qoǵamdyq qurylymdary Qazaqstan halqy Assambleıasy ótkizetin qaıyrymdylyq akııalaryna belsendi qatysady.
– QHA jumysyn memlekettik tilde júrgizý qalaı júzege asyp jatyr?
– Qazaqstan halqy Assambleıasy memlekettik tildi úıretý boıynsha belsendi jumys júrgizýde jáne osy baǵytta túrli jobalardy júzege asyrýda, jyl saıyn «Uly dalanyń ultaralyq tili» respýblıkalyq forýmy ótkizilýde, áleýmettik jelilerde, «YouTube» vıdeohostınginde qazaq tilin oqytý boıynsha túrli kýrstar ótkizilýde.
Jyl saıyn Qazaqstanda turatyn etnostar arasynda qazaqtildi jastar sany artyp keledi.
Ulttyq qundylyqtardy qalpyna keltirý, damytý, memlekettik til mártebesin arttyrý – qazaqstandyq qoǵamda tabysty damýdyń, birlik pen kelisimdi saqtaýdyń negizi bolyp tabylady.
– Ózge etnostardyń memlekettik tildi bilý deńgeıi qandaı? Olardyń ana tilimizdi meńgerýine qanshalyqty mán berilýde?
— Qazaqstan halqy Assambleıasy memlekettik tildi damytýǵa baǵyttalǵan mádenı-aǵartýshylyq jobalardy júzege asyrýda. Assambleıa qoǵamdyq qurylymdardyń keń jelisine ıe bolǵandyqtan, onyń jobalary halyqtyń barlyq toptaryn qamtıdy, osylaısha azamattardyń memlekettik tildi damytýǵa qatysýyn qamtamasyz etedi.
Assambleıanyń «Myń bala» jobasy - balalardy, etnos ókilderin memlekettik tilge oqytýǵa, «Uly dalanyń ultaralyq tili», áleýmettik jelilerde, «YouTube» vıdeohostınginde qazaq tilin oqytý kýrstary memlekettik tildiń qoldanylý aıasyn keńeıtýge jáne damytýǵa yqpal etedi.
Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń tapsyrysy boıynsha Qazaqstan halqy Assambleıasynyń áriptesi «MÁMILE» Qoǵamdyq qorynyń bastamasymen Qazaqstan Respýblıkasynyń oblys ortalyqtary men Nur-Sultan, Almaty jáne Shymkent qalalaryndaǵy QHA Dostyq úılerinde qazaq tilinde pikir almasý klýbtary (barlyǵy 18 klýb) jáne óńirlerdiń Dostyq úıleri janyndaǵy jeksenbilik mektepteri jumys isteıdi.
— Jumystaryńyzǵa koronavırýs pandemııasyna baılanysty engizilgen karantın qalaı áser etti?
– 2020 jylǵy naýryzda tótenshe jaǵdaıdyń jarııalanýyna baılanysty koronavırýstyq ınfekııanyń taralýyna jol bermeý maqsatynda kóptegen is-sharalar onlaın formatqa aýystyryldy.
Karantın jaǵdaıynda turǵyndar arasynda karantın rejımi men medıınalyq usynystardy saqtaý boıynsha saýatty aqparattyq-túsindirý jumystaryn júrgizý óte mańyzdy boldy. Sondaı-aq, az qamtylǵan otbasylarǵa arnalǵan betperdeler, dári-dármekter, azyq-túlik sebetterin tigý jáne taratý boıynsha qaıyrymdylyq akııalaryn QHA eriktileriniń kómegimen uıymdastyryldy. Osy baǵyt sheńberinde barlyq óńirlerde Qazaqstan halqy Assambleıasy qoǵamdyq qurylymdarynyń, respýblıkalyq etnomádenı birlestik ókilderi #Biz birgemiz, #Betperde taq, #Úıde bol # akııalaryna belsendi qatysty.
– Jaýaptaryńyzǵa raqmet!
Áńgimelesken Dıana ASAN,
«Adyrna» ulttyq portaly
